O πρωτος εμφυλιος της Ελλαδας και τα δανεια

Πολυτιμη οπως παντα η ιστορικη αναφορα στον Βρεσθενη Θεοδωρητο απο τον κ Γιαννη Σπετσιωτη. Ακομα σημαντικοτερη μιας και αναφερεται σε μια κρισιμη εποχη οταν εμπαιναν τα θεμελια του Ελληνικου κρατους και της κακοδαιμονιας μας. Και μαλιστα η Ερμιονιδα και τα γειτονικα της νησια Υδρα και Σπετσες και οι εφοπλιστες τους επαιξαν σημαντικο ρολο σε αυτη ακριβως την ιστορικη περιοδο.Ο περιφημος καταχραστης του δημοσιου χρηματος και διαπραγματευτης του πρωτου δανειου Ιωαννης  Ορλανδος με καταγωγη απο το Κρανιδι κατοικος Σπετσων και γαμπρος του Κουντουριωτη η Υδραικη οικογενεια Κουντουριωτη (πιθανα επισης με καταγωγη απο το Κρανιδι)με τα δυο αδερφια Λαζαρο και Γεωργιο και απο την αλλη μερια ο δολοφονημενος απο τις συμμοριες τους στον Ξερια αγωνιστης Αντωνης Οικονομου .Ειχαμε και αλλα μπουμπουκια τοτε στον σβερκο μας.Τον Μαυροκορδατο τον Κωλετη και αλλους πολλους

Αν νομιζετε πως οι Μητσοτακηδες οι Σημιτιδες οι Καραμανληδες αλλα και οι συγχρονοι εφοπλιστες εχουν πεσει απο τον ουρανο γελιεστε. Χρονια τωρα χτιζουν την εξουσια τους λιγες οικογενειες στην χωρα. Μεσα στον χρονο καποιες οικογενειες χαθηκαν νεες μπηκαν στο φαγοποτι.Παντα εξαρτημενες απο μεγαλες ξενες δυναμεις παντα χωρις οριο στο ξεπουλημα της χωρας. Και απο την αλλη ο Σισυφος λαος μας.Παντα αγωνιστης παντα προδομενος απο τις ηγεσιες του και δυστυχως χωρις γνωση και μνημη για τα εγκληματα που εγιναν σε βαρος του.Oλος ο λαος; Οχι βεβαια .Μερος του για διαφορους λογους  οπως πολυ σωστα περιγραφεται στο αρθρο εναι ευπειθες (που πείθεται εύκολα, που υπακούει εύκολα). Και ο χαρακτηρισμος ειναι πολυ απαλος.

ήρχισε τας εργασίας του εν ησυχία εδώ εις Κρανίδιον εν τω μέσω των καλών και ευπειθών πατριωτών· ειδοποιεί λοιπόν τον λαόν προς ησυχίαν του και ευχαριστεί αυτόν δια την προθυμίαν, τον ζήλον του και την προς τους νόμους εμπιστοσύνην του, όπου έδειξεν εις τούτο το απερίσκεπτο συμβάν…»

Κοιταχτε γυρω σας. Αναζητειστε αν υπαρχουν τους πολιτικους εκφραστες οσων δεν αποδεχωνται τα μνημονια . Οσων δεν αποδεχωνται την ηττα και υποδουλωση της χωρας για αλλη μια φορα στα ξενα μεγαλα οικονομικα συμφεροντα.Βρειτε τα κομματα και τις παραταξεις στην επαρχια μας που εκφραζουν την αρνηση υποταγης σε εναν απανθρωπο ρεαλισμο. Βρειτε την συνεχεια της εξεγερσης του 1821.Αυτης που γιορταζουμε καθε χρονο την 25η Μαρτιου. Εκεινο το «απερισκεπτο συμβαν«.  Καλη η ιστορια οταν γινεται εργαλειο δρασης.Αλλιως αφορα τους ειδικους .

Ενα συντομο αφιερωμα 50 λεπτων στην εποχη εκεινη και στα παρασκηνια της σαν συμπληρωμα της πληροφορησης λοιπον για να αποκτησουμε μια σφαιρικοτερη εικονα σε σχεση με τους πρωταγωνιστες

 

Κτηριο Συγγρου στο Κρανιδι

13 Φλεβάρη 1899 πέθανε ο Ανδρέας Συγγρός,  Κατέστρεψε χιλιάδες ανθρώπους, οδήγησε εκατοντάδες σε αυτοκτονία, χρεοκόπησε τη χώρα
Στην τελευταία του κατοικία στο Α’ Νεκροταφείο τον συνόδευσαν ο Βασιλιάς, σύσσωμο το υπουργικό συμβούλιο, το διπλωματικό σώμα και χιλιάδες κόσμου. Σε ένδειξη πένθους, τα σχολεία παρέμειναν κλειστά επί τριήμερο, ενώ ματαιώθηκαν οι εκδηλώσεις της Αποκριάς!

Συμφωνιες

Σαν σημερα Βαρκιζα

Βελουχιωτης

Το ιστορικό γράμμα του Άρη Βελουχιώτη προς τα μέλη της ΚΕ του ΚΚΕ:
Προς όλα τα μέλη της ΚΕ του ΚΚΕ
Αγαπητοί σύντροφοι,
Με το σημείωμά μου τούτο θα προσπαθήσω να τραβήξω την προσοχή σας στα πιο κάτω.
1. Όπως πιστεύω, θα έχετε πειστεί και εσείς τώρα πως οι Έλληνες αντιδραστικοί και οι Άγγλοι κατακτητές δεν έχουν καμιά πρόθεση να εφαρμόσουν έστω κι αυτή την ετεροβαρή,επιζήμια στα συμφέροντα του λαού μας και μη δίδουσα καμιά εγγύηση –ομολογία δική σας – για το σεβασμό των ελευθεριών του λαού μας, συμφωνία της Βάρκιζας. Οι παραβάσεις είναι καθημερινές και σοβαρές. Τις ξέρετε εσείς καλύτερα και δεν συντρέχει κανένας λόγος να τις απαριθμήσω.
2. Αν δεν σας ήταν εύκολο να γνωρίζετε προοπτικά τις προθέσεις της ελληνικής αντίδρασης και των Άγγλων εχθρών της Ελλάδας, τώρα, θέλω να πιστεύω πως πρέπει να μπορείτε να τις βλέπετε. Πρόθεσή τους είναι: όχι να συμβάλουν σε προσπάθεια για ομαλή εξέλιξη της πολιτικής ζωής του τόπου, ή έστω να ανεχθούν απλώς τη δική σας προσπάθεια προς την τέτοια κατεύθυνση, αντίθετα, να οργανώσουν και να διεξαγάγουν με πλεονεκτικές γι’ αυτούς συνθήκες τον εμφύλιο πόλεμο μ’ όλα τα μέσα.
3. Η διάσκεψη και συμφωνία της Γιάλτας δεν πρέπει να έχετε καμιά αυταπάτη πως είναι δυνατό να επιδράσει σε τόσο μεγάλο βαθμό, ώστε να στρέψει το τιμόνι της χώρας που αφήσατε να κρατούν γερά στα χέρια τους οι Άγγλοι. Η Σοβιετική Ένωση, όπως πρέπει να σας είναι γνωστό, δεν μπορεί να κάνει«ελληνική» πολιτική ώστε να επέμβει ενεργά στο ελληνικό δράμα. Γιατί δεν κάνει ούτε Σέρβικη, ούτε Βουλγάρικη, ούτε Ρώσικη ακόμα πολιτική. Κάνει πολιτική παγκόσμιας επανάστασης, και δεν είναι διατεθειμένη ούτε κατ’ ελάχιστο να την διακινδυνεύσει για το μικρό αυτό ποσοστό της ανθρωπότητας που λέγονται Έλληνες, που οι ίδιοι –δια των ηγετών τους- οδηγήθηκαν στη νέα σκλαβιά και που στο κάτω κάτω, αργά ή γρήγορα, μετά την πλήρη νίκη της πολιτικής της παγκόσμιας επανάστασης της Σ.Ε. δεν μπορεί παρά να είναι στο πλευρό του σοσιαλισμού.
4. Η Σ.Ε. θα μπορούσε να επέμβει «ενεργότερα», όπως, δεν αποκλείεται, κι αυτή η Αμερική, αν εμείς –εσείς δηλαδή- ήσασταν ικανοί να δημιουργήσετε στην Ελλάδα διαφορετική κατάσταση, ανάλογη περίπου με την της Γιουγκοσλαβίας και ίσως και καλύτερη, με μια ορθή και συνεπή πολιτική και όχι γεμάτη «αριστερά» και δεξιά οπορτουνιστικά λάθη στα βασικότερα προβλήματα της χώρας. Οι δυνατότητες υπήρχαν όλες για μια τέτοια πολιτική και για δημιουργία μιας τέτοιας διαφορετικής κατάστασης στη χώρα μας. Και όποιος δεν το βλέπει και δεν παραδέχεται αυτό πρέπει να είναι ή μαρξιστικά αγράμματος ή … τι να πω.
Μπορεί όπως μου παρήγγειλε ρητά ο σ. Γιάννης δια του σ. Ζήση (Γιάννης Ιωαννίδης, Ζήσης Ζωγράφος), να υπάρχει «σαφής παραίνεση» των Ρώσων συντρόφων προς το ΚΚΕ για το κλείσιμο της συμφωνίας της Βάρκιζας. Όμως αυτό δεν αλλάζει τίποτα. Μετά τη σωρεία των σοβαρώνοπορτουνιστικών τακτικών λαθών από των αρχών του 1943 στη διεύθυνση του αγώνος από μέρους σας και το εγκληματικό επιστέγασμά τους, τη μάχη των Αθηνών, έχασαν την εμπιστοσύνή τους κι αναγκάστηκαν, για να μην οδηγήσετε τη χώρα και το λαό της σε μεγαλύτερες καταστροφές, να σας «συμβουλέψουν» να υποχωρήσετε και να κλείσετε τη συμφωνία της Βάρκιζας. Τις απόψεις του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣΔ για τις δυνατότητες συνέχισης του αγώνα είμαι σίγουρος ότι δεν τις είπατε πουθενά και συνεπώς δεν γνώριζαν οι Ρώσοι σύντροφοι αν μπορούσε και σε ποιες δυνάμεις να βασιστεί μια άλλη πολιτική.
5. Το ΕΑΜ ως το Λίβανο ακολουθούσε ανιούσα γραμμή ανάπτυξης. Από εκεί κι ύστερα πήρε την κάτω βόλτα. Από τη «μάχη της Αθήνας» κι ύστερα και την ήττα και, πολύ περισσότερο, μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας, χάνει σε επιρροή ραγδαία. Προβλέπω ως το δημοψήφισμα και τις εκλογές και πιθανή διάσπασή του.
6. Το ΚΚΕ έχασε από την αίγλη του και τη δύναμη συγκέντρωσης και μέσα στο ΕΑΜ και μέσα στο λαό. Ακόμα έχασε σε στενούς οπαδούς του και σε μέλη του. Τις στατιστικές εσείς τις κρατάτε και είμαι βέβαιος πως θα έχετε διαπιστώσει ήδη σημαντικό ποσοστό διαρροής. Προοπτική μου είναι ότι αυτό το ποσοστό θα δυναμώσει πολύ.
7. Η «διαφώτιση» του λαού, των οπαδών του ΕΑΜ και των οπαδών και μελών του ΚΚΕ επί της «αναγκαιότητας» της πολιτικής της Βάρκιζας είναι αστεία κυριολεκτικά και κανένα μέλος του ΚΚΕ δεν την πιστεύει. Μα και τι διαφώτιση να γίνει; Κατά ποιο ταχυδακτυλουργικότρόπο θα μπορούσε το άσπρο να γίνει μαύρο; Αφήνω τους οπαδούς του ΕΑΜ και του ΚΚΕ, δεν υπάρχει κανένα μέλος απλό, γραμματέας βάσης, αχτιδικός ή περιφερειακός, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων στους τελευταίους αυτούς, που η δύναμη της συνήθειας και η ρουτίνα δεν τους αφήνει να δούνε, που να μην έρχεται να με συναντήσει με λαχτάρα σε κάθε χωριό που περνάω και να μου ρίχνει βροχή τα ερωτήματα: Γιατί το κάνατε αυτό; Για πού πάμε, γιατί χύσαμε το αίμα μας και κάψαμε τα σπίτια μας επί τρία χρόνια; Γιατί μας παραδίνετε αμαχητί; Τί θα κάνουμε τώρα; Πού είναι η λαϊκή μας δικαιοσύνη και η αυτοδιοίκηση; Γιατί και πάλι θα μας χαρακτηρίζουν το βιός μας ως λαθραίο και θα ξαναπληρώνουμε 2.000 δραχμές για ένα τσιγάρο χωριάτικο καπνό με εφημερίδα; Τί θα κάνουμε με τους εθνοφύλακες – μπουραντάδες που άρχισαν τις έρευνες, του ξυλοδαρμούς, τις απαγορεύσεις συγκεντρώσεων, συνελεύσεων κλπ; Τί θα κάνουμε με την αντίδραση των χωριών μας που σήκωσε κεφάλι και μας απειλεί ανοιχτά ότι θα μας σφάξουν όλους; Με τι να προστατευθούμε; Με τον «εθνικό στρατό»; Μα πώς θα γίνει τέτοιος αφού εμάς δεν μας δέχονται χαρακτηρίζοντάς μας ανίκανους οι επιτροπές με χίλιες ψεύτικες δικαιολογίες; Δεν το βλέπετε πως στην περιοχή Καρδίτσας από την κλάση του 1939 δεν πήραν ούτε 20% από τους αμαρκάριστους ως δικούς των; Όλα αυτά θα ήταν ένας σίφουνας ενάντιά σας, αν εγώ για να αποφύγω διασπάσεις κλπ δεν έκανα την πρόταση να πάω έξω και να θέσω τις απόψεις μου, μη τυχόν και λυθεί κομματικά το ζήτημα, κι έβγαζα από τα χωριά τους τους 200 και πλέον αντάρτες που είχα καταγράψει στο βουνό και άρχιζα τον πόλεμο.
8. Παντού οι οργανώσεις είχαν μουδιάσει. Η αντίδραση είχε σηκώσει κεφάλι. Το πέρασμά μας δημιουργεί ρίγη συγκινήσεως και ενθουσιασμού και οι γυναίκες ακόμα βγαίνουν και μας καλωσορίζουν, μας εύχονται «καλή επιτυχία και καλή λευτεριά από το νέο κατακτητή». Η αντίδραση κρύβεται. Πολλοί φεύγουν για τις πόλεις. Το ξεκαθάρισμα ΕΔΕΣιτών στην Ευρυτανία, που είχαν έλθει με ρητή εντολή να οργανώσουν εκεί ένοπλες ομάδες αντίδρασης, επικροτήθηκε από όλους. Θα ξεκαθάριζα και την ομάδα του Π. Μελιά (Ευρυτανία – Λεπιανά) και την ομάδα Σούρλα σε μια εβδομάδα, αν δεν ερχόταν ο αντιπρόσωπός σας. Στους κομματικούς των χωριών λέμε ότι για ειδικούς λόγους δεν πρέπει να εμφανιστούμε. Περπατάμε όλη νύχτα και κρυβόμαστε την ημέρα για να φανούμε συνεπείς σ’ ό,τι συμφωνήσαμε με σας. Μα οι κομματικοί επιμένουν και με τρόπο το διαλαλούν οι ίδιοι στους χωριανούς τους: «ξαναβγήκαν αντάρτες μας. Σε λίγο θα βγούμε και πάλι όλοι, ο Άρης μας είναι εδώ μη φοβάστε. Ξέρει αυτός και θα νικήσουμε και πάλι Έλληνες αντιδραστικούς και Άγγλους κατακτητές».
9. Εσείς δεν τα βλέπετε όλα αυτά. Έχετε απομονωθεί από τη λαϊκή μάζα και έχετε χάσει τον παλμό της. Συνέλθετε έστω και τώρα. Δεν είναι αργά. Αργότερα σίγουρα θα είναι πολύ αργά και θα χρειαστούν τεράστιες θυσίες σε κόπους και σε αίμα για ν’ αρχίσει κάτι σοβαρό. Μην αφήνεται να θρονιαστεί η αντίδραση οριστικά. Μην πιστεύεται ότι η «εθνοφυλακή» είναι πραγματικά εθνικός στρατός και μην βάζετε τον κόσμο να τους δέχεται τους Μπουραντάδες ως «παιδιά του λαού», ενώ αυτοί τους δέρνουν. Μην κάνετε το έγκλημα να επιτρέψετε στην εθνοφυλακή να εγκατασταθεί παντού και να παίξει το ρόλο της παλιάς χωροφυλακής.
10. Μην αυταπατάστε ότι τα όπλα που κρύψαμε θα μπορέσετε αργότερα να τα χρησιμοποιήσετε. Όχι!Θα τα βρουν σε λίγο οι εθνοφύλακες, χρησιμοποιήστε τα –έστω και μέρος τους- από τώρα. Βγάλτε από τώρα, έστω και λίγους αντάρτες, έστω από μια ομάδα σε κάθε επαρχία. Μην τη χρωματίζετε ως δική σας ή ως συνέχεια του ΕΛΑΣ. Αφήστε την καμουφλαρισμένη, αφού δεν καταλαβαίνετε ότι πρέπει να ξαναπάρει τα όπλα ο ΕΛΑΣ. Δε θέλετε εμένα επικεφαλής τους; Βρείτε έναν άλλον. Πάντως μην κάνετε το έγκλημα να αργείτε. Ενεργήστε σύντομα και δραστήρια.
11. Εγώ συνεχίζω το ταξίδι για το Ηπειρωτικό γραφείο και από εκεί για έξω. Όμως με κάποια επιβράδυνση γιατί κινούμαστε όπως ξέρετε και λέων και πιο πάνω.
Επί όλων των ανωτέρω ελπίζω να έχω γραπτή απάντησή σας με έκτακτο σύνδεσμο ώσπου να φτάσω στο Ηπειρωτικό γραφείο. Εύχομαι να σκεφτείτε ώριμα έστω και την τελευταία στιγμή.
Εν πορεία 24/3/45
Συντροφικά Άρης Βελουχιώτης

Η Ιστορια υπαρχει μεσα στο σημερα .Η 5η Ολομελεια του ΚΚΕ και το Μακεδονικο απο το 1949 μεχρι σημερα

Το περιβόητο ψήφισμα της 5ης Ολομέλειας της Κ.Ε. του ΚΚΕ για το «Μακεδονικό ζήτημα», που πραγματοποιήθηκε στις Πρέσπες στις 30-31  Ιανουαρίου 1949.Θυμιζω Εκτακτα Στρατοδικεια,(Τα 25 έκτακτα Στρατοδικεία και τα 6 Μεραρχιακά συστάθηκαν με βασιλικό διάταγμα στις 9 Σεπτεμβρίου του 1946 βάσει του Γ’ Ψηφίσματος της Δ’ Αναθεωρητικής Βουλής «Περί εκτάκτων μέτρων αφορώντων στην δημόσιαν τάξιν και ασφάλειαν». ) Μακροννησι,(1947-1955) εμφυλιος (εληξε τελη Αυγουστου 1949)

Στη διάρκεια της δίκης των «στασιαστών» για τα αιματηρά γεγονότα της 29ης Φεβρουαρίου-1ης Μαρτίου 1948 στη Μακρόνησο, στρατιώτες έστειλαν μια ομαδική επιστολή-δήλωση μετανοίας, η οποία δημοσιεύθηκε στις εφημερίδες της εποχής. Προφανως υπηρχαν και καποιοι αλλοι που δεν υπεγραψαν την δηλωση αυτη με ολες τις αναποφευκτες συνεπειες.

Προς τον κ. Πρόεδρον του Στρατοδικείου Οι υπογεγραμμένοι οπλίται του Α΄ Τάγματος Σκαπανέων δηλούμεν υμίν και βροντοφωνάζομεν, ότι ουδεμίαν σχέσιν έχομεν με τον κομμουνισμόν και τας παραφυάδας αυτού καθώς και αποδοκιμάζομεν δια πολλοστήν φοράν τας εγκληματικάς πράξεις της αντεθνικής ανταρσίας, σκοπούσης τον σφαγιασμόν της φιλτάτης μας Πατρίδος, παραδιδούσης ταύτην εις τους εχθρούς μας Σλαύους.

Η ιστορια ειναι εδω.Αφορα την χωρα μας τους Βαλκανικους λαους την αριστερα και τον Εθνικιστικο Σταλινικο Ζαχαριαδισμο με τα «λαθη»του που σκληρα πληρωσαν οι απλοι αγωνιστες .Οσοι οσες εχετε χρονο υπομονη και ενδιαφερον διαβαστε.Σημειωστε πως η 5η ολομελεια αναγνωριζε την Σλαβομακεδονικη εθνοτητα (λαο)και υποστηριζε πως στην Λαικοδημοκρατικη Ελλαδα .

ο μακεδονικός λαός θα βρει την πλήρη εθνική αποκατάστασή του έτσι όπως το θέλει ο ίδιος, προσφέροντας σήμερα με το αίμα του για να την αποχτήσει. Οι Μακεδόνες κομμουνιστές στέκονται πάντα επικεφαλής στην πάλη του λαού των. Ταυτόχρονα, οι Μακεδόνες κομμουνιστές πρέπει να προσέξουν τις διασπαστικές και διαλυτικές ενέργειες που ξενοκίνητα σοβινιστικά και αντιδραστικά στοιχεία αναπτύσσουν, για να διασπάσουν την ενότητα ανάμεσα στο μακεδονικό(σλαβομακεδονικό) και τον ελληνικό λαό, διάσπαση που μόνο τον κοινό τους εχθρό, το μοναρχοφασισμό και τον αμερικανοαγγλικό ιμπεριαλισμό θα ωφελήσει.

καταδικαζοντας ταυτοχρονα καθε προσπαθεια για ιδρυση Μακεδονικου κρατους «απο σοβινιστικα αντιδραστικα στοιχεια » πραγμα που αργοτερα εκανε το ΚΚΕ και με πραξεις οταν το ΝΟΦ θελησε να προχωρησει σε Μακεδονικο κρατος .

Για να μπορέσει μάλιστα να έχει τον έλεγχο της κατάστασης μέσα στο ΝΟΦ, το ΚΚΕ συνένωσε τους Σλαβομακεδόνες κομμουνιστές και δημιούργησε στις 27 Μάρτη του 1949 την Κομμουνιστική Οργάνωση της Μακεδονίας του Αιγαίου (ΚΟΕΜ), η οποία οργανωτικά – πολιτικά και ιδεολογικά υπαγόταν στο ΚΚΕ.

Ηταν ο Ζαχαριαδης (που προσφατα αποκατεστησε το ΚΚΕ )που δυο μηνες  πριν με  επιστολη στο περιοδικο Δημοκρατικος στρατος (τεύχος 12, Δεκέμβρης 1948 )που  υπονοούσε τη δημιουργία ενιαίου μακεδονικού κράτους στα πλαίσια μιας λαϊκοδημοκρατικής – σοσιαλιστικής Βαλκανικής Ομοσπονδίας Κρατών.

«Ο μακεδονικός λαός θα αποκτήσει μια ανεξάρτητη, κρατικά ενιαία και ισότιμη θέση στην οικογένεια των λεύτερων λαϊκοδημοκρατικών λαών στα Βαλκάνια, στην οικογένεια αυτή, όπου αύριο θα ανήκει και ο ελληνικός λαός με τη Λαϊκή Δημοκρατία. Γι’ αυτή την ανεξάρτητη κρατικά ενιαία και ισότιμη θέση παλεύει σήμερα και ο μακεδονικός λαός της Μακεδονίας του Αιγαίου και βοηθά με όλη του την ψυχή, με όλα του τα μέσα, τον ΔΣΕ, τόσο που ξεσηκώνει το θαυμασμό για το μεγαλείο και το ολοκαύτωμα της προσπάθειάς του»

Την θεση αυτη ποτε δεν αποδεχθηκε η 5η Ολομελεια.Οι αποφασεις της 5ης ολομελειας δεν κρατησαν πολυ.Εννεα μηνες μετα τον Οκτωβρη της ιδιας χρονιας η 6η ολομελεια αποφασιζει για το θεμα

«Το κόμμα πρέπει να φυλάξει και να δυναμώσει παραπέρα τους δεσμούς ανάμεσα στον ελληνικό και σλαβομακεδονικό λαό, που σφυρηλατήθηκαν μέσα στον κοινό σκληρό αγώνα. Η πάλη ενάντια στην καταπίεση των Σλαβομακεδόνων, η πάλη για την ισοτιμία τους, η αναγνώριση του δικαιώματος να ζούνε λεύτεροι και αφέντες στην πατρική τους γη, δένει τους Μακεδόνες με τους Ελληνες και εμποδίζει τα κατακτητικά σχέδια του Τίτο εναντίον της ελληνικής Μακεδονίας»

Αλλα η συζητηση συνεχιστηκε και στην 7η ολομελεια Μαη του 1950 με τον Παρτσαλιδη και τον Ζαχαριαδη  σε διαφορετικα μετεριζια.

Η σημερινη στροφη στη θεση του κομματος ξεκινα στην δεκαετια 1990.Στο τελος της αναρτησης θα δειτε τις σχετικες αναφορες στην συνεντευξη του Χαριλαου Φλωρακη στην εφημεριδα στην εφημερίδα  «Νόβα Μακεντόνια».

– Οταν μου είπαν ότι ζητάει συνέντευξη η «Νόβα Μακεντόνια» είπα στους συνεργάτες μου: «Να δείτε που θα με ρωτήσουν για τους Σλαβομακεδόνες στην Ελλάδα». Προσέξτε! Τι θα πει μειονότητα; Η μειονότητα έχει ορισμένα χαρακτηριστικά…

– Ναι, αλλά…

– Σταθείτε μια στιγμή. Μη μου λέτε εμένα για τους Σλαβομακεδόνες. Εμείς πήγαμε στο εκτελεστικό απόσπασμα για τους Σλαβομακεδόνες, υπερασπιζόμενοι τα δικαιώματά τους. Εθνική μειονότητα σημαίνει ότι ανήκει σε κάποιο έθνος.

Δεύτερον: Η ύπαρξη εθνικής μειονότητας προϋποθέτει τη γεωγραφική της ενότητα. Σλαβομακεδόνες υπάρχουν στην Ελλάδα, κατά κύριο λόγο στη Φλώρινα, στην Καστοριά, αλλά υπάρχουν και στην περιοχή των Σερρών και της Εδεσσας.

Τρίτο: Εθνική μειονότητα σημαίνει οικονομική ενότητα.

Αυτά, για να έχουμε τον πλήρη ορισμό της εθνικής μειονότητας. Υπάρχουν βεβαίως και άλλα δεδομένα. Ζητήματα παραδόσεων, ηθών και εθίμων, πολιτισμού κλπ.

Ποια είναι η θέση του ΚΚΕ για τους Σλαβομακεδόνες Ελληνες πολίτες; Υποστηρίζουμε ότι οι Σλαβομακεδόνες που υπάρχουν στην Ελλάδα πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα που έχουν όλοι οι Ελληνες πολίτες. Να έχουν το δικαίωμα να μιλούν και να καλλιεργούν τη γλώσσα τους, τις παραδόσεις τους, τον πολιτισμό τους, τους χορούς και τα τραγούδια τους. Καμία διάκριση να μην υπάρχει. Αυτή μας η θέση πηγάζει απ’ όλη την ιστορία του ΚΚΕ. Παλέψαμε και παλεύουμε ενάντια σε όλες τις διακρίσεις.

Πηγη για τα ιστορικα γεγονοτα που καταγραφωνται πιο κατω η εφημεριδα του ΚΚΕ Ριζοσπαστης ημερομηνια 1997.Σημερα η ηγεσια του ΚΚΕ λεει  πως δεν υπαρχει Μακεδονικος λαος παρα μονο Ελληνες Σλαβοφωνοι.Τοτε οι κομμουνιστες πηγαιναν στο αποσπασμα η το Μακρονησι αν δεν αποκηρυσσαν την 5η ολομελεια.Και προξενει εντυπωση πως για το σημερινο ΚΚΕ  υπαρχει ενα ΚΚ μια ανυπαρκτης χωρας που κατοικειται απο ανυπαρκτης εθνικοτητας ανθρωπους και μαλιστα στελνει και χαιρετιστηριο μηνυμα στο 20 συνεδριο του ΚΚΕ πριν απο δυο χρονια.

Το ΚΚ Μακεδονίας εκφράζει την πλήρη ηθική και πολιτική στήριξη προς το ΚΚΕ στην προσπάθεια να πραγματοποιηθούν οι στόχοι του, για να υπάρχουν εργατικά και δικαιώματα για όλους στην ελληνική κοινωνία και στο εξωτερικό.

