Από αριστερά: Ο πρίγκιπας Ανδρέας, ο αδελφός του, βασιλέας Κωνσταντίνος Α΄, και ο έτερος αδελφός του, πρίγκιπας Νικόλαος.
Στις αρχές Ιουλίου με απόφαση του Παπούλα ο αρχηγός του Β΄ Σώματος Στρατού Αριστοτέλης Βλαχόπουλος αντικαταστάθηκε από τον πρίγκιπα Ανδρέα χρεώνοντας στον πρώτο την διαφυγή των τουρκικών δυνάμεων από την Κιουτάχεια. Ως διοικητής του Β΄ Σώματος Στρατού στη Μάχη του Σαγγάριου αποφάσισε, παρά την αντίθετη διαταγή του Παπούλα, να εγκαταλείψει τις θέσεις που κατείχε, να μην επιτεθεί στις τουρκικές δυνάμεις και να υποχωρήσει στο Σίβρι καθώς θεώρησε την διαταγή ανεφάρμοστη. Μετά από νέα εντολή του Παπούλα ο πρίγκιπας Ανδρέας πειθάρχησε ακυρώνοντας την μερική μετακίνηση των δυνάμεων που είχε ήδη ξεκινήσει χωρίς όμως και να εκτελεστεί η επίθεση.Πριν τη λήξη της Μικρασιατικής εκστρατείας έφυγε από την Μικρά Ασία και επέστρεψε στην Ελλάδα. Έλληνες στρατιώτες απέδωσαν καταστροφές Τούρκικων χωριών στις διαταγές του, ενώ ο ίδιος διέψευσε αυτές τις αναφορές στα απομνημονεύματά του.
Τον Δεκέμβριο του 1921, σε επιστολή του προς τον Ιωάννη Μεταξά, αναφέρεται – ενοχλημένος από τη συντριπτική υπεροχή του βενιζελισμού στη Σμύρνη – μειωτικά προς τους ντόπιους Έλληνες
Πρίγκιπας Ανδρέας Διοικητής Β’ Σώματος Στρατού
«Θα ήξιζε πράγματι να παραδώσωμεν την Σμύρνην εις τον Κεμάλ διά να τους πετσοκόψει όλους αυτούς εδώ τους αχρείους»
ενώ εκφράζει και τις γενικότερες απόψεις του για την εκστρατεία. Σύμφωνα με τον ιστορικό Γιώργο Μαυρογορδάτο, το συγκεκριμένο γράμμα του πρίγκιπα Ανδρέα αποτελεί ένα από τα πολλά στοιχεία που οδηγούν στο συμπέρασμα πως ο αντιβενιζελικός κόσμος έβλεπε τη Μικρασιατική εκστρατεία κυρίως ως μια κρατική στρατιωτική επιχείρηση, παρά ως αλυτρωτική προσπάθεια του έθνους, ενώ ο Σωτήρης Ριζάς θεωρεί ότι το συγκεκριμένο γράμμα αποκαλύπτει γενικότερα το χάσμα που χώριζε τη δυναστεία με τους Μικρασιάτες
Εσκί Σεχίρ: ο πρίγκιπας Ανδρέας (μέσον) με την ηγεσία του στρατεύματος.