Κουτσουμπας

Πάντως η ουσία είναι το «Μακεδόνας πολίτης» σημαίνει ότι αναγνωρίζουν ότι υπάρχει μακεδονική εθνότητα. Και το γεγονός ότι υπάρχει «μακεδονική γλώσσα» καθιστούν αυτή τη συμφωνία απαράδεκτη, επικίνδυνη. ‘Ολα τα αλυτρωτικά εθνικιστικά ζητήματα είναι σε πλήρη ισχύ, θα διεκδικήσουν αύριο ζητήματα μειονότητας. Είναι ανιστόρητοι κ. Αυτιά. «Μακεδονικό έθνος», «μακεδονική γλώσσα» ενιαία δεν υπήρξε ποτέ στην ιστορία………………

Από κει και πέρα όμως εκεί ζούσαν πάρα πολλοί λαοί, πάρα πολλές εθνότητες κι αυτό ήταν στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, σε άλλες συνθήκες, με τις ανταλλαγές των πληθυσμών, με το γεγονός ότι προχώρησε σε κάθε κράτος και αφομοιώθηκαν οι πληθυσμοί έστω κι αν έχουν μια ιδιομορφία στη γλώσσα, στα έθιμα κ.λπ, όπως υπάρχουν σε όλες τις περιοχές της πατρίδας μας, αυτό δε συνιστά μειονότητα ή μια ενιαία μακεδονική εθνότητα.

Αυτιας :Βάζουμε μια τελεία εδώ, αναλύσατε όλο αυτό το σκηνικό. Μπλέξαμε δηλαδή με λίγα λόγια κ. Κουτσούμπα

Κουτσουμπας :«Μα πάντα ήμασταν μπλεγμένοι, απλώς τώρα μπλέκουμε περισσότερο».

Ριζοσπαστης

Παρασκευή 17 Γενάρη 1997

Σελίδα 13

Η 5η Ολομέλεια και το Μακεδονικό (Α’)

64ο ΜΕΡΟΣ

Η 5η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ το 1949, ανάμεσα στα άλλα, πήρε και αποφάσεις γύρω από το Μακεδονικό ζήτημα, που συζητήθηκαν πολύ τότε και συζητούνται ακόμη και σήμερα. Αναμφίβολα, το μέρος των αποφάσεων αυτών έχει διογκωθεί και φυσικά έχει διαστρεβλωθεί, εξαιτίας της επίδρασης του αστικού εθνικισμού, που επιδιώκει να ψαρεύει σε θολά νερά μέσα στις λαϊκές μάζες, εμφανίζοντας μια δήθεν ακόμη μεγάλη προδοσία του ΚΚΕ, σε βάρος της εδαφικής κυριαρχίας της Ελλάδας. Τελευταία έξαρση αυτού του παροξυσμού ζήσαμε πριν από μερικά χρόνια, με αφορμή το θέμα της αναγνώρισης της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας.

Οφείλουμε, λοιπόν, να δώσουμε – στο μέτρο του δυνατού – την πραγματική διάσταση που είχε το θέμα το 1949, μέσα από τα αληθινά ιστορικά στοιχεία και γεγονότα.

Η απόφαση της Ολομέλειας για το Μακεδονικό

Είναι ευρύτερα γνωστό ότι με τις αποφάσεις της η 5η Ολομέλεια άλλαξε τη θέση του ΚΚΕ, για το Μακεδονικό, που μέχρι τότε ήταν «πλέρια ισοτιμία στις μειονότητες που ζούσαν στην Ελλάδα»,με τη θέση για αυτοδιάθεση των Σλαβομακεδόνων. Συγκεκριμένα, στην πολιτική απόφαση της Ολομέλειας αναφερόταν: «Στη Βόρεια Ελλάδα ο μακεδονικός (σλαβομακεδονικός) λαός τα ‘δωσε όλα για τον αγώνα και πολεμά με μια ολοκλήρωση ηρωισμού και αυτοθυσίας που προκαλούν το θαυμασμό. Δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι σαν αποτέλεσμα της νίκης του ΔΣΕ και της λαϊκής επανάστασης, ο μακεδονικός λαός θα βρει την πλήρη εθνική αποκατάστασή του έτσι όπως το θέλει ο ίδιος, προσφέροντας σήμερα με το αίμα του για να την αποχτήσει. Οι Μακεδόνες κομμουνιστές στέκονται πάντα επικεφαλής στην πάλη του λαού των. Ταυτόχρονα, οι Μακεδόνες κομμουνιστές πρέπει να προσέξουν τις διασπαστικές και διαλυτικές ενέργειες που ξενοκίνητα σοβινιστικά και αντιδραστικά στοιχεία αναπτύσσουν, για να διασπάσουν την ενότητα ανάμεσα στο μακεδονικό(σλαβομακεδονικό) και τον ελληνικό λαό, διάσπαση που μόνο τον κοινό τους εχθρό, το μοναρχοφασισμό και τον αμερικανοαγγλικό ιμπεριαλισμό θα ωφελήσει. Παράλληλα, το ΚΚΕ πρέπει ριζικά να βγάλει απ’ τη μέση όλα τα εμπόδια, να χτυπήσει όλες τις μεγαλοελλαδίτικες σοβινιστικές εκδηλώσεις και τα έργα, που προκαλούν δυσαρέσκεια και δυσφορία μέσα στο μακεδονικό λαό και έτσι βοηθούν τους διασπαστές στην προδοτική δράση τους, ενισχύουν το έργο της αντίδρασης. Ο σλαβομακεδονικός και ελληνικός λαός μόνον ενωμένοι μπορούν να νικήσουν. Διασπασμένοι μόνον ήττες μπορούν να πάθουν. Γι’ αυτό η ενότητα στην πάλη των δύο λαών πρέπει να φυλάγεται σαν κόρη οφθαλμού και να ενισχύεται και να δυναμώνει σταθερά και καθημερινά«. («Επίσημα Κείμενα ΚΚΕ», τόμος 6ος, σελ. 337-338).

Είναι σαφές ότι αυτή η θέση αναγνωρίζει στους σλαβομακεδόνες το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, μέχρι και αυτού του αποχωρισμού. Η θέση, όμως, αυτή δε συνεπάγεται και δέσμευση, για τοΚΚΕ, να ταχτεί υπέρ του αποχωρισμού εάν και όταν θα ετίθετο κάποια στιγμή τέτοιο θέμα. Επίσης, είναι σαφές ότι σ’ εκείνες τις συνθήκες, με την απόφασή του αυτή, το ΚΚΕ τίθεται κάθετα πολέμιο στις διασπαστικές – αποχωριστικές τάσεις, που είχαν εμφανιστεί μέσα στους Σλαβομακεδόνες και υπογραμμίζει την ανάγκη διαφύλαξης, ως κόρης οφθαλμού, της ενότητας Ελλήνων και Σλαβομακεδόνων. Η σημείωση αυτή έχει την αξία της για όσα θα πούμε στη συνέχεια.

Η μικρή προϊστορία αυτής της θέσης

Η θέση της 5ης Ολομέλειας για το Μακεδονικό, σε ό,τι αφορά το ΚΚΕ, έχει μια μικρή προϊστορία στην οποία αξίζει ν’ αναφερθούμε, ώστε ο αναγνώστης να έχει πληρέστερη γνώση του θέματος. Τον Οκτώβρη του 1948 δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Δημοκρατικός Στρατός» ένα άρθρο του αντισυνταγματάρχη του ΔΣΕ Παντελή Βαϊνά με τίτλο «Ο Δημοκρατικός Στρατός και οι Σλαβομακεδόνες». Στο άρθρο αυτό γινόταν μια ιστορική αναδρομή στους κοινούς αγώνες ελλήνων και Σλαβομακεδόνων, υπογραμμιζόταν η συμβολή των τελευταίων στον αγώνα του ΔΣΕ και ανάμεσα στα άλλα τονιζόταν το εξής: «Μέσα στην καινούρια λαϊκοδημοκρατική Ελλάδα που ανοικοδομείται πάνω στα ερείπια, που άλλοι συσσώρευσαν, ο σλαβομακεδονικός λαός θα βρει την ισοτιμία, ισονομία, ισοπολιτεία και θα βρει τον καιρό ν’ αναπτύξει τον καινούριο εθνικό του πολιτισμό». (Βλέπε ολόκληρο το άρθρο: Περιοδικό «Δημοκρατικός Στρατός», έκδοση Ριζοσπάστη 1996, τόμος Α, σελ. 408-412).

Στο άρθρο αυτό απάντησε ο Ν. Ζαχαριάδης, με σημείωμα που δημοσιεύτηκε στο ίδιο περιοδικό – τεύχος 12, Δεκέμβρης 1948 – και έφερε για υπογραφή ένα «Κ». Στην απάντησή του αυτή, μεταξύ άλλων, ο Ζαχαριάδης έλεγε: «Ο μακεδονικός λαός θα αποκτήσει μια ανεξάρτητη, κρατικά ενιαία και ισότιμη θέση στην οικογένεια των λεύτερων λαϊκοδημοκρατικών λαών στα Βαλκάνια, στην οικογένεια αυτή, όπου αύριο θα ανήκει και ο ελληνικός λαός με τη Λαϊκή Δημοκρατία. Γι’ αυτή την ανεξάρτητη κρατικά ενιαία και ισότιμη θέση παλεύει σήμερα και ο μακεδονικός λαός της Μακεδονίας του Αιγαίου και βοηθά με όλη του την ψυχή, με όλα του τα μέσα, τον ΔΣΕ, τόσο που ξεσηκώνει το θαυμασμό για το μεγαλείο και το ολοκαύτωμα της προσπάθειάς του» (στο ίδιο, σελ. 528).

Είναι φανερό, ότι αυτή η θέση του Ζαχαριάδη υπονοούσε τη δημιουργία ενιαίου μακεδονικού κράτους στα πλαίσια μιας λαϊκοδημοκρατικής – σοσιαλιστικής Βαλκανικής Ομοσπονδίας Κρατών. Πρέπει, όμως, να πούμε ότι αυτή η θέση ούτε εμφανίστηκε, ούτε συζητήθηκε και πολύ περισσότερο δεν υιοθετήθηκε στην 5η Ολομέλεια. Η θέση αυτή είναι εντελώς διάφορη απ’ αυτή που η Ολομέλεια υιοθέτησε και, όπως θα δείξουμε στη συνέχεια, το ΚΚΕ την πολέμησε, όταν επιδίωξαν να την προωθήσουν οι σλαβομακεδονικές οργανώσεις.

Ποικιλία αντιδράσεων

Οι αποφάσεις της 5ης Ολομέλειας για το Μακεδονικό συνάντησαν ποικιλία αντιδράσεων και μάλιστα από τις πιο διαφορετικές κατευθύνσεις. Θα αναφερθούμε σ’ αυτές τις αντιδράσεις σε συντομία.

Οπως ήταν αναμενόμενο, στο εσωτερικό της χώρας η ντόπια αντίδραση εκμεταλλεύτηκε, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, το θέμα, για να θεμελιώσει κατηγορία σε βάρος του ΚΚΕ περί εθνικής προδοσίας και να μπορέσει να ψαρέψει σε θολά νερά μέσα στις λαϊκές μάζες, επιχειρώντας, εκτός των άλλων, να δικαιώσει την πολιτική των διώξεων, των πογκρόμ και της τρομοκρατίας σε βάρος του κομμουνιστικού – λαϊκοδημοκρατικού κινήματος. Αντιδράσεις, όμως, υπήρξαν και από πολιτικούς παράγοντες που στο παρελθόν ήταν, άλλος περισσότερο κι άλλος λιγότερο, σύμμαχοι του ΚΚΕ, όπως π.χ. ο Σβώλος, ο Κριτικάς κ.ά.

Μετά την 5η Ολομέλεια, και συγκεκριμένα στις 15 Φλεβάρη 1949, δόθηκε στη δημοσιότητα μια εμπρηστική ανακοίνωση για το Μακεδονικό, της 2ης Ολομέλειας του Κεντρικού Συμβουλίου του ΝΟΦ (Λαϊκό Απελευθερωτικό Μέτωπο). Η ανακοίνωση αυτή, που δημοσιεύτηκε στο κεντρικό δημοσιογραφικό όργανο του ΝΟΦ «ΝΕΠΟΚΟΡΕΝ», ανάμεσα στα άλλα έλεγε: «Το δεύτερο συνέδριο του ΝΟΦ θα είναι συνέδριο διακήρυξης των νέων προγραμματικών αρχών του ΝΟΦ. Αρχών που είναι ο προαιώνιος πόθος του λαού μας. Θα διακηρύξει την ένωση της Μακεδονίας σε ένα ενιαίο, ανεξάρτητο, ισότιμο μακεδονικό κράτος μέσα στη λαϊκοδημοκρατική ομοσπονδία των βαλκανικών λαών, που είναι η δικαίωση των πολύχρονων αιματηρών αγώνων του». Το ΚΚΕ παρέμβηκε αμέσως και η θέση αυτή του ΝΟΦ αποσύρθηκε και αντικαταστάθηκε από τη θέση που είχε πάρει για το Μακεδονικό η 5η Ολομέλεια του Κόμματος. Για να μπορέσει μάλιστα να έχει τον έλεγχο της κατάστασης μέσα στο ΝΟΦ, το ΚΚΕ συνένωσε τους Σλαβομακεδόνες κομμουνιστές και δημιούργησε στις 27 Μάρτη του 1949 την Κομμουνιστική Οργάνωση της Μακεδονίας του Αιγαίου (ΚΟΕΜ), η οποία οργανωτικά – πολιτικά και ιδεολογικά υπαγόταν στο ΚΚΕ.

Ομως, το ζήτημα που είχε προκύψει με το Μακεδονικό είχε και συνέχεια. Στις 6 Μαρτίου του ’49 στην εφημερίδα «ΜΠΟΡΜΠΑ» του Βελιγραδίου δημοσιεύτηκε άρθρο του ηγετικού στελέχους του ΚΚ Γιουγκοσλαβίας και στενού συνεργάτη του Τίτο Μόσε Πιγιάντε με τίτλο «Για το ζήτημα της Βαλκανικής Ομοσπονδίας». Στο άρθρο αυτό, ο Πιγιάντε, αξιοποιώντας την προαναφερόμενη θέση του ΚΣ του ΝΟΦ και ανακατεύοντάς της με τη θέση της 5ης Ολομέλειας για το Μακεδονικό, κατηγόρησε το ΚΚΕ και το βουλγάρικο ΚΚ ότι επιδίωκαν τη δημιουργία της μεγάλης Βουλγαρίας σε βάρος της εδαφικής ακεραιότητας της Ελλάδας και της Γιουγκοσλαβίας. Το άρθρο αυτό – και οι συγκεκριμένες εκτιμήσεις του – όπως ήταν αναμενόμενο γνώρισε αρκετή δημοσιότητα, αφού οι ραδιοσταθμοί της ντόπιας αντίδρασης στην Ελλάδα και των ξένων αφεντικών της φρόντισαν να το αναμεταδώσουν.

Το ΚΚΕ απάντησε αμέσως στη νέα σε βάρος του συκοφαντία. Την επομένη της δημοσίευσης του άρθρου του Μ. Πιγιάντε, στις 7/3/1949, η ΚΕ του Κόμματος έδωσε στη δημοσιότητα την εξής ανακοίνωση – διάψευση: «Τις τελευταίες μέρες από διάφορες πλευρές, μα κυρίως από τη μοναρχοφασιστική Αθήνα και απ’ το Λονδίνο, επαναλαμβάνεται σε διάφορους τόνους και με ποικιλόμορφους τρόπους η ίδια ψεύτικη και συκοφαντική είδηση ότι το ΚΚΕ έκλεισε διάφορες συμφωνίες κλπ., για τη δημιουργία Βαλκανικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας και Μακεδονικού κράτους που θα συνένωνε όλα τα κομμάτια της Μακεδονίας κάτω απ’ τη γιουγκοσλαβική ή βουλγαρική ή την ελληνική κυριαρχία. Οι πληροφορίες αυτές είναι όλες ψεύτικες και συκοφαντικές. Και αποβλέπουν στο να υποβοηθήσουν τη μοναρχοφασιστική και ιμπεριαλιστική υπονόμευση του αγώνα μας, να διασπάσουν την ενότητα πάλης ανάμεσα στον ελληνικό και μακεδονικό λαό και να σπείρουν τη διχόνοια ανάμεσα στους βαλκανικούς λαούς».Στη συνέχεια, στην ανακοίνωση – διάψευση της ΚΕ του ΚΚΕ, αναλύεται συνοπτικά το περιεχόμενο της απόφασης της 5ης Ολομέλειας (Βλέπε: «Επίσημα Κείμενα ΚΚΕ», τόμος 6ος, σελ. 356). Στο άρθρο του Μ. Πιγιάντε απάντησε και το Βουλγαρικό ΚΚ, χαρακτηρίζοντας το όλο θέμα προβοκάτσια, που στήθηκε με σκοπό να εξυπηρετηθεί ο ιμπεριαλισμός, να αμαυρωθεί το ΚΚΕ σαν προδοτικό και να ενισχυθεί η θέση του μοναρχοφασισμού στην Ελλάδα.

Τη θέση που πήρε το ΚΚΕ στην 5η Ολομέλεια για το Μακεδονικό, δεν την είδε θετικά ούτε η Σοβιετική Ενωση, η ηγεσία της οποίας αντιλαμβανόταν τους κινδύνους που περιέκλειε μια τέτοια ανακίνηση του ζητήματος. Το ΚΚΣΕ είχε κάθε λόγο να φοβάται για το τι μέλλει γενέσθαι, αφού με αφορμή αυτό το ζήτημα μπορούσαν να δημιουργηθούν ανεξέλεγκτες καταστάσεις στα Βαλκάνια, σε βάρος των λαϊκοδημοκρατικών καθεστώτων, τη στιγμή μάλιστα που το μέτωπο αυτών των κρατών είχε αδυνατίσει με τη Γιουγκοσλαβία εκτός σοσιαλιστικού στρατοπέδου. Στην ομιλία του στην 7η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (1950), ο Μ. Παρτσαλίδης αναφέρει ότι σε μια συνάντηση που είχε αυτός, ο Γ. Ιωαννίδης και ο Π. Ρούσος, το Μάρτη του ’49, στο Βουκουρέστι, με τον Μπαράνωφ, ο σοβιετικός αξιωματούχος εξέφρασε την αποδοκιμασία του λέγοντας: «Δεν μπορώ να καταλάβω, γιατί μέσα στις στιγμές αυτές εσείς ανακινείτε ζήτημα Μακεδονικό» («7η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ – Εισηγήσεις – Λόγοι – Αποφάσεις – Μόνο για εσωκομματική χρήση», σελ. 38).

Σάββατο 18 Γενάρη 1997

Σελίδα 20

Η 5η Ολομέλεια και το Μακεδονικό (Β’)

65o ΜΕΡΟΣ

Η θέση της 5ης Ολομέλειας για το Μακεδονικό εγκαταλείφθηκε από το ΚΚΕ τον Οκτώβρη του 1949 με τις αποφάσεις της 6ης Ολομέλειας που επανέφεραν την παλιά θέση περί ισοτιμίας. Να τι λέει συγκεκριμένα η Πολιτική Απόφαση της 6ης Ολομέλειας : «Το κόμμα πρέπει να φυλάξει και να δυναμώσει παραπέρα τους δεσμούς ανάμεσα στον ελληνικό και σλαβομακεδονικό λαό, που σφυρηλατήθηκαν μέσα στον κοινό σκληρό αγώνα. Η πάλη ενάντια στην καταπίεση των Σλαβομακεδόνων, η πάλη για την ισοτιμία τους, η αναγνώριση του δικαιώματος να ζούνε λεύτεροι και αφέντες στην πατρική τους γη, δένει τους Μακεδόνες με τους Ελληνες και εμποδίζει τα κατακτητικά σχέδια του Τίτο εναντίον της ελληνικής Μακεδονίας» («Επίσημα Κείμενα ΚΚΕ», τόμος 7ος, σελ. 18). Σ’ αυτή την Ολομέλεια δόθηκαν και εξηγήσεις για τις αιτίες που οδήγησαν στη θέση της 5ης Ολομέλειας . Στην ομιλία του – που κυκλοφόρησε και σε ξεχωριστή μπροσούρα με τον τίτλο «Καινούρια κατάσταση – Καινούρια καθήκοντα» – ο Ν. Ζαχαριάδης ανέφερε: «Η υπονομευτική και διασπαστική δράση του Τίτο και των πρακτόρων του στην Ελλάδα ανάγκασε την 5η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (Γενάρης 1949), να αντικαταστήσει το σύνθημα της ισοτιμίας (της αυτονομίας μέσα στα πλαίσια του ελληνικού κράτους) με το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, παρά το γεγονός ότι το σύνθημα αυτό στις συγκεκριμένες συνθήκες δεν ανταποκρινότανε στα γενικότερα συμφέροντα του κινήματος» (Ν. Ζαχαριάδη: «Συλλογή έργων», σελ. 470 – 471). Επίσης, στην Πολιτική Απόφαση της 6ης Ολομέλειας αναφέρεται: «Από τότε που το Γραφείο Πληροφοριών των Κομμουνιστικών και Εργατικών κομμάτων ξεσκέπασε την τιτική προδοσία η παρέα αυτή των υποτακτικών και κατασκόπων του ιμπεριαλισμού άρχισε ολοένα πιο ανοιχτά να υπονομεύει τον σκληρό και άνισο αγώνα του ελληνικού Λαού εναντίον του ξενοκίνητου μοναρχοφασισμού. Στα Σκόπια εγκαταστάθηκε μια σπείρα προδότες και λιποτάκτες του αγώνα μας, που κάτω απ’ την προστασία της κλίκας του Βελιγραδίου, οργάνωνε λιποταξίες απ’ το ΔΣΕ. Ολόκληρη σειρά άλλοι πράκτορες πήραν εντολή να κάνουν ύπουλη διαλυτική δουλιά στην Ελεύθερη Ελλάδα και μέσα στα τμήματα του ΔΣΕ. Ο Τίτο μας στέρησε πολύτιμες εφεδρείες» («Επίσημα Κείμενα ΚΚΕ», τόμος 7ος, σελ. 15). Ανεξαρτήτως των χαρακτηρισμών που χρησιμοποιούνται, τα όσα καταγγέλλει η 6η Ολομέλεια για διαλυτική υπονομευτική δουλιά και προπαγάνδα σε βάρος του ΔΣΕ από διασπαστικά, αποσχιστικά σλαβομακεδονικά στοιχεία, ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Γεγονός είναι επίσης ότι από το ραδιοσταθμό των Σκοπίων γίνονταν εκπομπές που καλούσαν τους Σλαβομακεδόνες να μην παλεύουν άδικα στο πλευρό του ΔΣΕ. Στις συνθήκες του 1949, όπου ο ΔΣΕ είχε ασφυκτικό το πρόβλημα της έλλειψης εφεδρειών και μπροστά τον περίμεναν σκληρές μάχες, η θέση της 5ης Ολομέλειας για το Μακεδονικό αποσκοπούσε στη συγκέντρωση νέων δυνάμεων στις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού από το χώρο των Σλαβομακεδόνων και στην απόκρουση της διαλυτικής δουλιάς που έκαναν τα διασπαστικά – αποχωριστικά στοιχεία που προαναφέραμε. Πρέπει δε, να προσθέσουμε ότι προσπάθεια να αποσπάσουν τους Σλαβομακεδόνες από το ΔΣΕ έκαναν και οι Αγγλοαμερικάνοι με εκπομπές μέσα από την περιβόητη «Φωνή της Αμερικής», χρησιμοποιώντας τη φασιστική συμμορία του Βάντσε Μιχαϊλοφ. Να, τι καταγγέλθηκε στο 2ο Συνέδριο του ΝΟΦ που πραγματοποιήθηκε στο τρίτο δεκαήμερο του Μάρτη 1949: «Ταιριάζει να πούμε κάτι για τη βαρχοβίστικη συμμορία της ΒΜΡΟ του Βάνστε Μιχαϊλοφ. Η συμμοριακή αυτή προδοτική οργάνωση διατηρήθηκε και διατηρείται μ’ έξοδα των εχθρών του μακεδονικού λαού, αλλά και όλων των άλλων λαών της Βαλκανικής και των λαών του κόσμου όλου ακόμα. Αφού πρόσφερε τις υπηρεσίες της στην πλουτοκρατική κλίκα που καταπίεζε το βουλγάρικο λαό, πέρασε ύστερα στην υπηρεσία των Χίτλερ – Μουσολίνι και τώρα βρίσκεται στην υπηρεσία του αμερικανοαγγλικού ιμπεριαλισμού. Φωνάζουν λοιπόν οι άθλιοι αυτοί με τη «Φωνή της Αμερικής» τούτη τη φορά πως: Ο μακεδονικός λαός δεν μπορεί να είναι πραγματικά ελεύθερος παρά μόνο σε μια «αυτόνομη ή ανεξάρτητη ενωμένη Μακεδονία υπό την προστασία των Αμερικανών ή των Αγγλων» («Ιδεολογικές βάσεις του ΝΟΦ», εισήγηση στο 2ο Συνέδριο του ΝΟΦ, σελ. 33-34).

Η θέση της 5ης Ολομέλειας και οι κατοπινές συζητήσεις

Η απόφαση της 5ης Ολομέλειας για το Μακεδονικό απασχόλησε τα κομματικά σώματα του ΚΚΕ μετά τον εμφύλιο. Εντονη συζήτηση έγινε στην 7η Ολομέλεια του 1950, μπροστά στην 3η Συνδιάσκεψη, κατά τη διάρκεια των εργασιών της το ίδιο έτος και φυσικά σε κομματικά σώματα της μεταζαχαριαδικής περιόδου. Θα σταθούμε στις συζητήσεις που έγιναν στην πρώτη περίοδο, όταν ο Ζαχαριάδης ήταν ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.

Στην 7η Ολομέλεια , που πραγματοποιήθηκε το Μάη του 1950, το θέμα έθεσε ο Μ. Παρτσαλίδης ο οποίος αν και παραδέχτηκε την ύπαρξη των αιτιών που οδήγησαν στη θέση της 5ης Ολομέλειας , χαρακτήρισε αυτή τη θέση «αποτυχημένη προσπάθεια αντιπερισπασμού στη διαλυτική δουλιά των τιτικών». Επίσης υπεραμύνθηκε της θέσης για ισοτιμία, εμφανίζοντάς την ως τη μόνη σωστή. Τέλος, ζήτησε να μην χρησιμοποιείται από το Κόμμα η λέξη «αυτονομία» για τους Σλαβομακεδόνες, γιατί μπορούσε να παρεξηγηθεί και υποστήριξε ότι «αυτή η λέξη στη μαρξιστική ορολογία έχει την έννοια της εκπαιδευτικής αυτονομίας» («7η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ – Εισηγήσεις – Λόγοι – Αποφάσεις», μόνο για εσωκομματική χρήση, σελ. 37-38). Ο Ν. Ζαχαριάδης απάντησε στις απόψεις του Παρτσαλίδη και στον τελικό του λόγο στην 7η Ολομέλεια και στα εισηγητικά του κείμενα προς την 3η Συνδιάσκεψη, υπογραμμίζοντας ανάμεσα στα άλλα ότι το εθνικό ζήτημα υποτάσσεται στις κάθε φορά ανάγκες της επανάστασης. Στα εισηγητικά του κείμενα προς τη Συνδιάσκεψη ο Ζαχαριάδης τόνισε: «Το βασικό για τον κομμουνιστή είναι: ν’ αναγνωρίζει τα δικαιώματα του καταπιεζόμενου έθνους. Και το βασικό δικαίωμα του έθνους είναι το ζήτημα της αυτοδιάθεσης. Και το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης σημαίνει ότι το έθνος έχει δικαίωμα όχι μόνο στην αυτονομία μα και στον αποχωρισμό. Τώρα ανάλογα με την κάθε φορά κατάσταση και τα συμφέροντα της πάλης του προλεταριάτου, της επανάστασης, προωθείται η μια ή η άλλη πλευρά του εθνικού ζητήματος, γιατί το εθνικό σαν εφεδρεία της προλεταριακής ή της λαϊκοδημοκρατικής επανάστασης υποτάσσεται σ’ αυτή. Βασικό όμως και υποχρεωτικό είναι για τον κομμουνιστή και το προλεταριακό κόμμα: πρώτο, η αναγνώριση της αρχής της αυτοδιάθεσης μέχρι και του αποχωρισμού, δεύτερο, ότι η αλλαγή στο σύνθημα κάθε φορά: αποχωρισμός ή αυτονομία, υπαγορεύεται, φυσικά, απ’ το συγκεκριμένο κάθε φορά συμφέρον της επανάστασης, όμως δεν επιβάλλεται αυθαίρετα απ’ τα πάνω, μα γίνεται σε συνεννόηση με τις επαναστατικές οργανώσεις της καταπιεζόμενης εθνότητας». Οφείλουμε να πούμε πως, θεωρητικά, ο Ζαχαριάδης είναι αυτός που έχει το δίκιο και όχι ο Παρτσαλίδης. Οι θέσεις του Παρτσαλίδη – ανεξαρτήτως αν από άποψη τακτικής ήταν σωστές – παραγνωρίζοντας τη βασική θεωρητική θέση των μαρξιστικο – λενινιστικών κομμάτων για το ζήτημα της αυτοδιάθεσης των εθνών, οδηγούσαν το ΚΚΕ σε μια δεξιά οπορτουνιστική διολίσθηση πάνω στο θέμα.

Υπό το πρίσμα του μαρξισμού

Στη μαρξιστική φιλολογία υπάρχει αρκετό υλικό γύρω από το εθνικό ζήτημα και αξίζει να σταθούμε σε ορισμένες από τις σχετικές επισημάνσεις, που έχει κάνει ο Λένιν. Στα κριτικά του σημειώματα, για το εθνικό ζήτημα, ο Λένιν υπογράμμιζε: «Πρέπει να απαντάμε με: «ναι ή όχι» στο ζήτημα του αποχωρισμού κάθε έθνους; Αυτό μοιάζει σαν πολύ «πρακτική» διεκδίκηση. Στην πραγματικότητα όμως είναι ανόητη, θεωρητικά μεταφυσική και στην πράξη οδηγεί στην υποταγή του προλεταριάτου στην πολιτική της αστικής τάξης. Η αστική τάξη βάζει πάντα στην πρώτη γραμμή τις εθνικές της διεκδικήσεις. Τις βάζει απόλυτα. Για το προλεταριάτο οι διεκδικήσεις αυτές υποτάσσονται στα συμφέροντα της ταξικής πάλης. Θεωρητικά δεν μπορείς να εγγυηθείς από πριν, αν ο αποχωρισμός ενός δοσμένου έθνους, είτε η ισότιμη θέση του μ’ ένα άλλο έθνος θα ολοκληρώσει την αστικοδημοκρατική επανάσταση. Για το προλεταριάτο έχει σημασία και στις δύο περιπτώσεις να εξασφαλίσει την ανάπτυξη της τάξης του. Για την αστική τάξη έχει σημασία να δυσκολέψει αυτή την ανάπτυξη, παραμερίζοντας τα καθήκοντα αυτής της ανάπτυξης μπροστά στα καθήκοντα του έθνους «της». Γι’ αυτό, το προλεταριάτο περιορίζεται στην αρνητική, σαν να λέμε, διεκδίκηση να αναγνωριστεί το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, χωρίς να δίνει εγγυήσεις σε κανένα έθνος, χωρίς να αναλαμβάνει υποχρεώσεις να δώσει τίποτα σε βάρος άλλου έθνους» (Βλέπε: «Λένιν: Κριτικά σημειώματα πάνω στο εθνικό ζήτημα – Για το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των εθνών», εκδόσεις ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΑ 1976, σελ. 59). Επίσης ο Λένιν πρόσθετε: «Οταν κατηγορείς τους οπαδούς της ελευθερίας της αυτοδιάθεσης, δηλ. της ελευθερίας του αποχωρισμού, ότι ενθαρρύνουν τις χωριστικές τάσεις, κάνεις την ίδια ακριβώς ανοησία και την ίδια ακριβώς υποκρισία σαν να κατηγορείς τους οπαδούς της ελευθερίας του διαζυγίου ότι ενθαρρύνουν τη διάλυση των οικογενειακών δεσμών… Οποιος στέκει στην άποψη της δημοκρατίας, όποιος δηλαδή είναι υπέρ της λύσης των κρατικών ζητημάτων από τη μάζα του πληθυσμού, ξέρει θαυμάσια ότι από τη φλυαρία των πολιτικάντηδων ως την απόφαση των μαζών υπάρχει «τεράστια απόσταση». Οι μάζες του πληθυσμού ξέρουν περίφημα από την καθημερινή πείρα τη σημασία των γεωγραφικών και οικονομικών δεσμών, τα πλεονεκτήματα της μεγάλης αγοράς και του μεγάλου κράτους και θα τραβήξουν για αποχωρισμό μονάχα όταν η εθνική καταπίεση και οι εθνικές προστριβές κάνουν τη συμβίωση ολότελα αβάσταχτη και εμποδίσουν και εμποδίζουν όλες τις οικονομικές σχέσεις» (στο ίδιο, σελ. 72-73). Ακόμη ο Λένιν τόνιζε, αναφερόμενος στη Ρωσία, την εξής θέση γενικότερης σημασίας: «Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς ότι η αναγνώριση από τους μαρξιστές όλης της Ρωσίας, και πρώτα απ’ όλα από τους μεγαλορώσους, του δικαιώματος του αποχωρισμού δεν αποκλείει καθόλου τη ζύμωση των μαρξιστών αυτού ή εκείνου του καταπιεζόμενου έθνους ενάντια στον αποχωρισμό, όπως και η αναγνώριση του δικαιώματος διαζυγίου δεν αποκλείει στη μία ή στην άλλη περίπτωση τη ζύμωση ενάντια στο διαζύγιο» (στο ίδιο, σελ. 103).

https://www.rizospastis.gr/story.do?id=3724598

Πέμπτη 7 Μάη 1998

Σελίδα 6

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Κύριος εχθρός των βαλκανικών λαών ο ιμπεριαλισμός

• Βαρυσήμαντη συνέντευξη του επίτιμου Προέδρου του ΚΚΕ Χ. Φλωράκη στη «Νόβα Μακεντόνια»
• Ολοκληρώθηκε ο κύκλος επαφών της αντιπροσωπείας του Κόμματος στην ΠΓΔΜ
• Συνάντηση με το Σοσιαλιστικό Κόμμα

Τους μεγάλους κινδύνους που ελλοχεύουν για τους λαούς της Βαλκανικής Χερσονήσου, αλλά και της ευρύτερης περιοχής από την πολιτική του ιμπεριαλισμού, υπογράμμισε ο επίτιμος Πρόεδρος του ΚΚΕ Χ. Φλωράκης στη συνέντευξη που έδωσε χτες στην εφημερίδα της ΠΓΔΜ «Νόβα Μακεντόνια». Ο επίτιμος Πρόεδρος του Κόμματος εξέφρασε την ανησυχία των Ελλήνων κομμουνιστών για τις εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα και δρομολογούνται στα Βαλκάνια – ιδιαίτερα μετά τα γεγονότα στο Κοσσυφοπέδιο – και τόνισε ότι υπάρχει ανάγκη κοινής αντιιμπεριαλιστικής συνεργασίας και δράσης των λαών. Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής:

Ο σκοπός της επίσκεψης στην ΠΓΔΜ

– Κύριε Φλωράκη, εσείς είστε πολλά χρόνια στην πολιτική σκηνή της Ελλάδας. Πού οφείλεται η πρωτοβουλία σας να επισκεφτείτε τη χώρα μας αυτή τη στιγμή; Είναι θέμα καθαρά σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών ή η επίσκεψή σας οφείλεται στη γενικότερη κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή, που παίρνει μορφή αποσταθεροποίησης;

– Με όσους έχω έρθει σε επαφή αυτές τις μέρες – και χτες και σήμερα – το ίδιο ερώτημα μου υπέβαλαν. Ενας είναι ο σκοπός της επίσκεψής μας. Να βοηθήσουμε όσο είναι δυνατό για την παραπέρα ανάπτυξη και σύσφιξη των φιλικών σχέσεων ανάμεσα στον ελληνικό λαό και το λαό της ΠΓΔΜ. Αυτός είναι ο σκοπός της επίσκεψής μας. Θα πείτε, όμως, «γιατί τώρα», πολύ περισσότερο που κατά κάποιο τρόπο άρχισαν να εξομαλύνονται οι σχέσεις.

Ανησυχούμε πάρα πολύ για την κατάσταση. Είδατε ότι τα γεγονότα δε σταμάτησαν στο διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας, δε σταμάτησαν στον πόλεμο της Βοσνίας. Εχουμε τώρα τα γεγονότα στο Κόσσοβο.

Μας ‘λεγαν στη συνάντηση που είχαμε με το Σοσιαλιστικό Κόμμα ότι καλλιεργείται η προπαγάνδα και στην αλβανική μειονότητα που υπάρχει στη χώρα σας, στο Τέτοβο, ότι «αυτοί στο Κόσσοβο είναι αδέλφια μας κι εμείς πρέπει να τους υποστηρίξουμε». Ολα αυτά περικλείουν κινδύνους που μπορεί να επεκταθούν στη χώρα σας. Ανησυχούμε κι εμείς. Εχουμε σύνορα μαζί σας και πιστεύουμε – ίσως να το πιστεύετε κι εσείς – ότι έχουμε κάποια κοινά ήθη και έθιμα, κάποιες κοινές παραδόσεις.

Ο ιμπεριαλισμός είναι ο κίνδυνος

Εχει αργαστεί το τομάρι μας από την πολιτική των ιμπεριαλιστών. Οι ιμπεριαλιστές δεν πρόκειται να σταθούν εδώ. Θα επεκταθούν παραπέρα στη Θράκη που υπάρχει μουσουλμανική μειονότητα, στη Βουλγαρία που υπάρχει τουρκική μειονότητα κ. ο. κ. Στόχος τους είναι να εξασφαλίσουν τον οικονομικό και πολιτικό τον απόλυτο έλεγχο στις βαλκανικές χώρες. Και στο Αιγαίο ενδιαφέρονται να ελέγχουν το δρόμο προς τη Δύση για τα πετρέλαια του Καυκάσου.

– Ποιοι είναι αυτοί που επιδιώκουν όσα μας είπατε;

– Θα τους δοκιμάσετε και στο δικό σας τομάρι και θα καταλάβετε ποιοι είναι. Αλλωστε σας είπα: Οι ιμπεριαλιστές. Οι Αμερικάνοι ιμπεριαλιστές, οι Γερμανοί κλπ., μπορούν να τσακώνονται τώρα γιατί έλειψε το αντίπαλο δέος. Τώρα οι διαφορές τους είναι στην πρώτη γραμμή. Πρωτύτερα, μπροστά στον κίνδυνο της Σοβιετικής Ενωσης, οι αντιθέσεις τους έμπαιναν σε δεύτερο πλάνο. Τώρα ήρθαν σε πρώτο. Δέστε στις πρώην Δημοκρατίες της Γιουγκοσλαβίας και στην Αλβανία, λίγο – πολύ τα έχουν μοιράσει: Πού θα είναι οι Γερμανοί, πού θα είναι οι Αμερικάνοι.

– Στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις εσείς βλέπετε αυτούς που προωθούν τον εθνικισμό σ’ αυτή την περιοχή ως μέθοδο;

– Βεβαίως. Εκμεταλλεύονται τα αισθήματα ορισμένων ντόπιων. Αγνοείτε μήπως τη διακήρυξη του Κλίντον για τη Νέα Τάξη Πραγμάτων; Ποια είναι η Νέα Τάξη; Νέα Τάξη σημαίνει εξασφάλιση του οικονομικού και πολιτικού ελέγχου. Υποθάλπουν τις διαμάχες ανάμεσα στις μειονότητες κι έρχονται μετά με το φωτοστέφανο της ειρήνης.

Η πείρα της Ελλάδας από ΝΑΤΟ και ΕΕ

– Η Ελλάδα είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΝΑΤΟ. Ο δικός μας προσανατολισμός είναι επίσης προς την Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΝΑΤΟ. Ποια είναι η εμπειρία της Ελλάδας από τέτοιες ενώσεις σε διεθνές επίπεδο;

– Η εμπειρία της Ελλάδας είναι πικρή. Τίποτα το καλό δεν είδαμε. Το πρόβλημα της εθνικής ανεξαρτησίας και κυριαρχίας έγινε πιο οξύ. Ουσιαστικά, σήμερα την πολιτική της Ελλάδας την επεξεργάζονται και μας τη στέλνουν από τις Βρυξέλλες. Μια πολιτική που εξυπηρετεί τα μεγάλα μονοπώλια και τις πολυεθνικές, που εξουσιάζουν τη λεγόμενη κοινή αγορά. Αυτή είναι η δική μας πείρα.

Το πρόβλημα του ονόματος και το ΚΚΕ

– Υπάρχει εθνικισμός στην Ελλάδα;

– Βεβαίως, υπάρχει. Υπάρχει και σε μας και σε σας.

– Πώς εκτιμάτε τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των δύο χωρών σχετικά με το όνομα, σε μια στιγμή που η κατάσταση στην περιοχή γίνεται πολύ ανησυχητική για την ειρήνη και την ασφάλεια;

– Πιστεύω να το γνωρίζετε. Το ΚΚΕ ήταν το μοναδικό πολιτικό κόμμα, απ’ όλα τα πολιτικά κόμματα, που αντιτάχθηκε στο ζήτημα να μπαίνει το όνομα υπεράνω όλων. Επίσης το Κόμμα μας ήταν το μοναδικό κόμμα στην Ελλάδα που κατήγγειλε τα εθνικιστικά συλλαλητήρια και αρνήθηκε να πάρει μέρος. Το υπογραμμίζω αυτό, γιατί υπάρχουν αυταπάτες ότι και άλλα κόμματα, δήθεν αριστερά, είχαν από την αρχή ίδιες θέσεις με μας.

Εμείς είπαμε ευθύς εξαρχής ότι το κύριο δεν είναι το όνομα. Είναι βεβαίως ένα ζήτημα, που μπορεί να λυθεί, αλλά δεν είναι το κύριο. Τονίσαμε ότι και το πρόβλημα του ονόματος να μην υπήρχε, δε θα ξεμπερδεύαμε με τον εθνικισμό και από τις δυο πλευρές. Αυτοί π. χ. που λέγανε σε κάποιο συνέδριο στο Μοναστήρι ότι «το επόμενο συνέδριο θα το κάνουμε στη Θεσσαλονίκη», θα σταματούσαν να λένε αυτές τις ανοησίες, αν το πρόβλημα του ονόματος δεν υπήρχε. Δεν είναι λοιπόν το πρόβλημα του ονόματος το κύριο. Το όνομα απλώς διευκολύνει ορισμένους εθνικιστές να κάνουν την προπαγάνδα τους.

Για ποια Μακεδονία θα γίνεται λόγος

– Στην Ελλάδα, όμως, καλλιεργείται στην κοινή γνώμη η προπαγάνδα ότι είναι απαράδεκτο να φέρουμε το όνομα Μακεδονία.

– Υπάρχει τέτοια προπαγάνδα. Μακεδονία, όμως, δεν υπάρχει μονάχα εδώ. Αν π. χ. είχα γεννηθεί στη Θεσσαλονίκη ή στην Κοζάνη ή στη Φλώρινα ή στις Σέρρες, εγώ, ο πατέρας μου, ο παππούς μου, και μεγάλωνα εκεί, δε θα μπορούσα μήπως να λέω ότι είμαι Μακεδόνας;

– Βεβαίως και θα μπορούσατε.

– Εσείς αν είχατε γεννηθεί σ’ αυτό το 39,5% της Γεωγραφικής Μακεδονίας που ανήκει στη χώρα σας, δε θα μπορείτε να έχετε το δικαίωμα να λέτε ότι είστε Μακεδόνισσα.

– Ασφαλώς. Γίνεται όμως λόγος για τη συνταγματική ονομασία του κράτους μας. Εμείς δεν αμφισβητούμε το δικαίωμα να λέγετε Μακεδόνας όποιος γεννήθηκε σ’ οποιοδήποτε μέρος στο γεωγραφικό χώρο της Μακεδονίας.

– Ακριβώς εδώ είναι που θέλει προσοχή. Να μην καταργούνται τα σύνορα. Εχετε κι εσείς Μακεδονία, έχουμε κι εμείς Μακεδονία και μάλιστα το μεγαλύτερο μέρος. Το 50,5% της Γεωγραφικής Μακεδονίας είναι στην Ελλάδα. Εδώ είναι το 39,5%. Στη Βουλγαρία είναι το 9,5% και στην Αλβανία το 0,5%. Ετσι έγινε. Τη μοιράσανε τη Μακεδονία με τους Βαλκανικούς Πολέμους.

Να αντιπαλέψουμε από κοινού εθνικισμό και ιμπεριαλισμό

– Ποια είναι η θέση σας για την ύπαρξη του κράτους «Δημοκρατία της Μακεδονίας»;

– Εμείς μιλάμε για την ανάπτυξη των σχέσεων, οικονομικών, πολιτιστικών κ. ο. κ. σε ισότιμη βάση. Σας το είπα στην αρχή. Εμείς δε δίνουμε πρωταρχική σημασία στο ζήτημα της ονομασίας. Εμείς τι λέμε; Λέμε να βρεθεί λύση. Μας είπαν εδώ, ο ίδιος ο Πρόεδρος Γκλιγκόροφ, πως όταν λέτε «Δημοκρατία της Μακεδονίας», εννοείτε το συγκεκριμένο κράτος που ζείτε με τα συγκεκριμένα σημερινά του σύνορα. Είναι μια εξήγηση.

Ο Πρόεδρος επίσης επανέλαβε με κατηγορηματικό τρόπο ότι η χώρα σας σέβεται τα σύνορα της Ελλάδας κι ότι είναι ενάντια σε κάθε επέμβαση στα εσωτερικά κάθε άλλης χώρας. Ομως, έχετε κι εσείς τους εθνικιστές σας, έχουμε κι εμείς τους δικούς μας. Γι’ αυτό όλοι μαζί πρέπει να παλέψουμε ενάντια στον εθνικισμό. Μονάχα τους λαούς των δύο χωρών δε βοηθάνε οι εθνικιστές και εξυπηρετούν τους ιμπεριαλιστές, που εκμεταλλεύονται αυτά τα αισθήματα για να επιβάλουν τη δική τους πολιτική.

Για τους Σλαβομακεδόνες – Ελληνες πολίτες

– Ενα από τα προβλήματα που μπαίνουν εμπόδιο στην κοινή δράση είναι το πρόβλημα της Μακεδονικής Μειονότητας στην Ελλάδα. Δεν μπορεί να αποφευχθεί αυτό το ζήτημα.

– Οταν μου είπαν ότι ζητάει συνέντευξη η «Νόβα Μακεντόνια» είπα στους συνεργάτες μου: «Να δείτε που θα με ρωτήσουν για τους Σλαβομακεδόνες στην Ελλάδα». Προσέξτε! Τι θα πει μειονότητα; Η μειονότητα έχει ορισμένα χαρακτηριστικά…

– Ναι, αλλά…

– Σταθείτε μια στιγμή. Μη μου λέτε εμένα για τους Σλαβομακεδόνες. Εμείς πήγαμε στο εκτελεστικό απόσπασμα για τους Σλαβομακεδόνες, υπερασπιζόμενοι τα δικαιώματά τους. Εθνική μειονότητα σημαίνει ότι ανήκει σε κάποιο έθνος.

Δεύτερον: Η ύπαρξη εθνικής μειονότητας προϋποθέτει τη γεωγραφική της ενότητα. Σλαβομακεδόνες υπάρχουν στην Ελλάδα, κατά κύριο λόγο στη Φλώρινα, στην Καστοριά, αλλά υπάρχουν και στην περιοχή των Σερρών και της Εδεσσας.

Τρίτο: Εθνική μειονότητα σημαίνει οικονομική ενότητα.

Αυτά, για να έχουμε τον πλήρη ορισμό της εθνικής μειονότητας. Υπάρχουν βεβαίως και άλλα δεδομένα. Ζητήματα παραδόσεων, ηθών και εθίμων, πολιτισμού κλπ.

Ποια είναι η θέση του ΚΚΕ για τους Σλαβομακεδόνες Ελληνες πολίτες; Υποστηρίζουμε ότι οι Σλαβομακεδόνες που υπάρχουν στην Ελλάδα πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα που έχουν όλοι οι Ελληνες πολίτες. Να έχουν το δικαίωμα να μιλούν και να καλλιεργούν τη γλώσσα τους, τις παραδόσεις τους, τον πολιτισμό τους, τους χορούς και τα τραγούδια τους. Καμία διάκριση να μην υπάρχει. Αυτή μας η θέση πηγάζει απ’ όλη την ιστορία του ΚΚΕ. Παλέψαμε και παλεύουμε ενάντια σε όλες τις διακρίσεις.

Να βγάλετε συμπέρασμα τι σημαίνει ιμπεριαλισμός

– Μήπως, όμως, το ζήτημα των περιουσιακών στοιχείων αυτών που έχουν φύγει αποτελεί την αιτία ώστε η ελληνική κυβέρνηση να μην παραδέχεται την ύπαρξη μακεδονικής εθνικής μειονότητας, παρόλο που έχει υπογράψει διεθνείς συμβάσεις που την υποχρεώνουν να το κάνει;

– Ακούστε. Είχαμε έναν εμφύλιο πόλεμο. Στον πόλεμο αυτό συμμετείχαν ολόψυχα και οι Σλαβομακεδόνες. Εγώ στη μεραρχία μου είχα μια διλοχία από Σλαβομακεδόνες, με επικεφαλής τον Πρίκο και τον Γάτσο. Για την Ελλάδα παλεύαμε και οι Ελληνες και οι Σλαβομακεδόνες. Νικηθήκαμε. Κι αναγκάστηκαν οι μαχητές και οι οπαδοί του ΔΣΕ να πάνε στις σοσιαλιστικές χώρες. Και στην Αλβανία πήγαν, κι εδώ ήρθαν, και στη Βουλγαρία πήγαν, και στην Ουγγαρία, και στην Πολωνία, και στην ΕΣΣΔ. Στην Τασκένδη πήγαν πάνω από 20 χιλιάδες. Και Ελληνες και Σλαβομακεδόνες.

Οι νικητές του εμφυλίου ευκαιρία βρήκαν ορισμένα σλαβομακεδόνικα χωριά που άδειασαν να τα γεμίσουν με κατοίκους από άλλες περιοχές. Και υπάρχει ένα πρόβλημα.

Υστερα από τον αγώνα τόσων χρόνων αναγκάστηκε η κυβέρνηση Παπανδρέου να δεχτεί τον επαναπατρισμό των πολιτικών προσφύγων, αλλά με τον όρο να είναι Ελληνες το γένος. Μια θέση στην οποία το ΚΚΕ αντιτάχθηκε από την αρχή και παλεύει ώστε να καταργηθεί η σχετική διάταξη του νόμου. Αυτή είναι η κατάσταση κι εσείς που είστε νέοι να βγάλετε συμπεράσματα για το τι σημαίνει ιμπεριαλισμός.

Συνάντηση με το Σοσιαλιστικό Κόμμα

Ο κύκλος των επαφών της αντιπροσωπείας του ΚΚΕ στην ΠΓΔΜ ολοκληρώθηκε χτες. Ο επίτιμος Πρόεδρος του Κόμματος Χ. Φλωράκης και ο Ηλίας Λέγγερης, μέλος της ΚΕ και του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων, συναντήθηκαν με αντιπροσωπεία του Σοσιαλιστικού Κόμματος – που συμμετέχει στην κυβέρνηση της χώρας και είναι τρίτο σε δύναμη – την οποία αποτελούσαν ο Γιόβαν Λαζάρεφ (επικεφαλής της αντιπροσωπείας), καθώς και ο καθηγητής Μίλε Ντιμιτρόφσκι.

Κατά τη συνάντηση έγινε πλούσια ανταλλαγή απόψεων για την κατάσταση στα Βαλκάνια, ιδιαίτερα μετά τις εξελίξεις στο Κόσσοβο, αλληλοενημέρωση για τις θέσεις και την πολιτική των δύο κομμάτων, ενώ υπογραμμίστηκε και από τις δύο πλευρές η κοινή θέληση για παραπέρα ανάπτυξη των σχέσεων τόσο ανάμεσα στο ΚΚΕ και το Σοσιαλιστικό Κόμμα, όσο και ανάμεσα στους δύο γείτονες λαούς που είναι και το κύριο.

Ο Γιόβαν Λαζάρεφ εξέφρασε την εκτίμηση που τρέφει το κόμμα του για τη στάση και τις θέσεις που είχε από την αρχή – και έχει – το ΚΚΕ σχετικά με τα προβλήματα που εμφανίστηκαν – και ορισμένα από αυτά συνεχίζουν να υπάρχουν – γύρω από τις σχέσεις Ελλάδας – ΠΔΓΜ. Ακόμη τόνισε την ανησυχία που διακατέχει το κόμμα του για τις εξελίξεις στα Βαλκάνια και αναφέρθηκε εκτενώς στους κινδύνους για επέκταση της κρίσης του Κοσσυφοπεδίου στη χώρα του και στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων.

Εκ μέρους της αντιπροσωπείας του ΚΚΕ ο Χ. Φλωράκης υπογράμμισε την ενεργό ανάμειξη των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων στην υποδαύλιση και επέκταση της κρίσης και τόνισε ότι η μόνη διέξοδος προς το συμφέρον των λαών είναι να πάρουν οι ίδιοι τις τύχες τους στα χέρια τους και να ενισχύσουν τις σχέσεις φιλίας και συνεργασίας μεταξύ τους, χωρίς ξένους προστάτες και κηδεμόνες.

Τι συνδεει τον Εθνικισμο με την ακροδεξια «διεθνιστικη» σφαγη της Σρεμπρενιτσα;

Σαν εισαγωγη να πω πως ολοι εχουν δικαιωμα να διαδηλωσουν για αυτα που πιστευουν. Και πολυ περισσοτερο αυτοι που με βρισκουν αντιθετο στις αποψεις τους. Τα στρατοπεδα εχουν διαμορφωθει μεσα κι εξω απο την Ελλαδα και γνωμες δεν αλλαζουν μονο ισχυροποιουνται.

Ποια ειναι τα Ελληνικα  στρατοπεδα; Γιατι σε ολο τον πλανητη και στην Αγγλια που ζω τωρα το στρατοπεδο ειναι ενα.Μας βλεπουν περιεργα σε σχεση με την Μακεδονια.Δεν καταλαβαινουν τι γινεται.Και στις επιμονες ερωτησεις τους δυσκολευομαι να δωσω καθαρες απαντησεις.

Πρωτα απο ολα εχουμε την κυβερνηση μετα την αποχωρηση των ΑΝΕΛ που συνεχιζει να εχει την υποστηριξη των Οικολογων Πρασινων και των δυο βουλευτων τους. Αυτοι ειναι με την συμφωνια. Την εκαναν την στηριζουν. Τα καταφερε ο Τσιπρας μεγαλος Τουμπας με την βοηθεια των Πατρωνων του φυσικα (δεν ειναι τυχαια η επισκεψη υποστηριξης της Μερκελ) να φαινεται κυριως εξω απο την χωρα σαν εκπροσωπος του ρεαλισμου της ειρηνης και του  προοδευτικου χωρου απεναντι στους φανατικους ακροδεξιους. Ετσι οσοι αριστεροι βλεπουμε πισω απο την συμφωνια τους σχεδιασμους ΝΑΤΟ και ΕΕ για νεους πολεμους οικονομικους και στρατιωτικους το ψηλοβουλωνουμε μπρος στο αντιπαλο στρατοπεδο που εχει ξεσαλωσει.Μας καπελωνει ο Τσιπρας.

Μετα εχουμε τους ακραιους νεο εθνικιστες.Τους πολυ δεξιους, ακροδεξιους, καποιους πρωην αριστερους η και ΠΑΣΟΚ κλπ σημερα διακριτη ταση στην ΝΔ με εκπροσωπους τον Γεωργιαδη και Βορριδη και αλλα  ιστορικα στελεχη της ακρας δεξιας.Αυτοι ειναι μπερδεμενοι αναμεσα στις συμπλιγαδες των παλιοτερων και νεωτερων θεσεων της παραταξης τους για το θεμα. Αναμεσα σε Σαμαρικους Καραμανλικους Μητσοτακικους (του πατερα και του γιου) .Του χωρου ηγειται αυτη τη στιγμη ιδεολογικα οτι πιο ακραιο υπαρχει στην δεξια.Οχι ολοι οσοι πανε στα συλλαλητηρια δεν ειναι νεοναζι.Αλλα δεν βλεπουν κιολας τους νεοναζι σαν εχθρους.Σαν κομμουνιστες η αναρχικους ας πουμε.Μαλλον σαν μακρυνους συγγενεις που παρα τις υπερβολες τους εχουν δικιο τελικα σε αυτα που λενε.