Σύλληψη και εξορία
Μετά την επανάσταση του Πλαστήρα, με διαταγή του Πάγκαλου ο Πρίγκιπας Ανδρέας συνελήφθη στην Κέρκυρα τον Οκτώβριο του 1922 από τον συνταγματάρχη Χρήστο Λούφα και μεταφέρθηκε στην Αθήνα για να δικαστεί από έκτακτο στρατοδικείο. Είχε προηγηθεί η δίκη και η εκτέλεση των έξι, το πρωΐ της 15 Νοεμβρίου 1922. Στη δίκη που ακολούθησε, ο πρίγκιπας Ανδρέας καταδικάσθηκε σε θάνατο με την κατηγορία της αρνήσεως εκτελέσεως διαταγής του αρχηγού της στρατιάς κατά τις μάχες του Σαγγαρίου τον Αύγουστο του 1921
Η απόφαση όμως δεν εκτελέστηκε από την Επαναστατική Στρατιωτική Κυβέρνηση, λόγω μεσολάβησης της βρετανικής κυβέρνησης, μέσω του Άγγλου πλοιάρχου Τάλμποτ.Με παρέμβαση του Πάγκαλου το στρατοδικείο του αναγνώρισε το ελαφρυντικό «της τελείας απειρίας περί την διοίκησιν ανωτέρων μονάδων» και τον καταδίκασε στις 20 Νοεμβρίου 1922 στην ποινή της ισόβιας υπερορίας και της διαγραφής από το μητρώο των αξιωματικών.Αμέσως μετά την καταδίκη του, με τη συνοδεία του συμμαθητή του από τη σχολή Ευελπίδων Θεόδωρου Πάγκαλου και του Τάλμποτ, μεταφέρθηκε στο Φάληρο και αναχώρησε με το βρετανικό αντιτορπιλλικό «Καλυψώ». Το πλοίο σταμάτησε στην Κέρκυρα για να παραλάβει την οικογένειά του και μετά κατευθύνθηκε προς την Ιταλία. Στη συνέχεια μαζί με την οικογένειά του έφυγαν για τη Γαλλία και εγκαταστάθηκαν στο προάστιο του Παρισίου, Σαιν Κλου, φιλοξενούμενοι της εύπορης συζύγου του αδελφού του Γεωργίου, της Πριγκίπισσας Μαρία Βοναπάρτη.
Η Διεθνής Συνδιάσκεψη του Παρισιού που συγκάλεσαν οι νικήτριες δυνάμεις με το τελος του Α Παγκοσμιου πολεμου προκειμένου να καταρτίσουν και να υπογράψουν τις συνθήκες ειρήνης με τα κράτη που ηττήθηκαν, ξεκίνησε στις 18 Γενάρη του 1919 και, με διακοπές, τερματίστηκε στις 21 Γενάρη του 1920. Στις εργασίες της (τη μεγάλη μοιρασιά) πήραν μέρος τα κράτη: Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, ΗΠΑ, Ιταλία, Ιαπωνία, Βέλγιο, Βραζιλία, Βρετανικές κτήσεις (Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Καναδάς, Νοτιοαφρικανική Ενωση), Ινδία, Ελλάδα, Γουατεμάλα, Αϊτή, Χετζάζη, Ονδούρα, Κίνα, Κούβα, Σερβία, Λιβερία, Νικαράγουα, Παναμάς, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σιάμ και Τσεχοσλοβακία. Επίσης τα κράτη που είχαν διακόψει διπλωματικές σχέσεις με το γερμανικό συνασπισμό: Ισημερινός, Περού, Βολιβία και Ουρουγουάη. Η Σοβιετική Ρωσία δεν προσκλήθηκε, φυσικά. Η Γερμανία και οι πρώην σύμμαχοί της παραβρέθηκαν στη Συνδιάσκεψη αφού καταρτίστηκαν τα σχέδια των συνθηκών ειρήνης.
Η Συνδιάσκεψη Ειρήνης του Παρισιού κατάρτισε τις συνθήκες: των Βερσαλλιών με την Γερμανία (28 Ιούνη 1919), του Αγίου Γερμανού με την Αυστρία (10 Σεπτέμβρη 1919), του Νεϊγύ με την Βουλγαρία (27 Νοέμβρη 1919), του Τριανόν με την Ουγγαρία (4 Ιούνη 1920) και των Σεβρών με την Τουρκία (10 Αυγούστου 1920).
Με απόφαση της Συνδιάσκεψης δημιουργήθηκε η Κοινωνία των Εθνών (ΚτΕ) υπό τη σκέπη της οποίας ολοκληρώθηκε η διανομή των αποικιών ανάμεσα στα κράτη – νικητές με τη μορφή των Εντολών.