Οχι μονο για την Μακεδονια την Βορεια Ηπειρο και την Κωνσταντινουπολη αλλα και για τους προσφυγες και μεταναστες με τον ξενο πολιτισμο που θα μας κλεψουν δουλιες ταυτοτητα και τις γυναικες ,για τους Ελληνες ομοφυλοφιλους, την εκκλησια η τουλαχιστον μερος της που συνδεεται μαζι τους ,τους Ελληνες δημοσιους υπαλληλους που ειναι ολοι τεμπεληδες και πρεπει να απολυθουν ,τις Ελληνιδες φεμινιστριες που εχουν καταστρεψει την οικογενεια (αυτα τα συζητουν μετα την επισκεψη στο μπαρ του χωριου με τις ξενες κοπελλες)τους Ελληνες κομμουνιστες που θα μας παρουν το σπιτι αυτοι που βλεπουν παρα πολλους Ελληνες σαν μιασματα και κρατουν για την παρτη τους τον ρολο του απογονου των Σπαρτιατων ,ολο το γνωστο πακετο της ακρας δεξιας που ειναι ευκολα αναγνωρισιμο και εχει ιστορια στην Ελλαδα. Θυμιζω στην κατοχη πανω απο 40 χιλιαδες Ελληνες εθνικιστες αντικομμουνιστες στελεχωσαν τα ταγματα ασφαλειας τους συνεργατες των Γερμανων και Βουλγαρων που ηθελαν τον διαμελισμο του κρατους. Θυμιζω στο δημοψηφισμα για την βασιλεια το ενα τριτο των Ελληνων (οι εθνικιστες) ψηφισε τον Δανο βασιλια.Θυμιζω η αποδεδειγμενα εγκληματικη νεο ναζι ΧΑ παιρνει σταθερα ενα 7% (περιπου μισο εκατομμυριο ψηφους )οσο και η ΕΠΕΝ στις πρωτες εκλογες μετα την χουντα.Η ακρα δεξια εχει λοιπον τους ανθρωπους της.Παντα τους ειχε

Καποια κομματια της αριστερας εχουν αλλαξει λιγωτερο η περισσοτερο σε σχεση με το θεμα και τις παλιοτερες αποψεις τους και καποιοι εχουν προσχωρησει στο εθνικιστικο (η πατριωτικο, αντι ιμπεριαλιστικο με την ευρυτερη εννοια του ορου) χωρο και μπορουν να σταθουν διπλα σε νεοναζι σε συλλαλητηρια (οπως ο Θεοδωρακης και η Κωνσταντοπουλου) η εστω ακομα και αν δεν το κανουν (οπως ο Δρομος της πρωην ΚΟΕ /Αποτελεί την κορύφωση των ενεργειών μιας κυβέρνησης, με τη σημαία του εθνομηδενισμού )να «καταλαβουν» πολιτικα  τις αγωνιες των διαδηλωτων  για «τους κινδυνους που απειλουν την πατριδα» με ορμητηριο το γειτονικο κρατος με την πολυεθνικη συνθεση.Σιγουρα δεν συμφωνω ουτε μαζι τους.

Ουτε εξ αλλου και με τους (πρωην;) αριστερους καλλιτεχνες ( Ξαρχακος , Μηλιωκας , Μητσιας ,Αφροδίτη Μάνου, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Κοτσιρας, Βαγγελης Γερμανος κα. )που συνυπογραφουν κοινο ψηφισμα  (Το κείμενο υπογράφουν οι Ρούντι Ρινάλντι (εκδότης της εφημερίδας της ΚΟΕ «Δρόμος της Αριστεράς» και ηγετικό της στέλεχος) και Κώστας Ήσυχος (κεντρικό στέλεχος της ΛΑΕ και του Αριστερού Ρεύματος και στενός συνεργάτης του Λαφαζάνη).)με τα ακροδεξια στελεχη:

  Μητροπολίτη Πειραιώς Σεραφείμ, ο οποίος:α) έκανε μήνυση μαζί με τον υπαρχηγό της Χρυσής Αυγής, Χ. Παππά, για την ποινική δίωξη των καλλιτεχνών της παράστασης Corpus Cristiβ) είπε ότι ο Χίτλερ «ήταν όργανο του παγκόσμιου Σιωνισμού»γ) απέλυσε τον οδηγό του επειδή χώρισε (!!!) και κάτι τέτοιο είναι απαράδεκτο με βάση τις αποφάσεις της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου του 692 μΧ.δ) χαρακτήρισε τους ομοφυλόφιλους «ψυχασθενείς», ενώ είπε ότι η ομοφυλοφιλία προκαλεί «καρκινογενέσεις»Σάββα Καλεντερίδη, πρώην πράκτορα της ΕΥΠ που έπαιξε ρόλο στην παράδοση Οτσαλάν στο τουρκικό κράτος και εμφανίζεται τώρα ως think tank της ελληνικής Ακροδεξιάς.Φράγκο Φραγκούλη, επίτιμο αρχηγό Γενικού Επιτελείου Στρατού, που λανσάρεται ως ο νέος ηγέτης που σχεδιάζει κόμμα για την Ακροδεξιά στην Ελλάδα, βασικό ομιλητή των συλλαλητηρίων για το Μακεδονικό, με σχέσεις με τη Χρυσή Αυγή.Στέλιο Παπαθεμελή, πρώην στέλεχος του ΠΑΣΟΚ και γνωστό εθνικιστή και αλλους εθνικιστες οπως ο Καραμπελιας.

Στο ψηφισμα οι υπογραφοντες ζητουν δημοψηφισμα για την συμφωνια.(ΥΓ.Με μεγαλη θλιψη ειδα αναμεσα στους υπογραφοντες και τον Βαγγελη Πισσια που πολυ εκτιμω και τον ειχαμε στο Κρανιδι ομιλητη στην εκδηλωση για το νερο.)

Για δειτε την θεση του ΚΚΕ οπως εκφραστηκε το 2011 απο την Παπαρηγα και την σημερινη θεση οπως εκφραστηκε απο τον Κουτσουμπα.Μαλλον συμφωνω σε γενικες γραμμες αν και εχω ενστασεις στο παρακατω αποσπασμα κυριως στα υπογραμμισμενα απο εμενα σημεια.

Με αυτό το περιεχόμενο των αιτημάτων πορευόμαστε και όχι με τις εθνικιστικές, αλυτρωτικές κραυγές, που ρίχνουν νερό στο «μύλο» του φασισμού, που εντοπίζουν το πρόβλημα μόνο στο όνομα της γειτονικής χώρας, αγνοώντας όλα τα υπόλοιπα επικίνδυνα σημεία της συμφωνίας, περί Μακεδόνα πολίτη και μακεδονικής γλώσσας, αφήνοντας δηλαδή τα σπέρματα του αλυτρωτισμού και κυρίως υποβαθμίζοντας την επικίνδυνη για τον ελληνικό λαό και όλους τους λαούς πολιτική του «διαίρει και βασίλευε», που επιδιώκουν οι αμερικανονατοϊκοί δολοφόνοι των λαών, για να περνάνε τα πολεμοκάπηλα σχέδιά τους»..

Για να καταλαβετε το σημειο αυτο κωδικοποιει την θεση του ΚΚΕ για την Μακεδονικη ταυτοτητα οπως εξεφρασε η Παπαρηγα το 2011 σε σχετικο αποσπασμα

Στην Ελλάδα υπάρχουν σλαβόφωνοι. Ολοι είναι Ελληνες πολίτες (και αρκετοί από αυτούς είναι σλαβικής καταγωγής) και όλοι πρέπει να αντιμετωπίζονται ισότιμα. Είμαστε αντίθετοι σε κάθε μορφής διάκριση σε βάρος τους και την αντιπαλεύουμε όπου και στο βαθμό που υπάρχει. Οι σλαβόφωνοι στη χώρα μας διαχρονικά δεν είχαν ταυτόσημη εθνική συνείδηση. Ακόμη και κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων, άλλοι από αυτούς πολέμησαν στο πλευρό της Ελλάδας κι άλλοι της Βουλγαρίας. Σήμερα είναι πλέον δίγλωσσοι, σε μεγάλο βαθμό ζουν διάσπαρτοι σ’ ολόκληρη τη χώρα λόγω εσωτερικής μετανάστευσης, μεικτών γάμων κλπ. Δεν συντρέχουν, με άλλα λόγια, λόγοι αναγνώρισης κάποιας «μειονότητας».

Βλεπετε το θεμα παει πολυ βαθια.Στην (προσφατη στην ιστορια) εννοια του εθνους (που καποτε αλλα οχι απαραιτητα παει και με την θρησκεια η εστω καποιο θρησκευτικο δογμα)αν υπαρχει και τι σημαινει αυτο. Αν αναγνωρισουμε την εννοια του εθνους για τον εαυτο μας τοτε την αναγνωριζουμε και για ολους τους αλλους . Ειναι λοιπον οι Μακεδονες «εθνος», εθνοτητα, μειονοτητα,  η απλα Ελληνες (στο εθνος) «Σλαβοφωνοι»;Γιατι τοτε και οι Τουρκοι της Θρακης ειναι Ελληνες (στο εθνος) Τουρκοφωνοι και οι «Βορειηπειρωτες» Αλβανοι(στο εθνος) Ελληνοφωνοι.Μπερδεμα.Που μεγαλωνει αν μπουν στο παιχνιδι θρησκειες και θρησκευτικα δογματα που επιτεινουν τις διαιρεσεις.(Ελληνες Τουρκοφωνοι Χριστιανοι Ορθοδοξοι πχ οπως οι φαρσι «ηρωες»  Καραμανληδες  (Καραμάνος, Καραμανλάκης, Καραμανόγλου,)που ηταν Ρωμιοι Τουρκομανοι και αντισταθηκαν στους Οθωμανους  αλλα τωρα παμε αλλου στην σχεση αναμεσα στην αρχαια Ελλαδα και την ανατολικη Ρωμαικη αυτοκρατορια).

Εκείνη ακριβώς την ταραγμένη περίοδο, στα τέλη του 19^ου αιώνα και στις αρχές του 20ού, στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας υπάρχουν σημαντικοί σλαβόφωνοι πληθυσμοί που γλωσσικά ή πολιτισμικά δεν εντάσσονταν σε κάποια από τις ήδη υπάρχουσες, αναδυόμενες «εθνικές αφηγήσεις». Είναι οι «Μακεντόν Ορτοντόξ» που αναφέρει ο Μυριβήλης στη «Ζωή εν Τάφω», που δεν δηλώνουν ούτε Βούλγαροι ούτε Έλληνες.

Εχουν δικη τους γλωσσα; Χορους ηθη και εθιμα ιστορια αιωνων  αγωνες εναντια σε κατακτητες πηραν μερος στην  αντισταση εναντια στους Γερμανους πλαισιωσαν σε μεγαλο βαθμο τον Δημοκρατικο στρατο στον εμφυλιο;

Υπαρχουν ανθρωπου που αποκαλουν τον εαυτο τους Μακεδονες τελικα η μηπως δεν υπαρχουν.Και μετα η Μακεδονια ειναι γεωγραφικη περιοχη που την μοιραστηκαν προσφατα γειτονικα Βαλκανικα κρατη η μηπως ειναι εθνικο /πολυεθνικο  κρατος που αποτελειται απο μειονοτητες με διαφορετικες γλωσσες και κουλτουρες που εχουν σαν σημειο αναφορας γειτονικους λαους-εθνη;Και εδω ανοιγει το αλλο μεγαλο κεφαλαιο περι σχεσης εθνους και εθνικου κρατους. Ολοι οσι αναγνωριζουν για τον εαυτο τους μια εθνικη ταυτοτητα οπως οι Κυπριοι για παραδειγμα ανοικουν και στο ιδιο εθνικο κρατος;Η εννοια της πατριδας ταυτιζεται με την εννοια του εθνικου κρατους; Και τι γινεται σε πολυεθνικα εθνη κρατη οπως η ΗΠΑ η Ελβετια το Ηνωμενο Βασιλειο κλπ;

Για να δουμε ομως πως συνδεεται η προσφατη ιστορια των τελευταιων δεκαετιων με τον ακροδεξιο διεθνισμο τον ελληνικο εθνικισμο και τα συγχρονα πολιτικα αδιεξοδα.Για να σηκωσουμε το χαλι να δουμε τι εχουμε απο κατω.

https://www.vice.com/gr/article/8q9584/srebrenica-ellhnes-bosnia

Σε λίγες ημέρες συμπληρώνονται 24 χρόνια από την ανθρωποσφαγή της Σρεμπρένιτσα, τη μεγαλύτερη θηριωδία στην Ευρώπη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, που ο ΟΗΕ χαρακτήρισε «γενοκτονία».

Τον Ιούλιο του 1995, στην τελευταία φάση του πολέμου της Βοσνίας, δυνάμεις των Σερβο-βόσνιων υπό τον στρατηγό Ράτκο Μλάντιτς εισέβαλαν στην κωμόπολη Σρεμπρένιτσα, σκοτώνοντας 8.000 Βόσνιους μουσουλμάνους, γυναίκες και παιδιά, άοπλους και αιχμαλώτους, τους οποίους έθαψαν σε ομαδικούς τάφους. Τον περασμένο Μάρτιο το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία (ICTY) καταδίκασε τον πρώην πολιτικό ηγέτη των Σερβο-βόσνιων, Ράντοβαν Κάραζιτς, σε κάθειρξη 40 ετών για εγκλήματα πολέμου, μεταξύ άλλων και για την ανθρωποσφαγή στη Σρεμπρένιτσα…….

Υπάρχει κάτι κρίσιμο. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την Πρώην Γιουγκοσλαβία (International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia – ICTY), είχε επίσης συντάξει ένα προ-κατηγορητήριο για συμμετοχή Ελλήνων στην ανθρωποσφαγή στη Σρεμπρένιτσα. Το έγγραφο παραθέτει ο δημοσιογράφος της «Καθημερινής», Σταύρος Τζίμας, στο βιβλίο του με τίτλο «Η κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας και οι ελληνικές φαντασιώσεις. Ελλάς – Σερβία – Ορθοδοξία» (2014, εκδόσεις Επίκεντρο, σελ. 107). Το έγγραφο του ICTY μάλιστα κατονομάζει δέκα Έλληνες, αναφέροντας: «… ελληνικές παραστρατιωτικές ομάδες, μαζί με άλλες μονάδες του σερβοβοσνιακού στρατού και του Υπουργείου Εσωτερικών και μονάδες που αναφέρονται σε αυτό το κατηγορητήριο, συμμετείχαν σε Κοινή Εγκληματική Οργάνωση, κύριος στόχος της οποίας ήταν – μεταξύ άλλων: η δια της βίας μεταφορά γυναικών και παιδιών εκτός του θύλακα της Σρεμπρένιτσα, προς το Κλάντανι, στις 12 και 13 Ιουλίου 1995, η σύλληψη, κράτηση και μαζική εκτέλεση, από εκτελεστικό απόσπασμα, ο ενταφιασμός και ο επανενταφιασμός χιλιάδων μουσουλμάνων ανδρών και αγοριών, ηλικίας 16 έως 60 ετών, από τον θύλακα της Σρεμπρένιτσα, από τις 12 έως τις 19 Ιουλίου 1995…».

Βουλευμα

https://xyzcontagion.wordpress.com/srebrenica/

Πανεπιστημιου.Η Σερβικη σημαια μαζι με Ελληνικες )πιθανα των «αγωνιστων» της Ελληνικής Εθελοντικής Φρουράς ΕΕΦ λιγο πριν ξεκινησει το εθνικιστικο συλλαλητηριο της Κυριακης 20 Γεναρη 2019.Απο Ραδιοφραγματα 

Απο την ιδια πηγη

Σύλληψη στη Βουλή σήμερα «πατριώτη» ναζιστή: Αλέξανδρος Τζούλιος, πρώην υποψήφιος Χ Α, συμμετοχή σε Απέλλα, πολλές επιθέσεις, μεταξύ αυτών εμπρησμός Φαβέλα 8/2017

Ζαχαριαδης

Οσο θυμαμαι τον εαυτο μου ειμαι αντισταλινικος.Πιστευω πως αυτη η εξελιξη της επαναστασης του 1917 ηταν η χειροτερη δυνατη.Μπορουσε στα χρονια του φασισμου να υπαρχει μια μη ατσαλινη αριστερα;Πολλοι λενε πως οχι. Και λοιπον; Νικησε το ατσαλι την φωτια και που ειναι σημερα; Που ειναι η αριστερα σημερα; Αν η επαναστατημενη Ισπανια ηταν ενα αλλο μοντελλο αν ο Μαχνο και η Κροστανδη δεν ειχαν συντριβει απο τους Σταλινικους (μαζι και ο Τροτσκι τοτε)μηπως μια αλλη επαναστατικη αριστερα που θα μπορουσε να δει ολα τα χρωματα του κοινωνικου ουρανιου τοξου θα ηταν εδω να διεκδικει μαι αλλη κοινωνια; Και μαλιστα τα τελευταια χρονια ζουμε μια αναβιωση του μαυρο- ασπρο απολυτου Σταλινισμου οχι μονο στην παραδοσιακη αριστερα οπως εκφραζεται απο το ΚΚΕ αλλα και στην λεγομενη ριζοσπαστικη οπως εκφραστηκε ενα διαστημα σε καποιες τασεις του  ΣΥΡΙΖΑ και συνεχιζει σημερα στην ΛΑΕ.Εξ αλλου κακα τα ψεματα και στην λεγομενη ανανεωτικη αριστερα υπηρχε παντα ενας υπογειος Σταλινισμος που ειχε το πανω χερι και διεγραφε καθε αμφισβητηση.

Οσο για την λεγομενη προλεταριακη αριστερα (τους Μαοικους) αυτοι κι αν ηταν Σταλινικοι.Η διαφωνια τους με την ΕΣΣΔ μετα το 1956 και η καταγγελια του καθεστωτος για ρεβιζιονισμο ηταν ακριβως η αποσταλινοποιηση που ξεκινησε τοτε και ολοκληρωθηκε με τον Γκορμπατζωφ. Και που ειναι σημερα οι Μαοικοι;Που ειναι η ατσαλινη προλεταριακη Κινα;

Εχουμε την τυχη(;) στην Περιφερεια Πελοποννησου να ηγειται για χρονια ενας πολιτικος που στα νιατα του ηταν στο μαοικο  ΕΚΚΕ. Και στην Ερμιονιδα να αλληλοδιαδεχωνται στο αξιωμα του Δημαρχου δυο πολιτικοι που στα νιατα τους περασαν ο ενας απο την προλεταριακη-Μαοικη  αριστερα και ο αλλος απο την παραδοσιακη φιλο σοβιετικη.Θα μου πειτε περσινα ξινα σταφυλια.Ολοι στα νιατα τους καπου ηταν .Εχει περασει απο τοτε  μισος αιωνας και ολοι μας καπου αλλου καταληξαμε πολιτικα .Να σας πω και γω λοιπον ο ηλικιωμενος πως κλεινω τα ματια και μου φαινεται σαν χτες το ξυλο που εφαγα απο του Κνιτες.Πως οι οργανωσεις που συμμετειχαμε παιδια ειχαν σχεση με τον χαρακτηρα μας, την οικογενεια μας, τα θελω μας.

Μας αλλαξαν δεν λεω (η ζωη αλλαζει τους ανθρωπους) αλλα το θεμα ειναι ποσο βαθια .Ο Σταλινισμος δεν ηταν μονο πολιτικη ταση της αριστερας (και μην ακουσω για ακρα που συναντιωνται αυτα ειναι παιδικες αναλυσεις ακροδεξιου περιεχομενου)ηταν πανω απο ολα σταση ζωης φιλοσοφια αναδειξη του θρησκευτικου και εθνικιστικου  στοιχειου σαν κυριαρχου μεσα στην αριστερα.Δεν ειναι τυχαιο πως ο Βησαριονοβιτς ηταν μαθητης θεολογικης σχολης πριν γινει μπολσεβικος.

Ο ΚΟΥΤΒιτης Ζαχαριαδης που φυτευτηκε απο το ΚΚΣΕ στην ηγεσια του ΚΚΕ το 1930 (οταν η ταξικη καταγωγη των μελων του κομματος αλλαξε δραματικα) και οι επιγονοι του ηταν ειναι τραγικα προσωπα.Ευθυνονται για παρα πολλα (-δεν ξερω πια λεξη ταιριαζει εδω) που εγιναν στο κομμα αλλα και στη χωρα. Με τις πραξεις τον φανατισμο την διψα τους για εξουσια στιγματησαν αρνητικα την αριστερα περισσοτερο και απο την προπαγανδα των τους εχθρων της , Μακρυς ο καταλογος.Και ο Βελουχιωτης ο Πλουμπιδης ο Γυφτοδημος ειναι  ισως  οι πιο γνωστοι την στιγμη που χιλιαδες απλοι αγωνιστες βιωσαν το μαρτυριο που και ο ιδιος ο Ζαχαριαδης εζησε στο τελος της ζωης του.Και τα θυματα του Σταλινισμου ηταν σε ολο τον κοσμο.Απο τις δικες της Μοσχας το 1936-1938 αλλα και την επανασταση του 1936 στην Ισπανια μεχρι την δολοφονια του Τροτσκι στο Μεξικο η και την περιθωριοποιηση του Γκεβαρα που οδηγησε στην εκτελεση του στην Βολιβια.Με αυτες τις λιγες σκεψεις αναρτω το παρακατω

Ζαχαριαδης 

23.12.2018, 09:51 | Ετικέτες:  Ιστορία, ΚΚΕ, Ρωσία

Συντάκτης:

Νίκος Παπαδάτος*

«Εμφανίζεται και μέσα κι έξω από τις συνελεύσεις
με απαράδεκτο αντιδιεθνιστικό πνεύμα
σε βάρος των αδελφών κομμουνιστικών κομμάτων»
(Απόφαση διαγραφής του Αλέξη Πάρνη, 16/10/1956)

Tο άρθρο που ακολουθεί έχει στόχο την ευσύνοπτη παρουσίαση δύο φακέλων από τα πρώην σοβιετικά (νυν ρωσικά) κρατικά αρχεία: του Νίκου Ζαχαριάδη, γενικού γραμματέα του ΚΚΕ από το 1931 ώς το 1956, και του κομμουνιστή ποιητή και λογοτέχνη Αλέξη Πάρνη που συνδεόταν μαζί του με δεσμούς φιλίας. Η ανάδειξή τους εντάσσεται μεθοδολογικά στην κατηγορία «μικροϊστορία» και είναι ιδιαίτερα χρήσιμη, στον βαθμό που σκιαγραφεί τη μηχανική εξουσίας των κομμουνιστικών κομμάτων και τον τρόπο λήψης πολιτικών αποφάσεων.

Οι χρονιές 1956 και 1957 ήταν καθοριστικές τόσο για τον Αλέξη Πάρνη όσο και για τον πρώην ηγέτη του ΚΚΕ. Η 6η Πλατιά Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής (Κ.Ε.) του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας (11-12 Μαρτίου 1956) αποφάσισε την καθαίρεση του Νίκου Ζαχαριάδη από τη θέση του γενικού γραμματέα της Κ.Ε. ύστερα από εισήγηση της «Διεθνούς Επιτροπής» των εργατικών και κομμουνιστικών κομμάτων Βουλγαρίας, Ουγγαρίας, Πολωνίας, Ρουμανίας, Τσεχοσλοβακίας και Σοβιετικής Ενωσης, κατά την περίοδο εργασιών του 20ού Συνεδρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ενωσης (ΚΚΣΕ).

Ταυτοχρόνως επικυρώθηκε και η οριστική απομάκρυνση του Νίκου Ζαχαριάδη από το Πολιτικό Γραφείο (Π.Γ.) της Κ.Ε. του ΚΚΕ. Κατά τη διάρκεια της 7ης Πλατιάς Ολομέλειας (19-24 Φεβρουαρίου 1957) ο Νίκος Ζαχαριάδης διαγράφηκε και από την Κεντρική Επιτροπή του ελληνικού κόμματος.

Η σφοδρή αντίθεση και των δύο στις ανωτέρω αποφάσεις είχε σημαντικές επιπτώσεις στον ύστερο βίο τους. Ο Νίκος Ζαχαριάδης οδηγήθηκε στην εξορία (Μποροβιτσί, Σουργκούτ) από τη νέα σοβιετική ηγεσία και ο Αλέξης Πάρνης, μετά τον καλλιτεχνικό θρίαμβο του θεατρικού έργου του «Το νησί της Αφροδίτης» (1960), αφιερωμένο στον αγώνα των Κυπρίων εναντίον των αγγλικών δυνάμεων κατοχής της μεγαλονήσου, δέχτηκε τα πυρά των συντρόφων του προκειμένου να προσυπογράψει την πολιτική καταδίκη του Νίκου Ζαχαριάδη.

Τα ιστορικά έγγραφα που ακολουθούν, και τα οποία δημοσιεύονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, αναφέρονται σε κομβικά στοιχεία του διαθέσιμου αρχειακού υλικού και η παρουσίασή τους δεν αποτελεί ενδελεχή ακαδημαϊκή ανάλυση αυτών των πρωτογενών πηγών. Στόχος του παρόντος άρθρου είναι η ενημέρωση των αναγνωστών και όχι η λεπτομερής επεξεργασία των αρχειακών τεκμηρίων, που θα απαιτούσε διαφορετική μεθοδολογική προσέγγιση.

Ολα τα αποσπάσματα των ιστορικών ντοκουμέντων που ακολουθούν μεταφράστηκαν από τη ρωσική στην ελληνική γλώσσα από τον γράφοντα.

Η διεύθυνση του Ρωσικού Κρατικού Αρχείου Σύγχρονης Ιστορίας (Российский государственный архив новейшей истории, РГАНИ) εξέδωσε σε αυτοτελή τόμο ένα μέρος του ατομικού πολιτικού φακέλου του Νίκου Ζαχαριάδη, ο οποίος αποχαρακτηρίστηκε την τελευταία χρονική περίοδο από τις αρμόδιες κρατικές ρωσικές αρχές. Αξίζει να αναφέρουμε ότι από το 2016 μέχρι σήμερα το Αρχειακό Κέντρο РГАНИ παραμένει κλειστό για τους ιστορικούς ερευνητές.

Το βιβλίο τιτλοφορείται «Νίκος Ζαχαριάδης, ζωή και πολιτική δραστηριότητα: 1923-1973» (Никос Захариадис, жизнь и политическая деятельность 1923-1973, εκδ. Нестор-История, Μόσχα 2017). Η ιστορική έρευνα, η επιμέλεια και η εισαγωγή υπογράφεται από τους ιστορικούς Λ.Α. Βελιτσάνσκαγια και Μ.Γ. Προζουμένσικοφ, υπό την άμεση εποπτεία της διευθύντριας του Κέντρου, Ν. Γκ. Τομιλίνα.

Το βιβλίο είναι τυπωμένο στη ρωσική γλώσσα κι αποτελείται από δύο κύρια μέρη: μια ιστοριογραφική εισαγωγή 16 σελίδων και το αρχειακό τμήμα, όπου παρουσιάζονται 169 σπάνια ιστορικά τεκμήρια για τον πολιτικό βίο του Ζαχαριάδη. Επισυνάπτονται επίσης 13 σελίδες πρωτότυπων φωτογραφικών ντοκουμέντων και τρεις επιπλέον σελίδες με προσωπικές φωτογραφίες του Νίκου Ζαχαριάδη.

Οπως αναφέρουν οι επιμελητές της έκδοσης, ο προσωπικός φάκελος του Νίκου Ζαχαριάδη περιέχει 400 ιστορικά τεκμήρια που ξεπερνούν τις 2.000 σελίδες. Το βιβλίο περιέχει ένα τμήμα αυτών των τεκμηρίων και αποτελεί πολύτιμη συμβολή στη μελέτη της ιστορίας του ελληνικού κομμουνιστικού κόμματος ειδικότερα και της Κομμουνιστικής Διεθνούς (Κ.Δ.) γενικότερα.

«Δεν υπάρχουν ελαττώματα»

Η ατομική καρτέλα του Ζαχαριάδη στα αρχεία της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Ο «βαθμολογητής» του Στέλιος Σκλάβαινας, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΚΚΕ την επόμενη χρονιά, αποφαινόταν πως ο αρχηγός του κόμματος «δεν έχει ελαττώματα» |

Τα πολιτικά κριτήρια δράσης του Νίκου Ζαχαριάδη ήταν άρρηκτα συνδεδεμένα με τις συστηματικές σπουδές που διεξήγαγε στις ανώτατες κομματικές σχολές της Κ.Δ.

Από το 1922 έως το 1924 ο Ζαχαριάδης φοίτησε στο Κομμουνιστικό Πανεπιστήμιο των Εργαζομένων της Ανατολής (Коммунистический университет трудящихся Востока имени И. В. Сталина, γνωστότερο με τα αρχικά ΚΟΥΤΒ). Από το 1924 έως το 1929 βρισκόταν στην Ελλάδα, όπου ανέλαβε καθοδηγητικές θέσεις στην Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαίων Ελλάδας (ΟΚΝΕ). Εν συνεχεία επέστρεψε στη Μόσχα προκειμένου να σπουδάσει στην ανώτατη κομματική σχολή της Κ.Δ.

Το 1931 ανέλαβε την ηγεσία του κόμματος κάτω από συνθήκες που παρουσιάζονται αναλυτικά σε βιβλίο του γράφοντος, το οποίο θα κυκλοφορήσει τον ερχόμενο Φεβρουάριο («Ακρως Απόρρητο. Οι σχέσεις ΕΣΣΔ-ΚΚΕ, 1944-1952», εκδόσεις ΚΨΜ).

Το 1930 οι καθηγητές της Διεθνούς Λενινιστικής Σχολής ανέφεραν ότι ο Δημήτριεφ (πολιτικό ψευδώνυμο του Ζαχαριάδη στο εσωτερικό της Κ.Δ.) «έλυνε τα ζητήματα της ένοπλης εξέγερσης με λενινιστικό τρόπο. Το μάθημα το πέρασε. Μελέτησε σοβαρά και με μεγάλο ενδιαφέρον και πήρε το πιο ενεργό μέρος στην εργασία (της σχολής). Πειθαρχημένος. Θα φανεί χρήσιμος στην τελειοποίηση της οργανωτικής δουλειάς […] Εχει σωστή πολιτική γραμμή, πολιτικά σταθερός. Καλή πολιτική ανάπτυξη. Δύναται να προσεγγίζει τα διεθνή ζητήματα με επαρκή αυτονομία. Είναι σε θέση να συνδυάζει τις θεωρητικές γνώσεις με τα πολιτικά προβλήματα. Πειθαρχημένος» (Никос Захариадис, όπ.π, σ. 27).

Μερικά χρόνια αργότερα, σε μια άκρως απόρρητη αναφορά της 25ης Μαΐου 1935, ο Σίπνερ, ανώτατο στέλεχος της Κομμουνιστικής Διεθνούς^[1], ζητά από τον Πιάτκοφ (Στέλιο Σκλάβαινα)^[2] την πολιτική αξιολόγηση του Νίκου Ζαχαριάδη.

Ο Σκλάβαινας αναφέρει, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Είναι καλός στη συνωμοτική δουλειά, έχει ικανότητα να καθοδηγεί και να διαφωτίζει και άλλους. Είναι καλός στη συλλογική εργασία. Διατηρεί δεσμούς με το κόμμα. Είναι ισχυρός στην παράνομη δουλειά. Εχει πολύ μεγάλη οργανωτική εμπειρία. Ο σύντροφος είναι σεβαστός από όλα τα μέλη του καθοδηγητικού μηχανισμού και όλα τα μέλη του κόμματος […] Είναι πολιτικά προετοιμασμένος αλλά δεν μπορεί να έχει κολοσσιαίες θεωρητικές γνώσεις. Σωστά καταπιάνεται με τα ζητήματα, εμβαθύνει, και υιοθετεί σωστή πολιτική θέση. Δεν υπάρχουν ελαττώματα» (όπ.π., σ. 31).

Από τα πιο πάνω καθίσταται σαφές ότι «η προσέγγιση των διεθνών ζητημάτων με επαρκή αυτονομία» ήταν μια συνθήκη sine qua non, την οποία είχε θέσει η Κ.Δ., για την επιλογή των κομμουνιστικών στελεχών της καθοδήγησης των περιφερειακών δυτικών κομμουνιστικών κομμάτων.

Ο ιταλικός φασισμός, η άνοδος του εθνικοσοσιαλισμού στη Γερμανία, ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος και γενικότερα το πρόβλημα της ανάδυσης του φασισμού στην Ευρώπη οδήγησαν την Κ.Δ. στη σταδιακή ανάδειξη σκληραγωγημένων κομμουνιστικών στελεχών τα οποία θα ήταν σε θέση να λειτουργήσουν υπό οιοδήποτε καθεστώς, παρανομίας, διώξεων κ.λπ., δίχως να κλονιστούν.

Αμεσος στόχος: η πάλη εναντίον του φασισμού και η προώθηση της γενικής πολιτικής κατεύθυνσης της Κ.Δ. Υπό αυτή την έννοια η ανάδειξη του Νίκου Ζαχαριάδη στην ηγεσία του ΚΚΕ αποτέλεσε μια επιτυχία της Κ.Δ., καθώς παρά την οργανωτική αποσάθρωση του κομμουνιστικού κόμματος κατά την περίοδο Μεταξά, η πολιτική του δυναμική αλλά και επιρροή (ως έκφραση και των συνακόλουθων συνδικαλιστικών διεκδικήσεων) παρέμενε αρκετά ισχυρή, όπως τουλάχιστον αποδεικνύει ο ρόλος του ΚΚΕ εντός του ΕΑΜ κατά τα ύστερα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης.

Η σχετική αυτονομία του Νίκου Ζαχαριάδη απέναντι στην Κ.Δ. και τη Μόσχα (γράμμα του Οκτωβρίου 1940, θεωρία «δύο πόλων», μη συμμετοχή στις εκλογές του 1946, για να αναφερθούμε στις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις) δεν σχετιζόταν αποκλειστικά και μόνο με ίδια στοιχεία του χαρακτήρα του αλλά και με τη συγκεκριμένη μόρφωσή του, την κομμουνιστική τεχνική γνώση του και τους ευρύτερους πολιτικούς στόχους της Κ.Δ.

Η σχετική πολιτική αυτονομία του Νίκου Ζαχαριάδη, όπως αυτή εκφράστηκε στην πολιτική του στην Ελλάδα, δεν ήταν, με τη στενή έννοια, μια πράξη «απείθειας»· τουναντίον, αποτελούσε αντανάκλαση της ανώτατης πολιτικής εκπαίδευσής του στη Μόσχα και εγγραφόταν στους κανόνες αυξημένης λειτουργικής τυπικής ισχύος της Κ.Δ. και των πανεπιστημιακών σχολών της.

Το ρήγμα της Τασκένδης

Μόσχα, 9 Μαρτίου 1953. Στιγμιότυπο από την κηδεία του Στάλιν |

Μετά το πέρας του ελληνικού εμφύλιου πολέμου τα ένοπλα τμήματα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ), ύστερα από έγκριση της ανώτατης σοβιετικής ηγεσίας και προσωπικά του Στάλιν, εγκαταστάθηκαν στην Τασκένδη του Ουζμπεκιστάν.

Η σύγκρουση των Ελλήνων κομμουνιστών κατά τη δεκαετία του 1950 και αργότερα στην Τασκένδη και η δημιουργία δύο αντιμαχόμενων πολιτικών «παρατάξεων», των αποκαλούμενων (κατά την εγχώρια κομματική ορολογία) «ζαχαριαδικών» και «αντιζαχαριαδικών», εγγραφόταν στη γενικότερη προσπάθεια «αποσταλινοποίησης» του Κομμουνιστικού Κόμματος Σοβιετικής Ενωσης (ΚΚΣΕ), διαδικασία η οποία εντάθηκε μετά το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ το 1956.

Η «αποζαχαριαδοποίηση» ήταν έκφραση της νέας σοβιετικής πολιτικής που στρεφόταν κατά της «σταλινικής» παράδοσης διακυβέρνησης, τόσο στο πολιτικό αλλά εν πολλοίς και στο οικονομικό πεδίο. Εχει πλέον αποδειχτεί ιστορικά η εμπλοκή της ανώτατης ηγεσίας του ΚΚΣΕ στην πορεία εξέλιξης των γεγονότων στην Τασκένδη^[3].

Το ζητούμενο για τους Σοβιετικούς ήταν να παρουσιαστεί η απομάκρυνση Ζαχαριάδη από την ηγεσία του ΚΚΕ ως αίτημα της πλειοψηφίας των μελών του ΚΚΕ.

Επ’ αυτού ξέσπασαν σφοδρές συγκρούσεις στην κοινότητα των Ελλήνων πολιτικών προσφύγων της Τασκένδης, οι οποίες οδήγησαν επί της ουσίας στη «σιωπηρή» διάσπαση του ΚΚΕ, που εισερχόταν σε περίοδο παρατεταμένης κρίσης, τουλάχιστον στο πλαίσιο των κοινοτήτων-πολιτειών της Τασκένδης.

«Ηθική πώρωση»

Ο Αλέξης Πάρνης στον Δημοκρατικό Στρατό (στη μέση). |

Σε αυτό το σημείο αξίζει να επιχειρήσουμε τη σύγκριση του ατομικού φακέλου του Ζαχαριάδη με τον αντίστοιχο του Αλέξη Πάρνη. O Αλέξης Πάρνης, σύμφωνα με το βιογραφικό του σημείωμα, γεννήθηκε την 26/4/1924 στον Πειραιά.

«Από το 1942 έως το 1944 εργάστηκε συνωμοτικά […] και ενεργά πήρε μέρος στις μάχες κατά των Γερμανών κατακτητών. Το 1944 συμμετείχε στις μάχες των Δεκεμβριανών εναντίον της επέμβασης των Βρετανών […] Από το 1946 έως το 1949 βρισκόταν στο ΔΣΕ […] και ενεργά συμμετείχε στις πολεμικές επιχειρήσεις. Από το 1949 έως το 1951 βρισκόταν ως μετανάστης στην ΕΣΣΔ, ως επαναστάτης πολιτικός πρόσφυγας και ανέλαβε κομματικές εργασίες εντός της κοινότητας (των Ελλήνων πολιτικών προσφύγων) της Τασκένδης. Την 1η Νοεμβρίου 1951 έγινε φοιτητής του Λογοτεχνικού Ινστιτούτου Γκόρκι της Μόσχας».^[4] 

Πριν προχωρήσουμε, αξίζει ν’ αναφερθεί ότι ο γράφων παρέδωσε πρόσφατα τον φάκελο του Αλέξη Πάρνη στον ίδιο. Το εν λόγω αρχειακό υλικό απόκειται στα Κρατικά Αρχεία Κοινωνικής και Πολιτικής Ιστορίας της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Στο πλαίσιο της μεταδιδακτορικής μου έρευνας, με θέμα την πολιτική βία στην πρώην Σοβιετική Ενωση και τις σχέσεις της Κομμουνιστικής Διεθνούς με τα δυτικά κομμουνιστικά κόμματα, αναζήτησα πληθώρα προσωπικών φακέλων πρώην μελών και καθοδηγητικών στελεχών των δυτικών κομμουνιστικών κομμάτων.

Το περιεχόμενο του ατομικού φακέλου του Αλέξη Πάρνη περιλαμβάνει στοιχεία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε το γενικότερο πλαίσιο λειτουργίας του ΚΚΕ την περίοδο 1956-1958.

Εξαιρετικά αποκαλυπτικό γι’ αυτή τη λειτουργία είναι επί παραδείγματι το κείμενο της διαγραφής του Πάρνη από το κόμμα (16/10/1956), με τίτλο «Απόφαση της ΚΟΒ των σπουδαστών και των συντρόφων του ραδιοσταθμού για τη διαγραφή του Αλέξη Πάρνη από μέλος του ΚΚΕ»:

«Η συνέλευση, αφού συζήτησε λεπτομερειακά την όλη στάση του Πάρνη, διαπίστωσε:
α’. ο Πάρνης 7 μήνες μετά την 6η Ολομέλεια, όχι μόνο δεν θέλησε να καταλάβει την ιστορική για το κόμμα μας σημασία της, αλλά συνεχίζει μια χωρίς αρχές πάλη κατά των αποφάσεων της, κατά του ΚΚΕ και των αδελφών κομμάτων, που βοήθησαν το κόμμα μας να βγει απ’ τη θανάσιμη κρίση που το είχε ρίξει η παλιά ηγεσία του μ’ επικεφαλής τον τυχοδιώκτη Ζαχαριάδη. Μετέτρεψε το σπίτι του σε κέντρο αντικομματικής δουλειάς, όπου πραγματοποιούνταν ακόμα και φραξιονιστικές συσκέψεις με τη συμμετοχή του Ζαχαριάδη.
β’. Ο Πάρνης εμφανίζεται και μέσα κι έξω από τις συνελεύσεις με αντικομματικό φανατισμό και απαράδεκτο αντιδιεθνιστικό πνεύμα σε βάρος των αδελφών κομμουνιστικών κομμάτων και των ηγετών τους. Εκφράσεις σαν «Τι είναι ο Γκεοργκίου Ντεζ και πού πολέμησε;» «Ποιος έδωσε το δικαίωμα στ’ άλλα κόμματα να ανακατεύονται στα κομματικά μας ζητήματα», «Τα 6 κόμματα λένε ψέματα», «Σε πόσες μέρες, ώρες, ή λεπτά πήρε την απόφαση που ετοίμασαν τα κόμματα η 6η Ολομέλεια;» κ.λπ. … είναι η αντικομματική «επιχειρηματολογία» του Πάρνη, ενάντια στις ιστορικές αποφάσεις της 6ης Ολομέλειας.
γ’ Προξενεί αλγεινή εντύπωση ότι, για τον αντικομματικό-εθνικιστικό κατήφορο και την ηθική πώρωση του Πάρνη, το γεγονός ότι είναι πασίγνωστη η ανεκτίμητη, πραγματικά συγκινητική βοήθεια, που έδωσε και δίνει το ΚΚΣΕ στους Ελληνες πολιτικούς πρόσφυγες και στο κόμμα μας, ενώ ο ίδιος, εντελώς άγνωστος στην Ελλάδα, χάρη στην ολόπλευρη βοήθεια των σοβιετικών μας συντρόφων, αναδείχτηκε σε βαθμό που πραγματικά δεν του άξιζε, έχει την αναισχυντία και το θράσος να στρέφεται και ενάντια στους σοβιετικούς μας συντρόφους και στο ΚΚΣΕ…
δ’. Με ζαχαριαδικά «επιχειρήματα» … «ανατρέπει» όλες τις θέσεις της 6ης Ολομέλειας. Δικαιώνει σαν σωστή ακόμα και την εθνικιστική θέση του Ζαχαριάδη για τον ελληνικό άξονα με τους δύο πόλους – τον ένα στραμμένο προς νότο, κατά της Αγγλίας κ.λπ. και τον άλλο στραμμένο προς βορρά κατά των χωρών του σοσιαλιστικού στρατοπέδου, λέγοντας πως αυτό ακριβώς σημαίνει … πολιτική ουδετερότητας […].
Με βάση τα παραπάνω η συνέλευση αποφασίζει: α’. διαγράφει τον Πάρνη από μέλος του ΚΚΕ σαν αντικομματικό, διεφθαρμένο στοιχείο, που παλεύει κατά της γραμμής του κόμματος, συνδέεται και δουλεύει για λογαριασμό της παλιάς χρεωκοπημένης καθοδήγησης του ΚΚΕ, χτυπά τις διεθνιστικές αρχές του Κόμματός μας και με την όλη τυχοδιωκτική του συμπεριφορά είναι ανάξιος να φέρει τον τίτλο του μέλους του Κόμματος».^[5] 

Ο Ζαχαριάδης ζητά (μάταια) εξηγήσεις

↳ Πάνω αριστερά, παρέμβαση του Λογοτεχνικού Ινστιτούτου της Ενωσης Σοβιετικών Συγγραφέων για την άρση γραφειοκρατικών προβλημάτων σε σχέση με την έλευση της συζύγου του από την Τασκένδη στη Μόσχα (1953)· δεξιά, η προστατευτική παρέμβαση του Ζαχαριάδη στην Κ.Ε. του ΚΚΣΕ με την τυπική αποποίηση της μεταξύ τους σχέσης (1962) και κάτω η διαγραφή του από το ΚΚΕ (1956)

Λίγα χρόνια αργότερα ο Νίκος Ζαχαριάδης θα επανέλθει στο ζήτημα της «διεθνιστικής βοήθειας των αδελφών κομμάτων» με αποστολή γράμματος στην Κ.Ε. του ΚΚΣΕ.

Την 21η Μαρτίου 1961 θα γράψει, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα: «Από το 1950, όταν οι Βαφειάδης και Παρτσαλίδης διέδωσαν τη γνωστή, λαθεμένη, συκοφαντία εναντίον μου, και όταν η ειδική επιτροπή της ΚΕ του ΚΚΣΕ μελέτησε αυτό το ζήτημα, σχεδόν κάθε χρόνο σάς κάνω έκκληση και αιτούμαι το ξεκαθάρισμα αυτού του ζητήματος. Η αποκαλούμενη 7η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ, η οποία συστάθηκε υπό την ανώτατη πατρωνία του σ. Κουούσινεν, πήρε την απόφαση να ελέγξει την «ύποπτη δραστηριότητα» του Ζαχαριάδη. Από τότε έχουν παρέλθει τέσσερα χρόνια και εξακολουθώ ακόμα να αναμένω τα αποτελέσματα του ελέγχου. Αυτό το ζήτημα ήταν και συνεχίζει να είναι όχι μόνο, και όχι τόσο, το δικό μου προσωπικό ζήτημα, αλλά πάνω απ’ όλα, και πρωτίστως, ένα πολιτικό ζήτημα καθώς η εφαρμογή του γνωστού πραξικοπήματος στο ΚΚΕ σχετίζεται με αυτό το ζήτημα. Η κλίκα των χρεοκοπημένων, την οποία ο σ. Κουούσινεν έβαλε στην καθοδήγηση του ΚΚΕ, είχε, βεβαίως, κάθε λόγο να επιθυμεί να επωφεληθεί από αυτό το παραπέτασμα καπνού και για πολλά χρόνια να κωλυσιεργεί προκειμένου να συγκαλύψει και να δικαιολογήσει τις παράνομες δραστηριότητές της. Μια τέτοια αοριστία και η μεταβίβαση του ελέγχου ‘ενοχής’ εναντίον του Ζαχαριάδη στο χρονοντούλαπο, είναι δυνατό να ικανοποίησαν και να ικανοποιούν τον σ. Κουούσινεν, καθώς του επέτρεψαν και του επιτρέπουν να επεμβαίνει ανενόχλητα στις υποθέσεις του ΚΚΕ» (Никос Захариадис, όπ.π., σ. 218).

Η ακριβώς ίδια συλλογιστική του Ζαχαριάδη συνεχίστηκε με αμείωτη ένταση και τα επόμενα χρόνια.

Την 1η Ιανουαρίου 1962 απέστειλε λ.χ. γράμμα στην Κ.Ε. του ΚΚΣΕ, αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι «η ΚΕ του ΚΚΣΕ και το ΚΚΕ οφείλουν να προβούν σε ανοιχτή δήλωση η οποία να λέει ότι οι συκοφαντικές κατηγορίες εναντίον του Ζαχαριάδη, που ξεκίνησαν να προωθούνται στη Μόσχα το 1950 από τους Παρτσαλίδη και Βαφειάδη μαζί με τους Χότζα και Σέχου, όταν η τρόικα Μαλενκόφ – Μόλοτοφ – Σούσλοφ με δίκασε, και οι οποίες αναγνωρίστηκαν ουσιαστικά το 1956 από την πενταμελή ομάδα των Κουούσινεν – Ντέζ και των λοιπών -η οποία με έβγαλε από την αίθουσα συνεδριάσεων του 20ού Συνεδρίου του ΚΚΣΕ και καταδίκασε πισώπλατα το ΚΚΕ- είναι αβάσιμες και αναληθείς και ότι [η Κ.Ε. του ΚΚΣΕ και το ΚΚΕ] οφείλουν να με αποκαταστήσουν εντός των μελών του ΚΚΕ» (όπ.π., σ. 240).

Ο Ζαχαριάδης δεν μπορούσε να ανεχτεί πολιτικά την υπόνοια ότι υπήρξε συνεργάτης του «ταξικού εχθρού». Από το 1950 κι ύστερα αγωνίστηκε προκειμένου να αποδείξει ότι ήταν πάντοτε πιστός αγωνιστής του ΚΚΕ και του ΚΚΣΕ. Σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο, η σύγκρουσή του με την καθοδήγηση του ΚΚΣΕ πήρε μια νέα τροπή τον Φεβρουάριο του 1962.

Την 1η Φεβρουαρίου 1962 ο Ζαχαριάδης έστειλε το ακόλουθο γράμμα στον εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Αθηνών:
«Παρακαλώ να μου γνωρίσετε αν εκκρεμούν εναντίον μου κατηγορίες για την κομμουνιστική επαναστατική μου δράση ενάντια στην αστικοτσιφλικάδικη αντίδραση και την υποδούλωση της Ελλάδας στον ξένο αμερικανικό ιμπεριαλισμό» (όπ.π., σ. 245).

Τα κίνητρα αυτής της πολιτικής κίνησης υψηλού συμβολισμού εξηγήθηκαν από τον ίδιο τον Ζαχαριάδη με πολιτικούς αλλά και ηθικούς όρους.

Στις 2 Φεβρουαρίου 1962, μέσω ενός νέου προσωπικού γράμματος το οποίο είχε πάλι ως αποδέκτη το ΚΚΣΕ, αναφέρονταν καταληκτικά από τον Ζαχαριάδη τα εξής:
«Το ΚΚΣΕ και το ΚΚΕ δεν ήταν ποτέ εχθροί μου. Θα καταδείξω απλά ότι η επαίσχυντη συκοφαντία δεν έχει πόδια να σταθεί. Και θα το καταδείξω με τον πιο αδιαμφισβήτητο τρόπο» (όπ.π., σ. 249).

Η προώθηση των ηθικών αιτημάτων του Ζαχαριάδη μέσω ανάλογων πολιτικών πράξεων, όπως η αποστολή γράμματος στον εισαγγελέα Αθηνών, αντιμετωπίστηκαν εχθρικά από τη σοβιετική ηγεσία, η οποία εκτιμούσε ότι ο Ζαχαριάδης στόχευε στη διεθνοποίηση του ζητήματός του.

Ταυτοχρόνως η στάση του αυτή αναδείκνυε διεθνώς τις πολιτικές διαφωνίες και τελικώς την απειθαρχία των εγχώριων κομμουνιστικών κομμάτων -η περίπτωση του ΚΚΕ ήταν ιδιότυπη αλλά ιδιαιτέρως χαρακτηριστική- απέναντι στις αποφάσεις του ΚΚΣΕ. Αυτές οι πολιτικές κινήσεις ερμηνεύτηκαν ως προσπάθειες εκβιασμού της σοβιετικής εξουσίας από τον τέως γενικό γραμματέα του ΚΚΕ και κατέληξαν τελικώς στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα.

Ο Νίκος Ζαχαριάδης, εκτοπισμένος αρχικά στην περιοχή Μποροβιτσί της Σοβιετικής Ενωσης, στάλθηκε αργότερα στη Σιβηρία (Σουργκούτ) από τα όργανα κρατικής ασφάλειας της ΕΣΣΔ ύστερα από σχετική υπόδειξη της Κ.Ε. του ΚΚΣΕ.

«Ο Πάρνης δεν ήταν ποτέ οπαδός μου»

Σ’ αυτό το ιστορικό πλαίσιο, ο Νίκος Ζαχαριάδης, έχοντας εν τω μεταξύ πληροφορηθεί ότι η νέα Κ.Ε. του ΚΚΕ επιθυμούσε την παραδειγματική τιμωρία του Αλέξη Πάρνη σε επαγγελματικό, πολιτικό αλλά και προσωπικό επίπεδο λόγω της μη συμμόρφωσής του με το περιεχόμενο και το πνεύμα της 6ης και 7ης Πλατιάς Ολομέλειας, έστειλε στις 12 Μαρτίου 1962 ένα ακόμα αιχμηρό γράμμα με την παρακάτω δήλωση:

«Ο Κουούσινεν έχει αρπαχτεί από τις νεκρές ψυχές επιδιώκοντας να αποστερήσει από το ΚΚΕ ό,τι τίμιο έχει ακόμα απομείνει σ’ αυτό. Μήπως δεν βλέπετε ότι η κλίκα Κολιγιάννη-Παρτσαλίδη οδηγεί το ΚΚΕ αλλά και τους ίδιους στον γκρεμό; Θα πείτε ότι ο Ζαχαριάδης προστατεύει εκ νέου έναν εκ των οπαδών του. Σας πληροφορώ ότι ο Πάρνης δεν ήταν ποτέ οπαδός του Ζαχαριάδη. Εγινε ή φαντάζεται τον εαυτό του ως οπαδό του Ζαχαριάδη, δυνάμει της διαμαρτυρίας ενός διανοουμένου εναντίον των γνωστών γεγονότων που έλαβαν χώρα στο ΚΚΕ και με τα οποία δεν μπορεί να συμφωνήσει. Επί της ουσίας, μας χωρίζουν με τον Πάρνη πολύ σημαντικές διαφωνίες. Ομως ο Πάρνης είναι παιδί του λαού, γέννημα θρέμμα του κινήματός μας και είναι έγκλημα να υποστεί μια τέτοια καταδίωξη. Κατ’ αυτό τον τρόπο θέλετε να τον εξοντώσετε μόνο και μόνο για να μπορείτε να λέτε αργότερα, νίπτοντας τας χείρας: «Βλέπετε, είχαμε δίκιο!». Ομως ο λαός και το ΚΚΕ ποτέ δεν θα συγχωρήσουν ένα τέτοιο έγκλημα. Νομίζετε ότι δεν θα έρθει ο καιρός όπου θα σας ρωτήσουμε και για τον Πάρνη και πάνω απ’ όλα για το ΚΚΕ; Μη νομίζετε ότι εκφράζω εδώ μόνο τη δική μου γνώμη: Αυτό που αποφάσισα θα το εκπληρώσω μέχρι τέλους».^[6] 

O Αλέξης Πάρνης αγνοούσε έως σήμερα την ύπαρξη αυτής της επιστολής. Σε ερώτηση του Στέλιου Ελληνιάδη, παρουσία του γράφοντος, λίγο μετά την παράδοση του σοβιετικού φακέλου στον ίδιο θα δηλώσει έκπληκτος και ιδιαίτερα συγκινημένος.

Ο ακόλουθος διάλογος είναι αποκαλυπτικός:

ΕΡ.: «Τι αισθάνθηκες και πώς το είδες αυτό το γράμμα του Ζαχαριάδη, μια ανακεφαλαίωση, θέλω να μας το πεις τώρα».
Α.Π.: «Σαν να ήταν ένα βραβείο που μου ήρθε, ανώτερο από το Νόμπελ, ηθικό βραβείο, ηθικής, που πραγματικά αυτό το λέω ειλικρινά και θέλω να με πιστέψετε, αν ερχόντουσαν τώρα και μου λέγανε πάρε το Νόμπελ αλλά άσε το γράμμα του Νίκου, θα έλεγα όχι το γράμμα του Νίκου, γιατί αυτό θα είναι ώς τον θάνατο, θα σε κρατήσει. Το Νόμπελ είναι μόνο λεφτά. Αυτό όμως είναι ας πούμε μια ηθική επιβράβευση από έναν άνθρωπο ο οποίος δεν έλεγε λόγια περιττά, δεν συνήθιζε να λέει τέτοια πράγματα και να λέει ότι θα πληρώσετε για τον Πάρνη, σαν να είναι ο Πάρνης ο Καρλ Μάρξ. Θα πληρώσετε για τον Πάρνη και το ΚΚΕ. Αρα με έβαζε πάρα πολύ ψηλά, τόσο που δεν το φανταζόμουνα ποτέ. Και αυτό το μαθαίνω ύστερα από μισό αιώνα. Δεν μου είπε τίποτα. Μπορούσε να μου πει, τόσοι γράψανε, έγραψα κι εγώ για σένα κάτι. Δεν είπε λέξη. Τι το κακό. Δεν είπε τίποτα. Πήγε στο Μποροβιτσί το έγραψε και σε ένα μήνα έφυγε για τη δική του τραγωδία. Αυτό μόνο κάνει για βιβλίο, παιδιά. Γίνεται βιβλίο μόνο αυτό».
ΕΡ.: «Σε ξάφνιασε πάντως, Αλέξη».
Α.Π.: «Με έριξε κάτω. Τι να σου πω, δηλαδή με ισοπέδωσε. Βέβαια εγώ τώρα είμαι σε μια ηλικία που βραβεύσεις και τέτοια δεν με ενδιαφέρουν, αλλά αυτό πραγματικά ήταν σημαντικό. Γιατί τον ήξερα καλά. Δεν ήταν ας πούμε, δεν έλεγε λόγια περιττά»^[7] 

Υστερα απ’ όλα αυτά ο Αλέξης Πάρνης, μετά από διαβουλεύσεις με τον Νίκο Ζαχαριάδη και με τη σύμφωνη γνώμη της ανώτατης καθοδήγησης του ΚΚΣΕ, επέστρεψε στην Ελλάδα. Αντιθέτως, ο Νίκος Ζαχαριάδης εξορίστηκε στο Σουργκούτ της Σιβηρίας, όπου και αυτοκτόνησε την 1η Αυγούστου 1973.

Η τελευταία φράση του παραπάνω γράμματος του Ζαχαριάδη ερμηνεύτηκε από τη σοβιετική ηγεσία ως προσπάθεια «εκβιασμού» και σύνδεσης του προσωπικού του ζητήματος με την πολιτική πάλη των «ζαχαριαδικών» οπαδών του στην Τασκένδη.

Εκτοτε οι θέσεις του Ζαχαριάδη και του ΚΚΣΕ απέκλιναν: το ΚΚΣΕ αρνήθηκε την πλήρη αποκατάστασή του και θεώρησε πολιτικά επιζήμια την άμεση (ή έμμεση μέσω Ρουμανίας ή άλλης Λαϊκής Δημοκρατίας) επιστροφή του στην Ελλάδα.