Το 1919, ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η κυβέρνησή του, έχοντας την υποστήριξη των νικητών Άγγλων και Γάλλων του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου διέταξε την απόβαση ελληνικών στρατευμάτων στην Μικρά Ασία με συμμαχική «εντολή» την αποκατάσταση της ειρήνης και της τάξης, καθώς και την προστασία όλου του χριστιανικού (και όχι μόνο) πληθυσμού από αυθαιρεσίες.
Οσο για την μητερα του Αλικη ηταν μια Αγγλιδα ευγενης με Γερμανικη καταγωγη απο την γιαγια της βασιλισα Βικτωρια με τιτλους μαλιστα πιο καθαρους απο την Βασιλισα Ελισαβετ της Αγγλιας . Παπους της μανας του Φιλιππου Αλικης ηταν ο (με καταγωγη την Αυστρια) Λούις Μαουντμπάττεν, Μαρκήσιος του Μίλφορντ Χέιβεν .Αδερφος της ο λόρδος Μάουντμπάουντεν, (με πολλα σχολια για την ερωτικη του ζωη που περιλαμβανουν και υποθεσεις κακοποιησης ανηλικων)που διετέλεσε τελευταίος αντιβασιλιάς της Ινδίας και εκτελεστηκε το 1979 απο τον ΙΡΑ σε διακοπες του στην Ιρλανδια.
Ο Φιλιππος λοιπον γεννήθηκε στην Ελλάδα, όμως η οικογένειά του εξορίστηκε από τη χώρα όταν εκείνος ήταν ακόμη βρέφος. Έχοντας εκπαιδευτεί στη Γαλλία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, κατετάγη σε ηλικία 18 ετών στο Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό, το 1939. Από τον Ιούλιο του 1939 άρχισε να αλληλογραφεί με τη 13χρονη τότε πριγκίπισσα Ελισάβετ, η οποία ήταν μακρινή ξαδέλφη του, την οποία είχε συναντήσει για πρώτη φορά το 1934. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου υπηρέτησε στο Βρετανικό Στόλο Μεσογείου και στο Βρετανικό Στόλο Ειρηνικού.
Μετά τον πόλεμο, ο Φίλιππος πήρε την απαιτούμενη άδεια από το Γεώργιο ΣΤ΄ προκειμένου να παντρευτεί την Ελισάβετ. Πριν από την επίσημη ανακοίνωση του αρραβώνα τους, εγκατέλειψε τους ελληνικούς και δανικούς βασιλικούς του τίτλους και έγινε Βρετανός υπήκοος, υιοθετώντας το επώνυμο Μαουντμπάττεν των παππούδων του από την πλευρά της μητέρας του.
Μετά από ένα αρραβώνα πέντε μηνών, παντρεύτηκε την Ελισάβετ, στις 20 Νοεμβρίου 1947. Λίγο πριν από το γάμο, ο βασιλιάς του χορήγησε τον τίτλο Βασιλική Υψηλότητα και τον έχρισε Δούκα του Εδιμβούργου. Ο Φίλιππος αποστρατεύθηκε όταν η Ελισάβετ έγινε βασίλισσα το 1952, έχοντας προηγουμένως φθάσει μέχρι το βαθμό του αντιπλοιάρχου. Η σύζυγός του τον ονόμασε Πρίγκιπα του Ηνωμένου Βασιλείου το 1957.
Παμε ομως στην Ισπανια και την βασιλισα και βασιλομητωρα Σοφια αδερφη του δικου μας Κωνσταντινου Β.