Τελικά ο Ζαχαριάδης έδωσε στην ανώτατη σοβιετική ηγεσία τη δική του ερμηνεία για τα κίνητρα των πολιτικών πράξεών του μέσω του γράμματος που απέστειλε στην Κ.Ε. του ΚΚΣΕ στις 9 Μαΐου 1970:

«Αυτό το οποίο διαπράττω τώρα εδώ και περίπου ένα χρόνο (και έκανα το 1966, 1967, 1968) ^[8]δεν είναι έκφραση των διαφωνιών μου με το ΚΚΣΕ. Τα γεγονότα με έφεραν σε σύγκρουση με τα σοβιετικά όργανα ασφαλείας, παρά το ότι δεν παραβίασα κανένα σοβιετικό νόμο και δεν υπάρχει ουδεμία κατηγορία ενοχής σε βάρος μου για αντισοβιετική δραστηριότητα. Η αυθαιρεσία και οι ανομίες, οι οποίες χαρακτηρίζουν αυτή τη σύγκρουση, έγιναν επιτρεπτές αποκλειστικά από αυτά τα όργανα. Τον Ιανουάριο του 1924, ως ένας εκ των σπουδαστών της ΚΟΥΤΒ, στάθηκα φρουρά στη σορό του Λένιν στο Μέγαρο των Συνδικάτων και πήρα μέρος στην κηδεία του. Τότε, στα είκοσί μου χρόνια, έδωσα όρκο στον εαυτό μου να ακολουθώ, στον βαθμό που μου επιτρέπουν οι δυνάμεις μου, τον δρόμο του Λένιν. Η αίσθηση της υπευθυνότητας και η ηχώ των όρκων μου εκείνων των ημερών με έκαναν να γράψω αυτό το γράμμα, και τίποτα άλλο. Με το ΚΚΣΕ δεν είχα, δεν έχω και δεν μπορώ να έχω τους οιοδήποτε ανοιχτούς λογαριασμούς. Με σεβασμό, Ν. Ζαχαριάδης» (Никос Захариадис, όπ.π, σ. 433).

Ο Ζαχαριάδης με την κόρη του Ολγα στο Σουργκούτ της Σιβηρίας τον Αύγουστο του 1971, δύο χρόνια πριν από την αυτοκτονία του |

Υπό αυτή την έννοια, και βάσει όσων παραθέσαμε, μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι ο Νίκος Ζαχαριάδης υπήρξε ίσως η πιο ιδιότυπη εκδοχή ηγετικού στελέχους της Κομμουνιστικής Διεθνούς.

Το μεσσιανικό κυριολεκτικά αίσθημα αφοσίωσης και πίστης στον αγώνα για τη δημιουργία μιας κομμουνιστικής κοινωνίας, όπως ο ίδιος τον αντιλαμβανόταν στο πλαίσιο των βιωμάτων του και της συνακόλουθης εκπαίδευσής του από τη Διεθνή, μπορεί να εξηγήσει σε σημαντικό βαθμό την αταλάντευτη θέληση αλλά και αυταπάρνηση των Ελλήνων κομμουνιστών, που έδωσαν παρατεταμένους άοπλους και ένοπλους αγώνες στα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης και αργότερα.

Ο Αλέξης Πάρνης αποτελεί, με τη σειρά του, έναν άνθρωπο που εμπνεύστηκε από τις ίδιες αρχές και μπόρεσε εντός αυτού του πλαισίου να αναπτύξει τόσο την τέχνη του όσο και την ελευθερία του πνεύματός του, απαραίτητη παρακαταθήκη για κάθε πραγματικό καλλιτέχνη και δημιουργό.

*επισκέπτης καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας, Πολιτικών Κομμάτων και Κοινωνικών Κινημάτων του Κρατικού Πανεπιστημίου Λομονόσοφ της Μόσχας
⸏⸏⸏⸏⸏⸏⸏⸏⸏⸏⸏⸏⸏

^[1] Шипнер (Кара Иванов Иван Генчевич). Μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Βουλγαρίας από το 1918. Το 1926 έγινε μέλος του Πανενωσιακού Κομμουνιστικού Κόμματος (μπολσεβίκων). Το 1939 έλαβε τη σοβιετική υπηκοότητα. Από το 1929 έως το 1934 βρέθηκε στην Κίνα για κομματικές εργασίες. Από το 1935 έως το 1937 ήταν ένα από τα μόνιμα στελέχη της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς.
^[2] Πρόκειται για τον Στέλιο Σκλάβαινα. Το πραγματικό σοβιετικό ψευδώνυμό του ήταν Петков (Склавенас Антоний Георгиевич) και όχι Пятков όπως εκ παραδρομής αναφέρεται στο σοβιετικό έγγραφο. Ηταν μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας κατά το 7ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς (25 Ιουλίου-20 Αυγούστου 1935).
^[3] Γαβρίλης Λαμπάτος, Ελληνες πολιτικοί πρόσφυγες στην Τασκένδη, 1949-1957, Αθήνα 2001, εκδ. Κούριερ. Για μια ανάλυση των διασπάσεων του ΚΚΕ, βλ. επίσης Nikos Papadatos, Les communistes grecs et l’Union soviétique. Ηistoire de la scission du Parti communiste de Grèce, 1949-1968, Παρίσι 2016, εκδ. L’Harmattan.
^[4] RGASPI, 495/207/697 (1ος Φάκελος), φ.152. Ρωσικό δακτυλογραφημένο κείμενο.
^[5] RGASPI, 495/207/697 (1ος Φάκελος), φ. 122, 123, 125. Δακτυλογραφημένο ελληνικό κείμενο. Διατηρήθηκαν όλα τα γραμματικά και συντακτικά λάθη του πρωτοτύπου.
^[6] RGASPI, 495/207/697, φ. 2,3. Δακτυλογραφημένη ρωσική μετάφραση της ελληνόγλωσσης επιστολής, που δεν βρίσκεται στον φάκελο. Οι υπογραμμίσεις στο πρωτότυπο.
^[7] Στέλιος Ελληνιάδης (παρουσιαστής) και Νίκος Παπαδάτος (προσκεκλημένος): «Ενα ντέφι που πάει παντού», ραδιοφωνική εκπομπή αφιερωμένη στον Αλέξη Πάρνη (14/10/2018).
^[8] Αναφέρεται στις πολιτικές διαμαρτυρίες του με τη μορφή απεργίας πείνας.

Επιμέλεια: Τάσος Κωστόπουλος

http://www.kke.gr/istoria/gia_thn_apokatastash_toy_nikoy_zaxariadh?morf=1

 

Για την αποκατάσταση του Νίκου Ζαχαριάδη

15/11/11

Ο Νίκος Ζαχαριάδης, το τρίτο από τα τέσσερα παιδιά της οικογένειας Ζαχαριάδη, γεννήθηκε στην Αδριανούπολη στις 27 Απριλίου 1903. Επειδή ο πατέρας του μετακινιόταν, ως υπάλληλος του γαλλικού μονοπώλιου καπνού «Ρεζί», πήγε στο δημοτικό σχολείο σε διάφορες πόλεις (Σκόπια, Νικομήδεια) και την πρώτη τάξη του γυμνασίου στην Αδριανούπολη.Σε νεαρή ηλικία δούλεψε στο λιμάνι της Κωνσταντινούπολης και στα καράβια της Μαύρης Θάλασσας. Στην «Πανεργατική» της Κωνσταντινούπολης (αναρχοσυνδικαλιστική οργάνωση) λειτουργούσε πυρήνας της Κομμουνιστικής Διεθνούς, του οποίου έγινε μέλος και στη συνέχεια γραμματέας. Το 1922 και 1923 πήγε ως ναυτεργάτης στη Σοβιετική Ενωση, όπου έγινε μέλος της Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών. Το 1923 έγινε μέλος και του ΚΚ Τουρκίας. Το 1924 ήρθε στην Ελλάδα, έχοντας φοιτήσει στην ΚΟΥΤΒ (Κομμουνιστικό Πανεπιστήμιο των Εργαζομένων της Ανατολής). Δούλεψε στην ΟΚΝΕ Αθήνας και στη συνέχεια ως καθοδηγητικό στέλεχος στην ΟΚΝΕ Θεσσαλονίκης και στην Κομματική Οργάνωση. Το 1926 φυλακίστηκε στο Γεντικουλέ, από όπου απέδρασε. Το ίδιο διάστημα έγινε μέλος της ΚΕ της ΟΚΝΕ κι έπειτα ήρθε ως καθοδηγητής στην ΚΟ Πειραιά. Το 1927 έγινε γραμματέας της ΚΟ Θεσσαλίας. Το 1929 συνελήφθη, δραπέτευσε εκ νέου και φυγαδεύτηκε από το ΚΚΕ στη Σοβιετική Ενωση, από όπου επέστρεψε στην Ελλάδα το 1931 με απόφαση της ΚΔ. Κατά την παραμονή του στην ΕΣΣΔ έγινε μέλος του ΠΚΚ(μπ). Με βάση την κομματική του ταυτότητα, που εκδόθηκε από το ΚΚΕ το 1946, η κομματική του ηλικία υπολογίζεται από το 1921. Ο Νίκος Ζαχαριάδης, Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ από το 1931-1935 και Γενικός Γραμματέας της έως το 1956, ήταν ηγέτης αφοσιωμένος στην υπόθεση της εργατικής τάξης, στον προλεταριακό διεθνισμό, στην πάλη για την κοινωνική απελευθέρωση. Ηγήθηκε του Κόμματος σε συνθήκες σκληρής ταξικής πάλης, διώξεων, εκτελέσεων, δράσης των κρατικών εγχώριων και ξένων μυστικών υπηρεσιών κατά του ΚΚΕ, ακόμα και διάβρωσης των κομματικών του οργανώσεων στα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά. Είχε σημαντική συμβολή στην ανάπτυξη του ΚΚΕ στα χρόνια 1931-1936, ενώ πρωτοστάτησε στη δημιουργία και στην ηρωική πάλη του ΔΣΕ (1946-1949), της κορυφαίας εκδήλωσης της ταξικής πάλης στην Ελλάδα κατά τον 20ό αιώνα. Εδειξε ακλόνητη επιμονή στην ανάγκη ύπαρξης και ενίσχυσης των παράνομων κομματικών οργανώσεων στα χρόνια 1949-1955, στο συνδυασμό της παράνομης με τη νόμιμη δράση. Τον διέκριναν επαναστατική επαγρύπνηση, ταχύτητα στην ανάληψη πρωτοβουλιών, σθένος στην υπεράσπιση της γνώμης του. Ηταν λαϊκός ηγέτης, με διάθεση και πνεύμα ασυμβίβαστο, πρωτοπόρο και μαχητικό. Ο Νίκος Ζαχαριάδης έζησε κρατούμενος στα κάτεργα της 4ης Αυγούστου από το 1936 μέχρι το 1941, όταν η ελληνική κυβέρνηση τον παρέδωσε στους Γερμανούς κατακτητές. Στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην Γκεστάπο της Βιέννης και από εκεί στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Νταχάου, μέχρι το Μάη του 1945. Πέρασε την εννιάχρονη δοκιμασία αλύγιστος. Κρίνοντας ιστορικά όλη τη διαδρομή του ΚΚΕ στην περίοδο που ήταν ΓΓ της ΚΕ, εκτιμάμε την αδυναμία του Ν. Ζαχαριάδη να οδηγήσει έγκαιρα το ΚΚΕ σε ολοκληρωμένα συμπεράσματα σε σχέση με τις αντιφάσεις στη στρατηγική του κόμματος, με αδυναμίες προγραμματικής επεξεργασίας που βάρυναν αρνητικά στο Κόμμα κατά τη δεκαετία του 1940. Η ευθύνη του Νίκου Ζαχαριάδη εντοπίζεται κυρίως στην αδυναμία του να διαμορφωθεί πρόγραμμα στο 7ο Συνέδριο (1945), που θα ενσωμάτωνε την πείρα από την αντικειμενική εκτίμηση των λαθών (Συμφωνίες Λιβάνου, Καζέρτας, Βάρκιζας). Αυτό είχε ως αποτέλεσμα και τις αντιφάσεις, καθυστερήσεις και λάθη οργάνωσης του αγώνα του ΔΣΕ. Βεβαίως, η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη υπολογίζει ότι η στρατηγική του ΚΚΕ, όταν ήταν Γραμματέας και Γενικός Γραμματέας της ΚΕ ο Ν. Ζαχαριάδης, αντανακλούσε και τις αντιφάσεις της στρατηγικής του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Παράλληλα, εκτιμάμε ότι αν και ο Ν. Ζαχαριάδης είδε την αναγκαιότητα να διορθωθεί η στρατηγική του ΚΚΕ και το επιχείρησε το 1949 (5η Ολομέλεια) και το 1953 (Σχέδιο Προγράμματος), δεν τη θεμελίωσε με σωστή θεωρητική τεκμηρίωση, αφού στήριξε την αναγκαιότητα για αλλαγή της στρατηγικής στην αλλαγή του συσχετισμού των δυνάμεων. Επίσης, παρά το γεγονός ότι συγκρούστηκε σε πολλά ζητήματα με την ηγεσία του ΠΚΚ (μπ)/ΚΚΣΕ, και ο ίδιος και η ΚΕ υποχώρησαν στις πιέσεις της, με αποτέλεσμα, το 1954, να αποσύρουν το Σχέδιο Προγράμματος. Η 6η Πλατιά Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (11-12 Μαρτίου 1956), που την συγκάλεσε η επιτροπή των έξι ΚΚ (ΕΣΣΔ, Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Τσεχοσλοβακίας, Ουγγαρίας, Πολωνίας), πήρε την παρακάτω απόφαση για τον Νίκο Ζαχαριάδη: «…η καθοδήγηση του Κόμματος και πρώτα απ’ όλα ο Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ σ. Νίκος Ζαχαριάδης κάνουν σοβαρά πολιτικά λάθη σεχταριστικού χαρακτήρα. […] Για τα σοβαρά πολιτικά λάθη που έκανε ο σ. Ζαχαριάδης και για τη συστηματική από μέρους του παραβίαση των αρχών της εσωκομματικής δημοκρατίας, η Ολομέλεια έκρινε απαραίτητο να καθαιρέσει τον Νίκο Ζαχαριάδη από Γενικό Γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΕ και να τον βγάλει από το Πολιτικό Γραφείο». Η 7η πλατιά Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (18-24 Φεβρουαρίου 1957) αποφάσισε: «1) Καθαιρεί τον Ν. Ζαχαριάδη από την ΚΕ του ΚΚΕ. 2) Τον διαγράφει από το Κόμμα σαν αντικομματικό φραξιονιστικό αντιδιεθνιστικό, εχθρικό στοιχείο. 3) Η Ολομέλεια σημειώνει πως επειδή πολλές ενέργειες του Ν. Ζαχαριάδη, όπως π.χ. η υπόθεση Γουσόπουλου κλπ., ξεφεύγουν από το χαρακτήρα και τα πλαίσια των συνηθισμένων λαθών, θεωρεί ότι το κομματικό συμφέρον επιβάλλει να γίνει συστηματική και λεπτομερειακή παραπέρα έρευνα από το Κόμμα πάνω σ’ ολόκληρη τη ζωή και τη δράση του Ζαχαριάδη». Ως λόγοι της παραπάνω απόφασης προβλήθηκαν: «Η πολιτική γραμμή που επεξεργάστηκε και επέβαλε στο ΚΚΕ ο Ν. Ζαχαριάδης από το 1945 ήταν αριστερίστικη, σεχταριστική, τυχοδιωκτική. […] οδήγησε σε ήττα το ρωμαλέο ελληνικό δημοκρατικό κίνημα. […] Με τη γνωστή θέση του στη 12η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ του 1945 για τον «ελληνικό άξονα», αντικειμενικά δικαίωνε την επέμβαση των άγγλων ιμπεριαλιστών στην Ελλάδα. […] καλλιεργούσε συστηματικά και επίμονα τον αντισοβιετισμό και αντιδιεθνισμό. […] επέβαλε στο ΚΚΕ ανώμαλο εσωκομματικό καθεστώς. […] με την εγκληματική στάση του στα ζητήματα της παράνομης δουλειάς […] είναι ο κύριος υπεύθυνος για τα χτυπήματα που έδωσε η Ασφάλεια στο ΚΚΕ». Η καθαίρεση του Ν. Ζαχαριάδη και η διαγραφή του ήταν πράξεις άδικες. Η κατηγορία εναντίον του, για συνεργασία με τον εχθρό ήταν πράξη συκοφαντική, ενώ οι κατηγορίες για καλλιέργεια της προσωπολατρίας και για την εγκαθίδρυση στο ΚΚΕ ανώμαλου εσωκομματικού καθεστώτος αποτελούσαν προπέτασμα καπνού και πρόσχημα για να περάσει στην πλειοψηφία των μελών της ΚΕ και του Κόμματος η δεξιά οπορτουνιστική στροφή. Τόσο η επιτροπή των έξι ΚΚ, όσο και οι παραπάνω Ολομέλειες της ΚΕ του ΚΚΕ αξιοποίησαν αντιφάσεις της πολιτικής του Κόμματος όταν ήταν Γενικός Γραμματέας ο Ν. Ζαχαριάδης, καθώς και λαθεμένες ενέργειές του, όπως οι άστοχες και άδικες κατηγορίες κατά στελεχών του ΚΚΕ για συνεργασία τους με τον ταξικό αντίπαλο. Η παραπάνω αποτίμηση του Ν. Ζαχαριάδη ως ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ γίνεται ως στοιχείο κρίσης της ωριμότητας και ικανότητας του ΚΚΕ στην καθοδήγηση της ταξικής πάλης σε ιδιαίτερα οξυμένες συνθήκες. Ωστόσο δεν παραβλέπονται οι αρνητικές επιδράσεις της ιδεολογικής κατάστασης και των πολιτικών επιλογών του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Η 7η Ολομέλεια της ΚΕ (9-13 Απριλίου 1964) ενέκρινε το πόρισμα της επιτροπής «για την υπόθεση του Νίκου Ζαχαριάδη» σύμφωνα με το οποίο πολλές από τις ενέργειες του Ν. Ζαχαριάδη «δημιουργούν σοβαρότατα ερωτηματικά για το πρόσωπό του σαν ύποπτο, εχθρικό και επικίνδυνο στοιχείο για το Κόμμα και το λαϊκό κίνημα […] οδηγούν αναπόφευκτα σε πράξεις που αντικειμενικά δεν προκαλούν μικρότερη ζημιά στο Κόμμα και στο λαϊκό κίνημα από τις πράξεις πρακτόρων του εχθρού». Το πόρισμα καταλόγιζε στο Ζαχαριάδη και ποινικές ευθύνες. Τρία χρόνια αργότερα, η 11η Ολομέλεια της ΚΕ (27-30 Ιουνίου 1967) συζήτησε νέο πόρισμα της Επιτροπής Κομματικού Ελέγχου (ΕΚΕ) και κατέληξε: «Από την εξέταση της υπόθεσης Ζαχαριάδη δεν βγαίνει ότι ο Ν. Ζαχαριάδης είναι πράκτορας του εχθρού». Κρίνεται ως απαράδεκτο το γεγονός ότι, αυτό το πόρισμα, παρότι είχε απαλείψει την κατηγορία του πράκτορα, ωστόσο άφηνε να αιωρείται η υποψία. Ο απαράδεκτος εξορισμός του στο Σοργκούτ, καθώς και όλη η εκεί μεταχείριση από την ηγεσία του ΚΚΣΕ, με τη σύμπραξη και της τότε καθοδήγησης του ΚΚΕ, δεν δικαιολογείται εξαιτίας της λαθεμένης ενέργειας του Ζαχαριάδη να απευθυνθεί στην ελληνική δικαιοσύνη για να δικαστεί. Το ΚΚΕ επί της ουσίας έχει αποκαταστήσει τον Νίκο Ζαχαριάδη εδώ και πολλά χρόνια (μεταφορά και ταφή της σορού του στην Ελλάδα, δημοσιεύματα κ.ά.). Η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ ακυρώνει όλες τις αποφάσεις της 6ης και της 7ης Ολομέλειας (1956 και 1957) σε βάρος του Νίκου Ζαχαριάδη, καθώς και τα πορίσματα του 1964 και του 1967. Αποφασίζει την πλήρη αποκατάστασή του στο ΚΚΕ. 16 Ιούλη 2011

 

Βομβες. Ιουλια Μπιμπα

(το τελευταίο σημείωμα της Ιουλίας Μπίμπα στην Άννα Πατέρα)

Αγαπητή Άννα, είμαι καλά.

Στην απομόνωση οι τοίχοι στάζουνε νερά και κρυώνω. Φρόντισε να μου φέρεις καμιά ρόμπα, γιατί κοντεύω να πεθάνω απ’ το κρύο. Είμαι όμως καλά. Αντέχω. Έμαθα ότι ετοιμάζονται να μας στείλουν στη Γερμανία. Δεν πειράζει. Έχω μπροστά μου μια ανηφόρα και πρέπει να την ανέβω ως το τέλος, σκαλί-σκαλί. Ίσως όταν φτάσω στην κορυφή, ο κόσμος να φαίνεται από κει πιο όμορφος. Ίσως να μη χρειάζομαι εκεί πια ούτε τη ρόμπα. Κουράγιο. Σε-χαιρετώ η φίλη σου Ιουλία Μπίμπα…

Ιουλια Μπιμπα

Xristoforos Triantafillos II

Μία πολύ βαριά βεβήλωση μνημείου για τα Αντιστασιακά μέλη της ΠΕΑΝ προς «τιμήν του Ζακ Κωστόπουλου» στον πεζόδρομο της Γλάδστωνος

Η ανατίναξη των γραφείων της ΕΣΠΟ (στην Αθήνα, επί της συμβολής των οδών Πατησίων και Γλάδστωνος, στις 20 Σεπτεμβρίου του 1942) υπήρξε μια από τις κορυφαίες αντιστασιακές ενέργειες που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της κατοχής. Την ανατίναξη έφεραν σε επιτυχές πέρας μέλη της αντιστασιακής οργάνωσης ΠΕΑΝ, υπό την ηγεσία του απότακτου από το 1935 αξιωματικού της πολεμικής αεροπορίας Κωνσταντίνου Περρίκου. Το πλήγμα που επέφερε η έκρηξη στην ΕΣΠΟ ήταν συντριπτικό, καθώς βρήκαν το θάνατο δεκάδες μέλη της όπως και ο πρόεδρός της φιλοναζιστής ιατρός Σπύρος Στεροδήμος. Η ΕΣΠΟ υπήρξε προδοτική οργάνωση που συνεργαζόταν με τους κατακτητές προκειμένου να στελεχώσει με Έλληνες στρατιώτες μια μονάδα («Ελληνική Λεγεώνα») που θα πολεμούσε μαζί με τα υπόλοιπα τμήματα της Βέρμαχτ στο Ανατολικό Μέτωπο, εναντίον της ΕΣΣΔ.

Η ΠΕΑΝ είχε ιδρυθεί τον Οκτώβριο του 1941 και δρούσε στην κατεχόμενη ελληνική πρωτεύουσα διενεργώντας σαμποτάζ, δημόσιους ξυλοδαρμούς μαυραγοριτών αλλά και καλώντας τη νεολαία σε αντίσταση. Διατηρούσε στενές σχέσεις με τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο αλλά τηρούσε επιφυλακτική έως ψυχρή στάση με το ΕΑΜ. Ο αρχηγός της Κώστας Περρίκος είχε ιδρύσει πρωτύτερα την παρόμια οργάνωση «Στρατιά Σκλαβωμένων Νικητών» (Ιούνιος 1941). Τον Αύγουστο του 1942 η ΠΕΑΝ είχε προβεί σε δολιοφθορές σε γερμανικές υπηρεσίες και φιλογερμανικές οργανώσεις. Τα μέλη της ΠΕΑΝ αποφάσισαν τότε να καταφέρουν ένα ακόμη αποφασιστικό χτύπημα στους συνεργάτες των κατακτητών και ως ιδανικός στόχος επιλέχθηκαν τα γραφεία της ΕΣΠΟ, στο κέντρο της Αθήνας. (Για την ΠΕΑΝ διαβασε περισσοτερα στο τελος της αναρτησης)

Ποια είναι η Ιουλία Μπίμπα που έχουν καλύψει με μωβ σπρέι το πρόσωπο της;

Στην ομάδα των γενναίων πατριωτών που ανατίναξαν την ΕΣΠΟ ξεχωρίζει μία γυναίκα, η Ιουλία Μπίμπα. Ήταν μία απλή, μοναχική, λιγομίλητη και θεοσεβούμενη κοπέλα που καταγόταν από τη Σάμο και εργαζόταν στην Αθήνα ως παραδουλεύτρα. Στον ελεύθερο χρόνο της δίδασκε στο κατηχητικό σχολείο του Αγίου Νικολάου στο Κουκάκι, όπου διέμενε. Εκεί απέκτησε το παρατσούκλι «δασκαλίτσα», με αποτέλεσμα να θεωρείται ότι ήταν δασκάλα. Όμως, η Ιουλία φαίνεται ότι ήταν μόνο απόφοιτη δημοτικού. Ήταν παντρεμένη με τον Κώστα Μπίμπα που ήταν τυφλός εκ γενετής. Τίποτα πάνω της δεν προδιέθετε κάποιον για το τι θα ήταν ικανή να κάνει στην Κατοχή. Τον Μάρτιο του 1942, η φίλη και γειτόνισσα της, Αικατερίνη Μπέση, τη μύησε στην ΠΕΑΝ. Όπως δεκάδες άλλες κοπέλες, έγραφαν συνθήματα στους τοίχους της Αθήνας εναντίον των κατακτητών και μοίραζαν παράνομα έντυπα και προκηρύξεις. Τον Ιούλιο του 1942 ο Κώστας Περρίκος ίδρυσε τον Ουλαμό Καταστροφών με στόχο να ξεκινήσει μεγάλης κλίμακας σαμποτάζ εναντίον των κατακτητών και των συνεργατών τους. Η Μπέση και η Μπίμπα ήταν οι μοναδικές γυναίκες που στρατολογήθηκαν στον Ουλαμό και τα μέλη του έκρυψαν στο σπίτι της Μπέση τις εκρηκτικές ύλες με τις οποίες θα έφτιαχναν τις βόμβες. Επειδή υπήρξε κίνδυνος να γίνει έρευνα από τις αρχές κατοχής, η Μπέση και η Μπίμπα μετέφεραν τα εκρηκτικά στο σπίτι της τελευταίας. Στο σπίτι της Μπίμπα κατασκευάστηκε η βόμβα που ισοπέδωσε το κτίριο της ΕΣΠΟ και μάλιστα η ίδια βοήθησε στην κατασκευή της.

Τα βασανιστήρια των Γερμανών

Ενώ ήταν κρατούμενη, η Ιουλία βασανίστηκε σαδιστικά από τους Γερμανούς. Οι ίδιοι πίστευαν ότι ως γυναίκα θα ήταν πιο εύκολο να την κάνουν να αποκαλύψει τους συνεργούς της στην ανατίναξη της ΕΣΠΟ. Τα φριχτά βασανιστήρια «έσπασαν» τελικά την Ιουλία, η οποία ομολόγησε στους βασανιστές της ότι συμμετείχε στην ανατίναξη της ΕΣΠΟ. Όμως, πήρε όλη την ευθύνη πάνω της και δεν αποκάλυψε το παραμικρό για κανέναν άλλο. Η ομολογία της και το γεγονός ότι οι Γερμανοί ανακάλυψαν στο σπίτι της στο Κουκάκι τα υπόλοιπα εκρηκτικά του Ουλαμού Καταστροφών, σφράγισαν τη μοίρα της.

Στις 31 Δεκεμβρίου 1942 το Γερμανικό Στρατοδικείο Αθηνών την καταδίκασε τρεις φορές σε θάνατο «διά πελέκεως». Μέχρι τότε οι Γερμανοί δεν είχαν εκτελέσει γυναίκα στην Ελλάδα καταδικασμένη σε θάνατο από στρατοδικείο τους και έτσι ο τρόπος θανάτου μάλλον είχε να κάνει με το γεγονός ότι ήταν γυναίκα, αλλά και από μίσος γι’ αυτό που τους έκανε. Οι άλλοι συναγωνιστές της, ανάμεσά τους και ο Κώστας Περρίκος, εκτελέστηκαν δια τυφεκισμού στο Σκοπευτήριο Καισαριανής. Καθώς στην Ελλάδα δεν γίνονταν τέτοιες εκτελέσεις, η Ιουλία Μπίμπα παρέμενε φυλακισμένη στο Εμπειρίκειο Άσυλο, το οποίο οι Γερμανοί είχαν επιτάξει προκειμένου να φυλακίζουν εκεί γυναίκες της Αντίστασης, μέχρι να κανονιστεί η μεταγωγή της στο εξωτερικό όπου και θα την αποκεφάλιζαν. Ενώ ήταν φυλακισμένη, η Μπίμπα κατάφερε να στείλει μερικά σημειώματα στη μητέρα της και την Άννα Πατέρα, φίλη και γειτόνισσά της. Στα περισσότερα σημειώματα η Ιουλία ζητά να της φέρουν στη φυλακή τρόφιμα και ρουχισμό. Δεν δίνει λεπτομέρειες για τα βασανιστήρια που υπέστη και για τις απάνθρωπες συνθήκες κράτησής της.

Προφανώς αποκρύπτει αυτά τα σημεία για να μην στεναχωρήσει τους οικείους της, αλλά επίσης μην τυχόν τα σημειώματα πέσουν στα χέρια των Γερμανών. Σε κάποια αναφέρει μόνο ότι κρυώνει και πονάει. Όμως, μία «αθώα» επισήμανσή της σ’ ένα σημείωμα αφήνει υπονοούμενο για τα μαρτύρια που είχε τραβήξει. Ζητά να της φέρουν τη θερμοφόρα της για να τη βάλει στα πλευρά της που πονούν….

Η ελληνίδα ηρωίδα μεταφέρθηκε σιδηροδρομικώς από την Αθήνα στη Βιέννη και εκτελέστηκε στη γκιλοτίνα του Δικαστηρίου της 8ης Περιφερείας της Βιέννης (Vienna 8, Landesgerichtsstraße 11) στις 26 Φεβρουαρίου 1943. Ήταν 32 ετών….

Αλλα μελη της ΠΕΑΝ ηταν οι γνωστοι Βασιλης Φιλιας .Γεωργιος Αλεξανδρος Μαγκακης ,Αναστασιος Πεπονης….

Κώστας Περρικος  https://www.sansimera.gr/biographies/596

Επιστολη

Δεκέμβριος 1942 Αγαπητή Άννα, πολλές φορές με ρωτάνε εδώ στη φυλακή πώς βρήκα τη δύναμη εγώ, ένα άβγαλτο κορίτσι απ’ τη Σάμο ν’ ανακατευτώ στην Αντίσταση. Ούτε κι εγώ ξέρω να σου πω. Κάτι μέσα μου μ’ έτρωγε. Κάτι μου ‘λεγε «Πρέπει να κάνεις κι εσύ κάτι. Το ζητάει η ώρα». Μπορεί να μ’ έβαλαν στα αίματα κι εκείνα τα παλικάρια που κατέβασαν τη γερμανική σημαία απ’ την Ακρόπολη τον Μάιο του ’41. Δεν μάθαμε ακόμα τ’ όνομά τους. Ίσως να μην το μάθουμε ποτέ. Θυμάμαι ότι εκείνη τη μέρα, εκείνο το σούρουπο, ανέβηκα πάνω στου Φιλοπάππου και κοίταζα τον βράχο απέναντι. Κοίταζα τον Παρθενώνα και σκεφτόμουνα «Άραγε θα μπορέσω ποτέ να κάνω κι εγώ κάτι;». Ας είναι! Τώρα όλα αυτά είναι περασμένα. Τώρα έχω μπροστά μου τα κάγκελα. Απ’ την περασμένη βδομάδα μ’ έχουν στην απομόνωση. Θ’ αντέξω όμως. Κουράγιο….

Διαβάστε όλο το άρθρο: http://www.mixanitouxronou.gr/istoriki-apokalypsi-ti-apegine-i-ioulia-biba-i-iroiki-daskala-tis-katoxis-pou-egine-saboter-kai-tinakse-ston-aera-tin-prodotiki-espo-vrethike-to-pistopoiitiko-thanatou-stin-vienni-opou-ektelestike/

Η ελληνίδα ηρωίδα μεταφέρθηκε σιδηροδρομικώς από την Αθήνα στη Βιέννη και εκτελέστηκε στη γκιλοτίνα του Δικαστηρίου της 8ης Περιφερείας της Βιέννης (Vienna 8, Landesgerichtsstraße 11) στις 26 Φεβρουαρίου 1943. Ήταν 32 ετών. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι μεταξύ 1938, όταν οι Γερμανοί κατέλαβαν την Αυστρία και το τέλος του πολέμου, στη γκιλοτίνα της Βιέννης εκτελέστηκαν 1.184 άτομα, από τα οποία τα 537 χαρακτηρίζονται «πολιτικοί κρατούμενοι» και συνολικά 93 γυναίκες με ηλικίες μεταξύ 16 και 72 ετών. Αυτό βάζει την Ιουλία Μπίμπα σε μία πολύ μικρή ομάδα γυναικών, τις οποίες οι Ναζί είχαν ξεχωρίσει για «ιδιαίτερη μεταχείριση». Την ίδια ημέρα μαζί με την Μπίμπα εκτελέστηκαν στη γκιλοτίνα του Δικαστηρίου της 8ης Περιφερείας της Βιέννης και οκτώ αντιφασίστες αγωνιστές από τη Γερμανία, την Αυστρία και την Τσεχία.

H Θεση «ομαδα 40» στο Κεντρικο νεκροταφειο της Βιεννης οπου ειναι θαμενοι οι εκτελεσμενοι

Στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι σοροί των εκτελεσμένων στη γκιλοτίνα της Βιέννης θάβονταν ομαδικά στο Κεντρικό Νεκροταφείο της Βιέννης (Wiener Zentralfriedhof) σε θέση που έχει την κωδική ονομασία «Ομάδα 40» (Gruppe 40)….στη γκιλοτίνα της Βιέννης εκτελέστηκαν 1.184 άτομα, από τα οποία τα 537 χαρακτηρίζονται «πολιτικοί κρατούμενοι» και συνολικά 93 γυναίκες με ηλικίες μεταξύ 16 και 72 ετών…. Πριν από την εκτέλεσή τους όλοι τους ήταν αλυσοδεμένοι σε μία μικρή αίθουσα δίπλα στη γκιλοτίνα για περίπου 5 ώρες, μεταξύ 13.00-18.00. Έτσι, η Ιουλία πέθανε με ανθρώπους με τους οποίους μοιράζονταν κοινά ιδανικά και οράματα. Οι Γερμανοί είχαν αποφασίσει να μην πεθάνει στον τόπο της, στο πλευρό των δικών της συντρόφων, αλλά σε μία ξένη γη. Εκεί όμως βρήκε άλλους συντρόφους, για τους οποίους ήταν ΤΙΜΗ που θα πέθαιναν μαζί της, όπως ήταν και δική της τιμή που θα πέθαινε μαζί τους. Είναι παρήγορο ότι στις τελευταίες στιγμές της, η Ελληνίδα ηρωίδα δεν είχε γύρω της μόνο ναζιστικά ΚΤΗΝΗ, αλλά και ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ. Δεν ξέρουμε με ποια σειρά εκτελέστηκε η Μπίμπα. Ίσως οι Γερμανοί την άφησαν τελευταία, ως ένα ύστατο βασανιστήριο στην κοπέλα που με τη συμβολή της στην ενέργεια της 20ης Σεπτεμβρίου 1942 κατέδειξε σε όλο τον κόσμο ότι ο ναζισμός δεν ήταν αήττητος. Σε μία τέτοια περίπτωση η Ιουλία αποχαιρέτησε οκτώ συναγωνιστές της πριν έλθει το δικό της τέλος….

ΠΕΑΝ

Ο Διονύσιος Παπαδόπουλος ήταν απλό μέλος της αντιστασιακής ΠΕΑΝ. Ο Παπαδόπουλος έγινε περισσότερο γνωστός ως ο επικεφαλής σημαιοφόρος στη φοιτητική πορεία της 25ης Μαρτίου 1942 για την εθνική επέτειο. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΠΕΑΝ (Στη φωτογραφία διακρίνουμε τον Διονύσιο Παπαδόπουλο να κρατάει την ελληνική σημαία και μαζί με άλλους διαδηλωτές να διασχίζουν τη οδό Σόλωνος με κατεύθυνση το Κολωνάκι). Από τότε καταζητείτο απ΄τους κατακτητές και κρυβόταν. Ο αδελφός του ήταν μέλος της ΟΠΛΑ. Μετά την έκρηξη στα γραφεία της ΕΣΠΟ συνελήφθη η ηγεσία της ΠΕΑΝ (Κωστής Περρίκος κ.α.) ύστερα από προδοσία ενός χωροφύλακα (Πολύκαρπος Νταλιάνης) που ήταν μέλος της οργάνωσης. Το πτώμα του μεταφέρθηκε με κρατικό αμάξι, αφού ο σοφέρ ανώτατου αξιωματούχου ήταν πληροφοριοδότης της οργάνωσης και πετάχτηκε σε ρέμα στο Ν. Φάληρο. Μαζί τους συνελήφθη και ο Διονύσιος Παπαδόπουλος, βασανίστηκε, δεν μίλησε κι έτσι δεν προέκυψαν ενοχοποιητικά στοιχεία και περίμενε την απελευθέρωσή του. (Ο προδότης δολοφονήθηκε για αυτή του την ενέργεια με τσεκούρι από την κατασκοπευτική ομάδα «Όμηρος», …
ΠΕΑΝ

Μόνη παραφωνία, η αποκήρυξη του σαμποτάζ από το ΕΑΜ, που το χαρακτήρισε ως «προβοκάτσια της Γκεστάπο», ενώ αποκάλεσε την ΠΕΑΝ «αντεθνική οργάνωση».

ΠΕΑΝ

ΠΕΑΝ και Δεκεμβριανά

Η σύλληψη του Περρίκου και των τριών στελεχών της ΠΕΑΝ έφερε την οργάνωση σε δύσκολη θέση και περιόρισε την επιθετική της δράση καταλυτικά. Η ένοπλη δράση της ΠΕΑΝ ξεκινά ξανά κατά τα Δεκεμβριανά.

Όπως προαναφέραμε πολιτικός αρχηγός της ΠΕΑΝ υπήρξε ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος. Ο Κανελλόπουλος με την ίδρυση του ΕΑΜ, απεύθυνε έκκληση στην ηγεσία της ΠΕΑΝ να ενωθεί με το ΕΑΜ και να συνδράμει στον κοινό αγώνα. Η λογική πίσω από αυτή την κίνηση ήταν η δημιουργία ενός ισχυρού πόλου συσπείρωσης των αγωνιζόμενων Ελλήνων. Παρόλα αυτά η ΠΕΑΝ δεν δέχτηκε να ενωθεί με το ΕΑΜ. Ο Πέτρος Μακρής (Σταικος) στο βιβλίο του για τον Κιτσο Μαλτέζο, αναφέρει ότι η ΠΕΑΝ προχώρησε και σε συνεργασία με τα Τάγματα Ασφαλείας όταν αυτά δημιουργήθηκαν. Βέβαια κάτι τέτοιο δεν μπορούμε να το απορρίψουμε ή να το δεχτούμε χωρίς παραπάνω στοιχεία.

Κατά τα Δεκεμβριανά, η ΠΕΑΝ απέδειξε τον πραγματικό της χαρακτήρα. Σε συνενόησή της με την Ιντέλιτζενς Σέρβις, η ΠΕΑΝ έλαβε οπλισμό από τους Άγγλους για να τον στρέψει ενάντια στον μαχόμενο ελληνικό λαό. Αν και αριθμητικά η ΠΕΑΝ αποτελούνταν από λίγους μονάχα μαχητές, προσέφερε ικανή βοήθεια στους Άγγλους αποικιοκράτες. Στην ταράτσα του κινηματογράφου «Ρεξ», η ΠΕΑΝ είχε στήσει φυλάκιο σκοπευτών που έβαλε κατά των μαχητών του ΕΛΑΣ. Το φυλάκιο αυτό καταστράφηκε από τον ΕΛΑΣ με βλήματα όλμων. Στην καταστροφή του φυλακία σκοτώθηκαν τα μέλη της ΠΕΑΝ Ε. Μπρανκαλέων, Γ Τάτσης, Γ Πολέτσης,  Π. Τσίρος και δύο Άγγλοι οπλίτες. Κατά τα Δεκεμβριάνα ανά την Αθήνα σκοτώθηκαν και μερικά ακ΄μη μέλη της ΠΕΑΝ σε συγκρούσεις με τον ΕΛΑΣ. Τραγικότερο ίσως είναι το γεγονός ότι πολλά από αυτά βρέθηκαν να μάχονται με παλιούς ταγματασφαλίτες και χαφιέδες. Μετά τα Δεμεμβριανά, η ΠΕΑΝ έπαψε να υπάρχει…

Πολλα στοιχεια και ΕΔΩ   και ΕΔΩ

Η ΠΕΑΝ (Πανελλήνιος Ένωσις Αγωνιζομένων Νέων) ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 1941 από τον δημοκρατικό αξιωματικό της αεροπορίας Κώστα Περρίκο, ο οποίος είχε αποστρατευθεί το 1935 λόγω της συμμετοχής του στο αντιβασιλικό κίνημα. Στην ιδρυτική ομάδα συμμετείχαν επίσης οι Γ. Αλεξιάδης, Ι. Κατεβάτης και Δ. Παπαβασιλόπουλος. Η ΠΕΑΝ θεωρείται από πολλούς ως η τέταρτη σημαντικότερη αντιστασιακή οργάνωση, μετά από το αριστερό ΕΑΜ, τον δεξιό ΕΔΕΣ και την κεντρώα ΕΚΚΑ.

Προάγγελος της ΠΕΑΝ υπήρξε η βραχύβια και ολιγομελής αντιστασιακή οργάνωση με την ονομασία ΣΣΝ (Στρατιά Σκλαβωμένων Νικητών) που ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1941 από τους Περρίκο και Αλεξιάδη.

Εφημερίδα της ΠΕΑΝ ήταν η «Δόξα». Μέσα από την πλούσια αρθρογραφία της διαφαίνεται η αστικοδημοκρατική, μεγαλοϊδεατικού προσανατολισμού ιδεολογία της και ο αντικομμουνιστικός της χαρακτήρας. Παράλληλα όμως είναι ξεκάθαρο το αναμφισβήτητο αντιστασιακό της φρόνημα, καθώς και οι διαρκείς εκκλήσεις προς τις άλλες αντιστασιακές οργανώσεις, κυρίως προς το ΕΑΜ, για τη δημιουργία ενιαίου αντιφασιστικού μετώπου κατά των κατακτητών. Με κύριο όρο βέβαια την πειθαρχία στις κατευθύνσεις της εξόριστης κυβέρνησης.

Ανακοίνωση της ΠΕΑΝ που χαρακτηρίζει ως χρέος

την εχθρική αντιμετώπιση όχι μόνο απέναντι στον κατακτητή

και την κυβέρνηση Τσολάκογλου, αλλά και τις «χιτλεροφασιστικές» οργανώσεις

ΕΣΠΟ, ΟΕΔΕ κ.ά. (ΠΕΑΝ, «Μυστικός Τύπος της Κατοχής, εκδ. Διογένης).

Κάντε κλικ στην εικόνα για μεγέθυνση.

Παρά τις βαθύτατες ιδεολογικές διαφωνίες της ΠΕΑΝ με το ΕΑΜ, οι δύο οργανώσεις φαίνεται να συμφωνούσαν απόλυτα σε έναν κοινό στόχο, τον οποίο θεωρούσαν εξίσου σημαντικό με την αντίσταση στους κατακτητές: Την ανάγκη καταπολέμησης των Ελλήνων δωσιλόγων και συνεργατών των Γερμανών, αλλά και όσων κερδοσκοπούσαν σε βάρος των χειμαζόμενων συμπολιτών τους.

Για αυτό το λόγο και η ΠΕΑΝ προσανατολίστηκε σε πράξεις όπως πχ ο δημόσιος ξυλοδαρμός μαυραγοριτών στο κέντρο της Αθήνας

http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=sPGQu6Zim8c#t=0s

Κορυφαία στιγμή για την οποία η φίλα προσκείμενη στον Παναγιώτη Κανελλόπουλο αντιστασιακή οργάνωση έμεινε στην ιστορία, υπήρξε η ανατίναξη των γραφείων της ΕΣΠΟ.

Η ΕΣΠΟ (Εθνική Σοσιαλιστική Πατριωτική Οργάνωσις) είχε κάνει την εμφάνισή της πολύ πριν τη δραστηριοποίηση των ταγμάτων ασφαλείας και των εθνικιστικών αντικομμουνιστικών συμμοριών. Η διαφορά της με τους μετέπειτα σχηματισμούς του ένοπλου δωσιλογισμού είναι ότι επιδίωκε να δημιουργήσει ελληνική λεγεώνα φιλοναζιστών εθελοντών που θα πολεμούσαν στο Ανατολικό μέτωπο στο πλευρό των Γερμανών. Ντόπιο κρέας για τη χιτλερική κρεατομηχανή δηλαδή.

Η προδοτική φιλοναζιστική οργάνωση είχε τα γραφεία της στον πρώτο και το δεύτερο όροφο του μεγάλου κτιρίου, στη γωνία της Γλάδστωνος και Πατησίων. Στα μπαλκόνια της κυμάτιζαν η γερμανική, η ελληνική, η ιταλική και η ιαπωνική σημαία. Στον τρίτο όροφο του κτιρίου βρίσκονταν στελέχη της γερμανικής Μυστικής Στρατιωτικής Αστυνομίας (GFP).

Ένα περίπου μήνα μετά τις ανατινάξεις της Λέσχης Αξιωματικών του Υγειονομικού του γερμανικού στρατού και των γραφείων της ΟΕΔΕ (Οργάνωση Εθνικοσοσιαλιστικών Δυνάμεων Ελλάδος), ο Ουλαμός Καταστροφών της ΠΕΑΝ έβαλε ως στόχο ένα γερό χτύπημα το οποίο θα έπληττε καίρια οποιαδήποτε μελλοντική απόπειρα να στρατολογηθούν Έλληνες για την υλοποίηση των ναζιστικών οραμάτων.Ας αφήσουμε όμως τον Στάθη Τουρνάκη, νεαρό τότε μέλος της ΠΕΑΝ, να αφηγηθεί με το γλαφυρό και σχεδόν κινηματογραφικό του ύφος το χρονικό του σαμποτάζ:

«…Το κτύπημα θα λάμβανε χώρα το πρωί της 20ής Σεπτεμβρίου 1942 ημέρα Κυριακή, για τους παρακάτω λόγους: Την Κυριακή λόγω αργίας θα ήταν κλειστά τα καταστήματα του ισογείου και τα γραφεία του ημιώροφου, άρα δεν θα υπήρχαν αθώα θύματα. Επίσης, την Κυριακή το πρωί θα λάμβανε χώρα  η εβδομαδιαία συγκέντρωση στελεχών και μελών. Τέλος, πολύ σημαντικό ήταν το χτύπημα να γίνει μέρα, ώστε να διαπιστώσει ο λαός πως οι πατριώτες είναι ατρόμητοι.

Το απόγευμα της παραμονής του χτυπήματος, στις 19 Σεπτεμβρίου, ο Αντώνης Μυτιληναίος και ο Σπύρος Γαλάτης μετέβησαν στο σπίτι της Ιουλίας Μπίμπα στο Κουκάκι. Ετοίμασαν τη βόμβα με μεγάλη προσοχή. Επρόκειτο για ένα δέμα αποτελούμενο από φυσίγγια δυναμίτιδας (βάρους 10 οκάδων), τυλιγμένο με πισσόχαρτο. Έξω από το πισσόχαρτο ήταν τυλιγμένα έξι μέτρα βραδύκαυστο φιτίλι και στην άκρη δύο καψούλια, τοποθετημένα στο κέντρο του δυναμίτη. Η άλλη άκρη του φιτιλιού ήταν ελεύθερη απ’ έξω για να πυροδοτηθεί. Όλα αυτά τυλίχτηκαν πάλι με χοντρό χαρτί και δέθηκαν με σχοινί. Το δέμα τοποθετήθηκε σε μία πάνινη σακούλα, που χρησιμοποιούσε η Μπίμπα για τα ψώνια της, και σκεπάστηκε με χόρτα.

Στις 08.00 της Κυριακής, ο Μυτιληναίος και η Μπίμπα επιβιβάστηκαν στο τραμ από το Κουκάκι και σταμάτησαν στην Ομόνοια. Μετέβησαν στην πλατεία Κάνιγγος, που είχε οριστεί ως τόπος συνάντησης με τους υπόλοιπους. Η Μπίμπα κάθισε σε ένα παγκάκι της αφετηρίας του λεωφορείου για την Κηφισιά με την τσάντα. Έμοιαζε σαν να περίμενε το λεωφορείο. Σε λίγο έφθασαν ο Γαλάτης, ο Μούρτος και ο Μιχαηλίδης. Ο Μιχαηλίδης συνοδευόταν από δύο ακόμα ΠΕΑΝίτες νέους, στον Ουλαμό Καταστροφών, τον Νίκο Λάζαρη και τον Σπύρο Στανωτά.

Στις 09.30 ο Μυτιληναίος και ο Γαλάτης προέβησαν σε μία πρώτη επιθεώρηση. Στην είσοδο του ημιώροφου ένας ψαράς πουλούσε την πραμάτειά του στη μαύρη αγορά. Όλα τα γραφεία ήταν κλειστά εκτός από ένα. Ένας δικηγόρος συζητούσε με άλλους τρεις. Βγήκαν έξω και ο Γαλάτης συνάντησε τον Περρίκο σε απόσταση 100 μέτρων από το κτίριο. Τους είπε να περιμένουν. Εν τω μεταξύ, στα γραφεία της ΕΣΠΟ παρατηρείτο αθρόα προσέλευση ατόμων. Ως και τα μπαλκόνια της ήταν γεμάτα. Στις 10.30 οι σαμποτέρ προχώρησαν σε δεύτερη κατόπτευση. Ο ψαράς είχε φύγει. Οι θαμώνες στο δικηγορικό γραφείο ήταν ακόμη εκεί και συζητούσαν.

Η ώρα περνούσε. Με μια βόμβα 10 οκάδων και όπλα κρυμμένα κάτω από τα ενδύματά τους τα μέλη της ΠΕΑΝ έπαιζαν τη ζωή τους, για να σωθούν τέσσερις αθώοι. Λίγο μετά τις 11.30  συγκέντρωση στην ΕΣΠΟ ολοκληρώθηκε. Τα μέλη της σταδιακά αποχωρούσαν. Ο Περρίκος έδωσε εντολή να προχωρήσει η εκτέλεση της ανατίναξης. Η ομάδα στήριξης έλαβε θέση γύρω από την είσοδο της οδού Γλάδστωνος, ώστε να καλύψει, εν ανάγκη με τα όπλα, την αποχώρηση. Απαρτιζόταν από τον Μιχαηλίδη, τον Λάζαρη, τον Μούρτο, τον Στανωτά. Το όπλο του Μιχαηλίδη είχε μόνο ένα φυσίγγιο!!!

Ο Περρίκος κάθισε στο ζαχαροπλαστείο «Αστόρια» στα Χαυτεία. Η Ιουλία Μπίμπα ειδοποιήθηκε και μετέφερε τη βόμβα μόνη της στην οδό Γλάδστωνος. Την παρέδωσε στον Μυτιληναίο και στον Γαλάτη και έφυγε. Την ώρα που αυτοί ανέβαιναν τα σκαλιά του ημιώροφου, είδαν με μεγάλη ανακούφιση τους τέσσερις πολίτες να κατεβαίνουν. Ο Μυτιληναίος αφηγείται: «Προχωράμε και φτάνουμε έξω από το οδοντιατρείο. Αφήνουμε στο πάτωμα τη σακούλα, πετάμε τα χόρτα και βγάζουμε τη βόμβα από τη σακούλα. Ο Γαλάτης βάζει έναν ξύλινο πήχη εξήντα εκατοστών διαγωνίως στη γύψινη κορνίζα και εγώ ανάβω το φιτίλι της βόμβας με ένα σπίρτο, τη σηκώνω και τη βάζω ψηλά στη γωνία κάτω από το πάτωμα της ΕΣΠΟ». Στη συνέχεια έφυγαν. Πίσω από την πόρτα περίμενε ο Μούρτος. Άναψε ένα τσιγάρο, που ήταν το σύνθημα για τους υπόλοιπους να αποχωρήσουν. Ακολούθως έφυγε κι αυτός, κλείνοντας πίσω του την πόρτα.

Η ομάδα στήριξης αποχώρησε. Ο Μυτιληναίος και ο Γαλάτης συνάντησαν τον Περρίκο και την Μπίμπα στο ζαχαροπλαστείο «Αστόρια». Παρήγγειλαν γλυκό και περίμεναν με το μάτι στο ρολόι. Στη γωνία Πανεπιστημίου και Πατησίων, στη μέση του δρόμου, ένας αστυφύλακας της Τροχαίας ρύθμιζε την κίνηση. Στις 11.57 ακούστηκε ο πολυπόθητος υπόκωφος κρότος. Η περιοχή συγκλονίστηκε από την εκκωφαντική έκρηξη. Αμέσως σηκώθηκε ένα πυκνό σύννεφο μαύρου καπνού. Ο κόσμος πανικοβλήθηκε και άρχισε να τρέχει προς κάθε κατεύθυνση. Η σύγχυση ήταν μεγάλη. Οι Γερμανοί σήμαναν συναγερμό, υποθέτοντας ότι πρόκειται για αεροπορικό βομβαρδισμό.

Τη στιγμή της έκρηξης, έτυχε να βρίσκομαι στην οδό Πατησίων έξω από την ΑΣΣΟΕ, σχεδόν δύο χιλιόμετρα μακριά από την Ομόνοια. Το έδαφος τραντάχτηκε κάτω από τα πόδια μου, σαν να έγινε σεισμός. Σε λίγο, από την κατεύθυνση της Ομόνοιας υψώθηκε πυκνός μαύρος καπνός. Φυσικά δεν ήξερα τι έγινε, ούτε ότι ήταν έργο της δικής μου οργάνωσης. Η ΠΕΑΝ μού είχε κάνει το καλύτερο δώρο για την ονομαστική μου εορτή.

Το κτίριο καταστράφηκε ολοσχερώς. Σκάλες, πατώματα και στέγη κατέρρευσαν. Μόνο οι εξωτερικοί τοίχοι έμειναν όρθιοι. Εξαιτίας της έκρηξης προκλήθηκε πυρκαγιά. Σκοτώθηκαν 39 μέλη της ΕΣΠΟ και 43 Γερμανοί. Ο αρχηγός της ΕΣΠΟ, γιατρός Σπύρος Στεροδήμας, μεταφέρθηκε στον Ευαγγελισμό με καθολικά εγκαύματα. Υπέκυψε μετά από τρεις ημέρες. Από τους διερχόμενους πολίτες, μερικοί τραυματίστηκαν ελαφρά, ανάμεσά τους και ένας ιερέας που όταν έμαθε την αιτία της έκρηξης είπε «χαλάλι τους». Επί πέντε ημέρες η Πυροσβεστική ανέσυρε πτώματα από τα ερείπια. Η ΕΣΠΟ διαλύθηκε και δεν επανεμφανίστηκε…».

(ΠΕΑΝ, ΟΙ ΒΟΜΒΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ.

Εκδόσεις Περισκόπιο, Αθήνα 2010, σελ. 26-28)

Σύμφωνα με ενθουσιώδη μηνύματα των ραδιοφωνικών σταθμών του Λονδίνου και της Μόσχας, η ανατίναξη των γραφείων της ΕΣΠΟ υπήρξε το μεγαλύτερο μέχρι τότε σαμποτάζ στην κατεχόμενη Ευρώπη.

Ο Ουλαμός Καταστροφών της ΠΕΑΝ πέτυχε μια τεράστια ψυχολογική νίκη υπέρ της Αντίστασης, όμως κάποια από τα μέλη του το πλήρωσαν ακριβά. Από όσους συμμετείχαν στην ανατίναξη συνελήφθησαν κατόπιν προδοσίας οι Γαλάτης, Μπέση, Μπίμπα, Μυτιληναίος και ο ίδιος ο Περρίκος.

– Ο Κώστας Περρίκος καταδικάστηκε δυο φορές σε θάνατο και εκτελέστηκε στην Καισαριανή στις 4 Φεβρουαρίου 1943.

– Ο Αντώνης Μυτιληναίος κατόρθωσε και δραπέτευσε με μυθιστορηματικό τρόπο από τα κρατητήρια της Γκεστάπο Πειραιά και οι Γερμανοί τον επικήρυξαν με το ποσό των 500.000 δραχμών. Στην προσπάθειά του να διαφύγει στη Μέση Ανατολή συνελήφθη από τους Ιταλούς. Κατόρθωσε όμως να δραπετεύσει κατά τη μεταφορά του στις φυλακές Αβέρωφ. Τελικά έφθασε στη Μέση Ανατολή, όπου κατατάχθηκε στην 3η Ορεινή Ταξιαρχία, πολέμησε στο Ρίμινι και επέστρεψε με την απελευθέρωση.

– Η Ιουλία Μπίμπα καταδικάστηκε δύο φορές σε θάνατο και 15 χρόνια φυλάκιση και εκτελέστηκε με πέλεκυ, πιθανόν στη Γερμανία.

– Η Αικατερίνη Μπέση καταδικάστηκε ισόβια. Παρά τα φριχτά βασανιστήρια που υπέστη, δεν μίλησε. Κρατήθηκε στις φυλακές Αβέρωφ. Πέθανε το 1979.

– Ο Σπύρος Γαλάτης καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά χάρη στη συμβολή του αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού και τη δωροδοκία Γερμανών αξιωματούχων, η ποινή του μετατράπηκε σε ισόβια. Το Φεβρουάριο του 1944 μεταφέρθηκε σε γερμανικό στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Γερμανία και παρέμεινε εκεί μέχρι την απελευθέρωσή του το 1945 από τους Αμερικανούς.

Ο αρχηγός της ΠΕΑΝ Κώστας Περρίκος.