Η ιστορία της χρυσής άμαξας που μετέφερε τους νεόνυμφους
Ενδιαφέρον έχει και η ιστορία της χρυσής άμαξας που μετέφερε τους νεόνυμφους στις πολλές διαδρομές ανάμεσα σε ανάκτορα, εκκλησίες και στους δρόμους της πρωτεύουσας. Είχε παραγγελθεί το 1870 στη Γαλλία, εν όψει της επικείμενης παλινόρθωσης των Βουρβόνων, κάτι που όμως δεν έγινε ποτέ, με αποτέλεσμα η ήδη κατασκευασμένη χρυσή άμαξα να παραμείνει παραγκωνισμένη σε κάποια αποθήκη μέχρι το 1889. Τότε αγοράστηκε από την ελληνική κυβέρνηση ώστε να δώσει την απαραίτητη λάμψη στους γάμους του διαδόχου Κωνσταντίνου με την πριγκίπισσα Σοφία, όπως και έγινε. Εν συνεχεία χρησιμοποιήθηκε στους γάμους του πρίγκιπα Γεωργίου με την πριγκίπισσα Ελένη, στους γάμους του Παύλου με τη Φρειδερίκη, σε αυτούς της Σοφίας με τον Χουάν Κάρλος και η πορεία της τερματίστηκε στο γάμο του Κωνσταντίνου με την Αννα Μαρία δύο χρόνια μετά. Στα χρόνια της Κατοχής διασώζεται από κάποιους σταβλίτες και κρύβεται από τους Γερμανούς σ’ ένα υπόστεγο στο Παγκράτι, ενώ συνολικά, μέσα σε 72 χρόνια, έκανε μόλις πέντε διαδρομές.
Στις 12 Μαΐου η χρυσή άμαξα, σκεπασμένη με ύφασμα, κάνει την τελική της πρόβα στην οδό Πανεπιστημίου, συνοδευόμενη από βασιλικά και πριγκιπικά αυτοκίνητα. Στο γάμο Σοφίας-Χουάν Κάρλος μάλλον έκανε υπερωρίες, αφού μετέφερε το βασιλιά Παύλο και την πριγκίπισσα Σοφία από το παλάτι στην καθολική εκκλησία του Αγίου Διονυσίου στην οδό Πανεπιστημίου, εν συνεχεία μετέφερε τους νεόνυμφους στο παλάτι και από εκεί το βασιλιά Παύλο και την πριγκίπισσα Σοφία στη Μητρόπολη Αθηνών για να παντρευτεί με ορθόδοξο γάμο και, τέλος, έκανε την αποθεωτική βόλτα των νεόνυμφων στους δρόμους της πρωτεύουσας και τους επέστρεψε στο παλάτι. Ηταν διακοσμημένη με χρυσά σκαλίσματα και βασιλικά εμβλήματα, την οδηγούσαν έξι λευκά χρυσοστόλιστα άλογα, τη συνόδευαν δύο ουλαμοί Ιππικού, ένας με 24 λευκά και ο άλλος με 24 καφετιά άλογα, ενώ σε όλη τη διάρκεια των διαδρομών ακολουθούσε έφιππος δίπλα της ο διάδοχος Κωνσταντίνος.
Παράλληλα με το πολιτικό, εξελισσόταν και ένα διπλωματικό θρίλερ για το τελετουργικό του βασιλικού γάμου ανάμεσα στις δύο κυβερνήσεις και στις δύο εκκλησίες. Πρώτο «θύμα» αυτής της διαμάχης ήταν ο τότε πρεσβευτής της Ισπανίας στην Αθήνα, που αντικαταστάθηκε, ως μη γνώστης των βασιλικών θεμάτων, από τον ιδιοκτήτη μιας φιλομοναρχικής εφημερίδας.
Το επόμενο μεγάλο πρόβλημα που έπρεπε να διαχειριστούν οι δύο χώρες ήταν πως θα «κούμπωνε» το δύσκαμπτο βασιλικό πρωτόκολλο με τη διαφορετική θρησκεία των δύο μελλονύμφων, αφού η Σοφία ήταν ορθόδοξη και ο Χουάν Κάρλος καθολικός. Αρχικά συμφώνησαν να γίνουν δύο τελετές, αλλά διαφωνούσαν ποια θα γινόταν πρώτη, γιατί σε αυτή την περίπτωση η αρχική θα ήταν η ουσιαστική και η επόμενη συμπληρωματική. Τελικά αποφασίστηκε να γίνει πρώτα η καθολική τελετή, αλλά στο πρόγραμμα να έχουν και οι δύο την ίδια βαρύτητα, αλλά εν συνεχεία προέκυπτε το ζήτημα της προσφώνησης της Σοφίας, αφού μετά τον καθολικό γάμο θα ήταν πριγκίπισσα των Αστουρίων και με αυτό τον τίτλο δεν μπορούσε να μπει στην ορθόδοξη Μητρόπολη, αφού ο γάμος δεν θα είχε πλέον κανένα νόημα…
Τελικά η λύση βρέθηκε με μια περίπλοκη διαδικασία. Μετά την καθολική τελετή, οι νεόνυμφοι θα πήγαιναν μαζί στα ανάκτορα, όπου ο Κάρλος θα παρέδιδε τη Σοφία στον πατέρα της Παύλο και εν συνεχεία ο δεύτερος θα συνόδευε στη Μητρόπολη τη Σοφία. Στη διαδρομή ανάκτορα-καθολική εκκλησία Αγίου Διονυσίου, ο βασιλιάς Παύλος θα συνόδευε την κόρη του ως «Α. Β. Υ. Πριγκίπισσα Σοφία», ενώ στη διαδρομή ανάκτορα-Μητρόπολη Αθηνών θα τη συνόδευε ως «Α. Β. Μ. Κυρία Κόρη Του». Μπερδευτήκατε; Και εμείς…
Οι εκδηλώσεις για το γάμο κρατούν αρκετές ημέρες και ξεκινούν από τις 12 Μαΐου, με δεξίωση αφιερωμένη στην Ισπανία, στους κήπους των ανακτόρων, στην οποία παρευρέθησαν σχεδόν 3.000 Ισπανοί τουρίστες που έφτασαν στην Αθήνα για να παρακολουθήσουν από κοντά το γάμο. Το τελευταίο βασιλικό γκαλά δίνεται στα «Αστέρια Γλυφάδας», με καλεσμένους 250 εστεμμένους, που παρακολούθησαν παραδοσιακούς ισπανικούς χορούς. Στους βασιλικούς γάμους δίνουν το παρών 32 εν ενεργεία βασιλιάδες και πρίγκιπες και 109 έκπτωτοι εστεμμένοι και πρίγκιπες, αλλά την παράσταση κλέβουν δύο γυναίκες. Αρχικά η πριγκίπισσα Γκρέις Κέλι του Μονακό με τη λάμψη της να κυριαρχεί έναντι όλων, και η Αννα Μαρία της Δανίας, για την οποία οι ξένοι δημοσιογράφοι έλεγαν ότι ήταν η αδυναμία του διαδόχου, όπως και αποδείχθηκε, αφού δύο χρόνια μετά παντρεύτηκε το διάδοχο Κωνσταντίνο.
Ο απεσταλμένος της “Ντέιλι Μέιλ” έγραφε για την Αθήνα εκείνων των ημερών πως έδινε την εντύπωση γιγαντιαίου καρναβαλιού, υπολογίζοντας τις δαπάνες σε 2.800.000 δολάρια -που πληρώθηκαν φυσικά από το δημόσιο ταμείο. Ο Γιάννης Κάτρης στο βιβλίο του “η γέννηση του νεοφασισμού στην Ελλάδα” παραθέτει κάποιες χαρακτηριστικές λεπτομέρειες για την επίδειξη πλούτου και τις σπατάλες που έγιναν:
Στους γάμους εκλήθησαν και παρέστησαν 32 εν ενεργεία βασιλιάδες και πρίγκιπες και 109 εστεμμένοι ή πρίγκιπες έκπτωτοι. (Μεταξύ αυτών ήταν και κάποιος διεκδικητής του μη υπάρχοντος Θρόνου της… Βραζιλίας). Επίσης, 3.000 Ισπανοί αριστοκράτες… Για τη μεταφορά της νύφης και του πατέρα της, που τη συνόδευσε στην εκκλησία, χρησιμοποιήθηκε χρυσή άμαξα συρόμενη από έξι χρυσοντυμένα λευκά άλογα. Για τη διακόσμηση των δυο ναών (ορθόδοξου και καθολικού) χρειάσθηκαν 80.000 τριαντάφυλλα και γαρίφαλα. Για την εκμαίευση πλούσιων δώρων απλώθηκε ένα πυκνό και πιεστικό δίχτυ εντός και εκτός της Ελλάδας.Οργανώσεις, ιδρύματα, τράπεζες, οργανισμοί, σχολεία, ορφανοτροφεία, γηροκομεία, βρεφοκομεία, νοσοκομεία υποχρεώθηκαν να αποστείλουν δώρα. Όλοι επίσης οι προσκληθέντες γαλαζοαίματοι (έκπτωτοι και εν ενεργεία) εφοπλιστές, βιομήχανοι και άλλοι εχάρισαν ένα πραγματικό βουνό από κοσμήματα και πολύτιμους λίθους.Η Αγγλίδα δημοσιογράφος κ. Ρεντ έγραψε ότι “τα δώρα που απεστάλησαν στους νεόνυμφους ήταν τόσο πολλά, ώστε να τους διατηρήσουν βαθύπλουτους σ’ όλη τους τη ζωή”. Μερικές εβδομάδες πριν από τους γάμους, η βασίλισσα Φρειδερίκη με τη Σοφία πήγαν στο Παρίσι και στο Λονδίνο για “ψώνια”. Όταν γύρισαν, κάποιος αδιάκριτος δημοσιογράφος στο αεροδρόμιο είχε την υπομονή να μετρήσει 120 βασιλικές αποσκευές. Και επειδή έγινε θόρυβος στον Τύπο εξεδόθη ανακοίνωση του βασιλικού αυλαρχείου που διευκρίνιζε ότι οι 120 βαλίτσες περιείχαν δώρα ομογενών (εφοπλιστών) του Λονδίνου προς τη μελλόνυμφη πριγκίπισσα…
Σα να μην έφτανε η κάλυψη των προκλητικών εξόδων, υπήρχε το ζήτημα της προικοδότησης της πριγκίπισσας από το δημόσιο ταμείο, που προκάλεσε μείζον πολιτικό ζήτημα. Η Φρειδερίκη πίεζε πολλούς μήνες πριν για να οριστεί το ύψος της προίκας και να δρομολογηθεί η δωρεά. Η κυβέρνηση της ΕΡΕ επικαλέστηκε μακροχρόνιο έθιμο, το οποίο κρατούσε από τα χρόνιας της προίκας στην πριγκίπισσα Αλεξάνδρα (που πέθανε στη γέννα του δεύτερου παιδιού της), για την οποία ο Σουρής έγραψε τους εξής σατιρικούς στίχους.
Η Ένωση Κέντρου, για να μην προσβάλει τη βασιλική οικογένεια και το θεσμό, δεν τόλμησε να τα βάλει με τον εξίσου αναχρονιστικό θεσμό της προίκας και πρότεινε ως συμβιβαστική λύση να δοθεί ένα γαμήλιο δώρο, πάντα με τα λεφτά του ελληνικού λαού φυσικά. Η ΕΔΑ ήταν συνεπώς η μόνη πολιτική δύναμη που αντιτάχθηκε με συνέπεια στην προκλητική προικοδότηση της -ούτως ή άλλως- κρατικοδίαιτης και κάθε άλλο παρά λιτοδίαιτης βασιλικής οικογένειας. Το αίτημα αυτό εκφράστηκε και στις φοιτητικές κινητοποιήσεις της εποχής, με το γνωστό σύνθημα “προίκα στην παιδεία και όχι στη Σοφία”, τον καιρό που το εκπαιδευτικό κίνημα διεκδικούσε το 15% του κρατικού προϋπολογισμού για τις ανάγκες της Παιδείας.
Ο Ωνάσης θεωρητικά προσφέρθηκε για να πληρώσει ο ίδιος το καθορισμένο ποσό των 300 χιλιάδων, αλλά ο Καραμανλής αρνήθηκε την προσφορά. Το τελικό ποσό εξάλλου ήταν κατά πολύ μεγαλύτερο, όπως αναφέρουν πολλές πηγές, και φυσικά αφορολόγητο, έτοιμο να μετατραπεί σε συνάλλαγμα.
Σχολιάστε
Comments feed for this article