Εκτελέστηκε στην Καισαριανή στις 4 Φλεβάρη 1943

από τον γερμανικό στρατό κατοχής για τον

πρωταγωνιστικό του ρόλο στην ανατίναξη της ΕΣΠΟ.

__________________________________

Την τελευταία δεκαετία πληθαίνουν στους κόλπους της ευρύτερης δεξιάς παράταξης κάποιες αναθεωρητικές προσπάθειες επανασυγγραφής της ιστορίας της δεκαετίας του ’40. Ένα νέο ιστοριογραφικό ρεύμα συντηρητικών διανοουμένων και αρθρογράφων επιχειρεί να αντιπαρατεθεί με την Αριστερά προωθώντας υστερικές απόπειρες αποδόμησης του παρελθόντος της.

Οι απόπειρες αυτές φτάνουν ακόμα και στη δικαιολόγηση, ή έστω «αιτιολόγηση» της δράσης δωσιλογικών σχηματισμών της Κατοχής όπως ήταν τα τάγματα ασφαλείας και οι αντικομμουνιστικές ομάδες. Θεωρούν ορισμένοι ότι με το «ξέπλυμα» των πιο μαύρων σελίδων της νεοελληνικής ιστορίας (που για δεκαετίες έκαναν και τις πιο φασιστικές τάσεις της Δεξιάς να αυτολογοκρίνονται), θα δημιουργηθεί ανάχωμα στην όποια αριστερή δυναμική διεκδικεί την όποια διακυβέρνηση της χώρας.

Ας αναλογιστούν όμως οι αστικές δυνάμεις τι θα σήμαινε για την υστεροφημία τους ή ακόμα και για την επιβίωσή τους, να προτιμήσουν να ταυτιστούν με την κληρονομιά της ΕΣΠΟ, αντί να στοχαστούν πάνω στην ιστορία της ΠΕΑΝ.

http://jungle-report.blogspot.gr/2012/09/20-1942.html

 

hasta la victoria siempre μεχρι τη νικη παντα

 

Ο Δρομος

Σαν σήμερα, στις 2 Δεκεμβρίου του 1956 ένα πλοιάριο
με το όνομα «Γκράνμα», αποβιβάζει 82 νέους μαχητές-επαναστάτες στις ακτές της Κούβας, στην Πλάγια Ολοράδα.

Η ομάδα δέχεται επίθεση από μονάδες του δικτάτορα Μπατίστα και οι περισσότεροι σκοτώνονται.

Οι εναπομείναντες μαχητές, 22 άντρες, ανάμεσά τους
ο Φιντέλ Κάστρο και ο Τσε Γκεβάρα, συνεχίζουν και προωθούνται στην οροσειρά Σιέρα Μαέστρα.

Δυόμισι μήνες αργότερα, ο Φιντέλ στη συνέντευξή του στον απεσταλμένο των «Νιου Γιορκ Τάιμς» δηλώνει: «Πολεμάμε επί 79 ημέρες και είμαστε δυνατότεροι από ποτέ!».

Η πορεία για τη νίκη της Κουβανικής Επανάστασης είχε ανοίξει.

«Γκράνμα» θα ονομαζόταν αργότερα η εφημερίδα του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας.

Μια μερα στην Αθηνα και η H νυχτα των Κρυσταλλων

Δυο καταγραφες η μια ιστορικη η αλλη συγχρονη.Εχουν σαν κοινο σημειο την στοχοποιηση του αδυναμου ανυπερασπιστου «αλλου » η μαλλον την συγκροτηση του «εμεις» στην αρνητικη βαση της βιας του εξοστρακισμου της εξαφανισης αυτων που στοχοποιουνται.Της δικης μας «ανωτεροτητας» (οσων και για οσο εχουμε την τιμη να ανοικουμε στη ψευτο λεσχη).

Μπορει να ειναι (μεμονωμενοι η πολλοι) συμπολιτες μας φτωχοι , αλλου θρησκευματος, η πολιτικης αποψης,  αλλης εθνικης καταγωγης, μπορει να ειναι γυναικες.Μπορει να ειναι «ξενοι».Προσφυγες μεταναστες εργαζομενοι στην χωρα .Να εχουν αλλο χρωμα δερματος και χαρακτηριστικα αλλα οχι αναγκαστικα.Το καθοριστικο ειναι να μην εχουν λεφτα και γενικωτερα δυναμη  παντως.Στους διωγμους των Εβραιων δεν σκοτωσαν την ελιτ.Αυτοι επιβιωσαν αποχωρησαν προσωρινα προσαρμοσθηκαν επανηλθαν.

Σε μικροτερη κλιμακα μπορει να ειναι η γειτονικη πολη η συνοικια.Οι οπαδοι μιας αλλης ποδοσφαιρικης ομαδας.Καποιος χρηστης ουσιων ,με νοητικη υστερηση, η ψυχολογικα προβληματα, που γινεται περιγελος στην πλατεια μιας μικρης κοινωνιας (η και θυμα βιας καθε ειδους καποιες φορες)αν σας φερνει στο μυαλο κατι αυτο.

Θαλεγε κανεις πως αυτη η ιδιοτητα  ειναι μια σκοτεινη πλευρα της ανθρωπινης φυσης και συλλογικης συμπεριφορας με αρνητικο προσημο γιατι υπαρχει και η αλληλεγγυη που εχει θετικο προσημο.Οι ανθρωποι σαν συλλογικα ζωα θελουμε να υπερβουμε το βαρος της μοναχικοτητας , να ανοικουμε σε ομαδες και αντιστροφα οι ομαδες να μας αναγνωριζουν σαν μελη τους.

Ομως οι κοινωνιες δεν ειναι φυση.Ειναι συγκροτημενες σε ταξικη βαση.Καποιοι που εχουν την εξουσια θελουν να ελεγχουν τις κοινωνιες .Κινουν τα νηματα κατευθυνουν τις  συλλογικες συμπεριφορες στη βαση της εξυπηρετησης των συμφεροντων τους.Και οσες συμπεριφορες  παρεκλινουν εξαφανιζονται.Καποτε κυριολεκτικα. Αυτο σημαινει καποιοι εχουν την εξουσια εξ αλλου.Και απο την αλλη μερια οι κοινωνιες συνεχως γεννουν τις αντιστασεις τους αντιμαχωνται αυτους που τις εκμεταλευονται αγωνιζονται για ενα καλυτερο μελλον.Αμφισβητουν οσα τους πλασαρουν σαν «φυσιολογικα»

Ο ναζισμος ο φασισμος ο ρατσισμος ΠΑΝΤΑ υποστηριχθηκαν απο τις ελιτ (εθνικες και διεθνεις)πρωτα προπαγανδιστικα μεσα απο την τηλεοραση και τον τυπο και μετα οικονομικα με χρηματοδοτηση των αντιστοιχων σε καθε χωρα οργανωσεων.

Ξεκιναμε απο τα λογια.Τα ανεκδοτα .Το λεγομενο χιουμορ.Αργοτερα διαφορες «επιστημονικες» θεωριες και «ερευνες -μελετες» ακροδεξιων δοκτορων κατασκευασμενα ιστορικα γεγονοτα δινουν επιχρισμα σοβαροφανιας στην μαζικη υστερια .

Προχωραμε σιγα σιγα σε προσβολες πιο σοβαρες οπως απαγορευονται τα σκυλια και οι Ιρλανδοι σε καταστηματα στην Αμερικη πριν εναν αιωνα.  Σε παραπλανητικες η και κατασκευασμενες ειδησεις στα ΜΜΕ.Ο αλλος γινεται βλακας υπανθρωπος βρωμικος κλεφτης  τεμπελης μεθυστακας «απο την φυση του»

Ειναι οι ξανθιες οι Ποντιοι οι Σκωτζεζοι οι μαυροι …..Mπορει μαλιστα να ειναι οι πρωτοι Ελληνες μεταναστες στην Αμερικη  η η γνωμη που ειχαν για τους Ελληνες στο λιμανι της Αμβερσας

Ολοι οι ανθρωποι σκεφτονται ετσι; Οχι βεβαια.Λιγοι στην αρχη.Οι πιο βιαιοι.Οι πιο αμορφωτοι.Οι πιο συνδεδεμενοι οικονομικα και ιδεολογικα με τους σχεδιασμους μιας ελιτ (παντα υπαρχουν καποιοι που κινουν τα νηματα στο σκοταδι)που εχει οικονομικο  συμφερον να γινουν ολα αυτα.

Μετα αρχιζει το παιχνιδι.Βια στους δρομους δολοφονιες απολυσεις διωγμοι εμπρησμοι απειλες ….Ολο και περισσοτεροι μπαινουν στη λεσχη.Αλλοι για να μην στοχοποιηθουν, αλλοι γιατι πειθονται πως ετσι ειναι τα πραγματα αλλοι γιατι και οι προγονοι τους φασιστες ηταν.Οι περισσοτεροι δεν συμφωνουν αλλα το βουλωνουν.Μην μπλεξουμε τωρα.Ο κατηφορος ξεκινα.Μετα απο δυο παγκοσμιους πολεμους ολοι ξερουμε που οδηγει αυτος ο κατηφορος.Νικητης στη βια δεν υπαρχει.Ολοι χαμενοι ειναι στο τελος.Και οσοι επιτιθενται και οσοι αμυνονται.Ολοι χαμενοι ειναι.Εκατομμυρια νεκροι και αναπηροι ψυχικα και σωματικα κατεστραμενος πλουτος που με κοπο εφτιαξαν οι προηγουμενες γενιες μια φυση ερειπια ….

Ας συγκροτουμε το «εμεις» με αλλους ορους.Σε αυτη τη χωρα μπορουμε.Γιατι εχουμε ζησει τοσες φορες τι σημαινει πολεμος και βια. Ας μην αφησουμε αυτους που κινουν τα νηματα να μας εχουν μαριονετες στους σχεδιασμους τους.Αυτη ειναι η γνωμη μου.

Maria Dedoussi

13 Νοεμβρίου στις 6:43 μ.μ.

Είμαι στο μετρό. Είναι στο βαγόνι ένας σκουρόχρωμος ζητιάνος, μάλλον Ρομά που μοιάζει όμως με πακιστανό.
Στην Εθνική Άμυνα, μπουκάρουν μέσα τρία σεκιούριτι κι αρχίζουν να τον τραβάνε βίαια.
Αυτός αντιστέκεται.
Γίνεται βαβούρα.
Κρατάω μπροστά μου το κινητό, επειδή διάβαζα ένα μήνυμα.
Πετάγεται ένας, γύρω στα 30, από το διαγώνια απέναντι κάθισμα κι αρχίζει να μου φωνάζει υστερικά. Μέσα στον πανικό δεν καταλαβαίνω τι μου λέει. Καν ότι απευθύνεται σε μένα.
Ξαφνικά μού φωνάζει και μια πάνω από το κεφάλι μου.
«Αν βγάλεις το βίντεο στο φέισμπουκ θα σου κάνω μήνυση», μού λέει ο απέναντι. ‘Άμα θες να τους υπερασπιστείς να πας να δείρεις το σεκιούριτι».
Λέω, ποιον να δείρω; Ποιο βίντεο;
Η από πάνω μου, ουρλιάζει, «σε είδα κι εγώ που είχες σηκώσει το κινητό, απαγορεύεται αυτό που κάνεις».
Λέω «δεν έχω τραβήξει βίντεο», λέει, «άστα αυτά, κάνετε όλοι δημοσιογραφία των σόσιαλ».
Πετάγεται ένας 60άρης πιο δίπλα, λέει άμα σ αρέσουν τόσο πολύ να τους πάρεις σπίτι σου.
Λέω, ποιούς;
Λέει, ξέρεις εσύ, όλους αυτούς που φέρατε εδώ «Καλά κάνουν οι σεκιούριτι, κάποιος να βάλει τάξη». Δίπλα μου μια 20χρονη κι απέναντι μια γύρω στα 50.
Η γύρω στα 50 λέει στην 20άχρονη «εγώ φασίστρια δεν είμαι, αλλά αυτό δεν παέι άλλο. Εσύ που είσαι νέο παιδί σ αρέσει;»
Ο 30χρονος ουρλιάζει εκτός εαυτού πλέον ότι είναι δικηγόρος και απειλεί να με πάει στο τμήμα να ελέγξουν το κινητό μου. Λέω «παράτα μας, κάνε ότι θες».
ο 60χρονος φωνάζει ότι κάτι σαν εμένα καταστρέψανε τη χώρα.
Η 20χρονη λέει «όχι, δεν μ αρέσει και γι αυτό τώρα που θα ψηφίσω για πρώτη φορά θα προσέξω τι θα ψηφίσω».
Δεν αντέχω. «Υπάρχουν κόμματα που τους θέλουν στον πάτο της θάλασσας», λέω, «αυτούς θα ψηφίσεις»;
Η περίπου 50 με κοιτάει με μίσος.
ο 30άρης ουρλιάζει εκτός εαυτού, «μαζί θα περάσουμε τη νύχτα στον εισαγγελέα και δεν είσαι και του γούστου μου». «Αλίμονο», τού απαντάω.
Η από πάνω μου, βγάζει πύρινο λόγο για τα προσωπικά δεδομένα και πώς πρέπει ν απαγορευτούν τα κινητά στους δημόσιους χώρους.
Τα σεκιούριτι σπρώχνουν τον κόσμο τραβώντας τον ζητιάνο.
Έρχεται ένας νεαρός, γύρω στα 20 κι αυτος, λέει «γιατί τον τραβάτε; Έκανε κάτι;» Του την πέφτουν όλοι μαζί, «κάνε δουλειά σου εσύ».
Η 20χρονη λέει κάπως μπερδεμένη «δεν ξέρω, δεν μισώ τους ανθρώπους αλλά ίσως είναι καλύτερα έτσι».
Ο 60χρονος έρχεται πάνω από το κεφάλι μου κι αυτός και φτύνει χολή. «Να πάνε σπίτια τους», φωνάζει. «Δεν έχουν σπίτια», λέω. Η 20χρονη είναι ακόμα πιο μπερδεμένη: «Κι εμένα ο πατέρας μου δουλεύει στο εξωτερικό, αλλά δεν δημιουργεί προβλήματα», λέει.
Η 50χρονη μού λέει «μην με κοιτάς εμένα έτσι, ε, λοιπόν ναι, είμαι φασίστρια».
Λέω, «προφανές».
Το μεγάφωνο λέει «Επόμενος σταθμός Χαλάνδρι».
Σηκώνομαι, φωνάζουν όλοι μαζί, καθένας τα δικά του.

Κατεβαίνω απ’ το τραίνο για την κόλαση που κουβαλάει όλη την Ελλάδα μέσα.

Πουθενά καταφύγιο.

 

Η νυχτα των κρυσταλλων

Μην ξεχνας τη «Νυχτα των Κρυσταλλων» στις 9-10 Νοεμβριου 1938

Η Kristallnacht θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά ορόσημα στους διωγμούς των Εβραίων από τη Ναζιστική Γερμανία

Κείμενο: ελc team

Email: info@elculture.gr

Στις 9-10 Νοεμβρίου 1938, ηγέτες των Ναζιστών εξαπέλυσαν μια σειρά πογκρόμ κατά του εβραϊκού πληθυσμού στη Γερμανία και στα πρόσφατα προσαρτημένα εδάφη. Το γεγονός αυτό ονομάστηκε Kristallnacht (Η νύχτα των Κρυστάλλων) εξαιτίας των θρυμματισμένων γυαλιών που κάλυψαν τους δρόμους μετά το βανδαλισμό και την καταστροφή εβραϊκών επιχειρήσεων, συναγωγών και σπιτιών.

Ένα πανεθνικό πογκρόμ

Η Kristallnacht, κατά λέξη, η «Νύχτα των Κρυστάλλων», είναι γνωστή επίσης και ως «Νύχτα των Σπασμένων Τζαμιών». Ο όρος αναφέρεται στο κύμα βίαιων αντισημιτικών πογκρόμ που έλαβαν χώρα στις 9 και 10 Νοεμβρίου 1938. Αυτό το κύμα βίας εξαπλώθηκε στη Γερμανία, στην προσαρτημένη Αυστρία και σε περιοχές της Σουδητίας στην Τσεχοσλοβακία που πρόσφατα είχαν καταληφθεί από γερμανικά στρατεύματα.

Προέλευση του όρου Kristallnacht

Η Kristallnacht (Νύχτα των Κρυστάλλων) πήρε το όνομά της από τα θραύσματα γυαλιών που θύμιζαν κρύσταλλα όπως ήταν σκορπισμένα στους δρόμους της Γερμανίας την επόμενη ημέρα του πογκρόμ- σπασμένα τζάμια από τα παράθυρα συναγωγών, σπιτιών και από τις προθήκες των εβραϊκών επιχειρήσεων που λεηλατήθηκαν και καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια των βίαιων επεισοδίων.

Σπασμένη βιτρίνα ενός εβραϊκού μαγαζιού που καταστράφηκε κατά τη διάρκεια της Kristallnacht («Νύχτα των Κρυστάλλων»). Βερολίνο, Γερμανία, 10 Νοεμβρίου 1938.

Η δολοφονία του Ερνστ φομ Ρατ

Το κύμα βίας υποκινήθηκε κυρίως από αξιωματούχους του Ναζιστικού Κόμματος, μέλη των Ταγμάτων Εφόδου (Sturmabteilungen ή SA) και τη Χιτλερική Νεολαία.

Στις μέρες που ακολούθησαν το πογκρόμ, Γερμανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η Kristallnacht ήταν ένα αυθόρμητο ξέσπασμα του λαϊκού αισθήματος με αφορμή τη δολοφονία του Ερνστ φομ Ρατ. Ο Ερνστ φομ Ρατ ήταν ένας αξιωματούχος της γερμανικής πρεσβείας στο Παρίσι. Ο Έρσελ Γκρίνσπαν, ένας 17χρονος Πολωνοεβραίος, είχε πυροβολήσει τον διπλωμάτη στις 7 Νοεμβρίου 1938. Λίγες ημέρες νωρίτερα, οι γερμανικές αρχές είχαν απελάσει από το Ράιχ χιλιάδες Εβραίους με πολωνική υπηκοότητα που ζούσαν στη Γερμανία. Ο Γκρίνσπαν είχε πληροφορηθεί ότι οι γονείς του, κάτοικοι Γερμανίας από το 1911, ήταν ανάμεσα σε αυτούς που απελάθηκαν.

Αρχικά, η Πολωνία αρνήθηκε να επιτρέψει την είσοδο στους γονείς του Γκρίνσπαν και στους άλλους εκτοπισμένους Πολωνούς Εβραίους. Έτσι, οι απελαθέντες Εβραίοι βρέθηκαν αποκλεισμένοι σε ένα στρατόπεδο προσφύγων κοντά στην πόλη του Zbaszyn στη μεθοριακή ζώνη μεταξύ Πολωνίας και Γερμανίας. Ο Γκρίνσπαν, ο οποίος ήδη κατοικούσε παράνομα στο Παρίσι, προφανώς θέλησε να πάρει εκδίκηση για τις δύσκολες ώρες που περνούσε η οικογένειά του και για αυτόν το λόγο παρουσιάστηκε στη γερμανική πρεσβεία και μέσα στην απόγνωσή του πυροβόλησε τον διπλωματικό υπάλληλο που ανέλαβε να τον εξυπηρετήσει.

Άποψη της παλιάς συναγωγής στο Άαχεν μετά την καταστροφή της κατά τη διάρκεια της Kristallnacht (Νύχτας των Κρυστάλλων). Άαχεν, Γερμανία, η φωτογραφία τραβήχτηκε γύρω στις 10 Νοεμβρίου 1938.

Ο φομ Ρατ υπέκυψε στα τραύματά του στις 9 Νοεμβρίου 1938, δύο ημέρες μετά τη δολοφονική επίθεση. Η ημέρα του θανάτου του έτυχε να συμπέσει με την επέτειο του Πραξικοπήματος της Μπυραρίας του 1923, μιας ημερομηνίας με ιδιαίτερη σημασία για το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα. Οι ηγέτες του Κόμματος, οι οποίοι είχαν συγκεντρωθεί στο Μόναχο για τον εορτασμό της επετείου, χρησιμοποίησαν τον φόνο του Γερμανού διπλωμάτη ως πρόσχημα για να εξαπολύσουν μια νύχτα βίαιων επιθέσεων εναντίον των Εβραίων. Ο υπουργός Προπαγάνδας Γιόζεφ Γκέμπελς, ένας από τους βασικούς υποκινητές των πογκρόμ της Kristallnacht,στο λόγο που απεύθυνε στους συγκεντρωμένους Ναζί της «Παλιάς Φρουράς», έκανε διάφορους υπαινιγμούς μιλώντας για την «Παγκόσμια Εβραιοσύνη» που είχε συνωμοτήσει για τη δολοφονία του διπλωμάτη. Ανακοίνωσε επίσης ότι «ο Φύρερ αποφάσισε … ότι οι διαδηλώσεις δεν πρέπει να προετοιμαστούν ή να διοργανωθούν από το Κόμμα, αλλά, αν ξεσπάσουν αυθόρμητα, δεν πρέπει να παρεμποδιστούν».

9–10 Νοεμβρίου

Τα λόγια του Γκέμπελς ερμηνεύθηκαν ως εντολή για το ξέσπασμα της βιαιοπραγίας. Μετά από το λόγο του, τα ηγετικά στελέχη του Κόμματος έστειλαν σχετικές οδηγίες στα τοπικά γραφεία. Οι βιαιοπραγίες άρχισαν να ξεσπούν σε διάφορα σημεία του Ράιχ αργά το βράδυ της 9ης Νοεμβρίου ως τις πρώτες πρωινές ώρες της 10ης Νοεμβρίου.

Στις 10 Νοεμβρίου, ώρα 1:20 π.μ., ο Ράινχαρντ Χάιντριχ, ως επικεφαλής των Αστυνομικών Δυνάμεων Ασφαλείας (Sicherheitspolizei) έστειλε ένα επείγον τηλεγράφημα στα αρχηγεία και στα τμήματα της κρατικής αστυνομίας, αλλά και στους επικεφαλής των Ταγμάτων Εφόδου στις εκάστοτε περιφέρειες, το οποίο περιείχε οδηγίες σχετικά με τα επεισόδια. Μονάδες των Ταγμάτων Εφόδου και της Χιτλερικής Νεολαίας σε όλη τη Γερμανία και τις προσαρτημένες περιοχές ενεπλάκησαν στην καταστροφή κατοικιών και επιχειρήσεων που ανήκαν σε Εβραίους. Πολλά από τα μέλη αυτών των μονάδων φορούσαν πολιτικά ρούχα, ώστε να κάνουν πιο πειστική την πλασματική εντύπωση ότι οι αναταραχές οφείλονταν στην «οργισμένη αντίδραση του κόσμου».

Παρά την επίφαση της αυθόρμητης βίας και την τοπική απόχρωση που είχαν τα πογκρόμ σε διάφορες περιοχές του Ράιχ, οι εντολές που έστειλε κεντρικά ο Χάιντριχ περιείχαν σαφείς οδηγίες: οι «αυθόρμητοι» διαδηλωτές δεν έπρεπε να προβούν σε ενέργειες που θα έθεταν σε κίνδυνο τις ζωές ή τις περιουσίες μη Εβραίων Γερμανών πολιτών. Δεν επιτρεπόταν η άσκηση βίας σε ξένους (ακόμη και σε ξένους εβραϊκής καταγωγής). Πριν από το βανδαλισμό ή την καταστροφή συναγωγών και άλλων ιδιοκτησιών των εβραϊκών κοινοτήτων, οι ταραξίες έπρεπε να αφαιρέσουν όλα τα αρχεία και να μεταφέρουν το αρχειακό υλικό στην Υπηρεσία Ασφαλείας (Sicherheitsdienst ή SD). Οι εντολές καθοδηγούσαν επίσης τις τοπικές αστυνομικές αρχές να συλλάβουν όσους περισσότερους Εβραίους θα μπορούσαν να χωρέσουν στις φυλακές τους, κατά προτίμηση νέους, υγιείς άνδρες.

Σπασμένες βιτρίνες εβραϊκών επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια του πογκρόμ της Kristallnacht (“Νύχτας των Κρυστάλλων”). Βερολίνο, Γερμανία, 10 Νοεμβρίου 1938.

Καταστροφές συναγωγών και κτηρίων

Οι ταραξίες κατέστρεψαν συνολικά 267 συναγωγές σε όλη τη Γερμανία, την Αυστρία και τη Σουδητία. Πολλές συναγωγές παραδόθηκαν στις φλόγες όλη τη νύχτα σε πλήρη θέα του κοινού και των ανδρών της Πυροσβεστικής, οι οποίοι είχαν λάβει εντολές να παρέμβουν μόνο για να αποτρέψουν την εξάπλωση των πυρκαγιών σε γειτονικά κτήρια. Μέλη των Ταγμάτων Εφόδου και της Χιτλερικής Νεολαίας έκαναν θρύψαλα τις βιτρίνες περίπου 7.500 επιχειρήσεων εβραϊκής ιδιοκτησίας και λεηλάτησαν τα εμπορεύματά τους. Πολλά εβραϊκά κοιμητήρια βεβηλώθηκαν με μανία σε διάφορες περιοχές του Ράιχ.

Το πογκρόμ ήταν ιδιαίτερα βάναυσο στο Βερολίνο και στη Βιέννη, δύο πόλεις που φιλοξενούσαν τις μεγαλύτερες εβραϊκές κοινότητες του γερμανικού Ράιχ. Άτακτες ομάδες στρατιωτών των Ταγμάτων Εφόδου περιφέρονταν στους δρόμους και επιτίθενται σε Εβραίους εισβάλλοντας στα σπίτια τους ή αναγκάζοντας όσους Εβραίους συναντούσαν στο δρόμο τους να προβούν σε πράξεις δημόσιου αυτοεξευτελισμού. Αν και οι κεντρικές εντολές δεν περιλάμβαναν τη διάπραξη φόνου, κατά τη διάρκεια της Kristallnacht, τη νύχτα της 9ης προς 10ης Νοεμβρίου, βρήκαν το θάνατο τουλάχιστον 91 Εβραίοι. Στα αστυνομικά αρχεία της εποχής κατεγράφη επίσης υψηλός αριθμός βιασμών και αυτοκτονιών στον απόηχο των βιαιοπραγιών.

Συλλήψεις Εβραίων ανδρών

Καθώς οι διωγμοί εξαπλώνονταν, μονάδες των SS και της Γκεστάπο (Μυστικής Κρατικής Αστυνομίας) συνέλαβαν 30.000 Εβραίους, σύμφωνα με τις εντολές που έλαβαν από τον Χάιντριχ. Οι περισσότεροι από αυτούς μεταφέρθηκαν από τις τοπικές φυλακές στο Νταχάου, το Μπούχενβαλτ, το Σαξενχάουζεν και άλλα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Kristallnacht σηματοδοτεί την απαρχή των μαζικών φυλακίσεων Εβραίων από το Ναζιστικό καθεστώς με μοναδική αιτιολογία την εθνική τους ταυτότητα. Εκατοντάδες πέθαναν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης λόγω της βίαιης μεταχείρισής τους. Οι περισσότεροι αποφυλακίστηκαν εντός τριών μηνών, με την προϋπόθεση ότι θα ξεκινούσαν τις διαδικασίες αποχώρησής τους από τη Γερμανία. Πράγματι, η Kristallnacht δεδομένου ότι ήταν η πρώτη ένδειξη για το τι θα ακολουθούσε αργότερα, θα αποτελούσε το κίνητρο για τη μαζική έξοδο των Εβραίων από τη Γερμανία τους επόμενους μήνες.

Φρουροί των SS αναγκάζουν τους Εβραίους που συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια της Kristallnacht (“Νύχτας των Κρυστάλλων”), να διασχίσουν πεζοί την πόλη του Μπάντεν-Μπάντεν στη Γερμανία. Θεατές παρακολουθούν από το δρόμο και τα τείχη. Μπάντεν-Μπάντεν, Γερμανία. 10 Νοεμβρίου 1938.

 

Η επόμενη μέρα

Αμέσως μετά το πογκρόμ, πολλοί Γερμανοί ηγέτες, όπως ο Χέρμαν Γκέρινγκ, κατέκριναν τις εκτεταμένες υλικές ζημιές που προκάλεσαν οι αντισημιτικές διαδηλώσεις και δήλωσαν ότι, εφόσον δεν υπήρξε παρέμβαση από τις αρχές, το κόστος των ζημιών θα έπρεπε να επιβαρύνει τις γερμανικές ασφαλιστικές εταιρείες και όχι τις επιχειρήσεις των Εβραίων. Ωστόσο, τόσο ο Γκέρινγκ όσο και άλλα κορυφαία στελέχη του Κόμματος αποφάσισαν να εκμεταλλευτούν αυτήν την ευκαιρία για να εισαγάγουν νέα μέτρα με απώτερο στόχο την εξάλειψη των Εβραίων και την υποθετική εβραϊκή επιρροή στην οικονομία της Γερμανίας.

Η κυβέρνηση της Γερμανίας έκρινε αμέσως ότι οι ίδιοι οι «Εβραίοι» ήταν οι υπαίτιοι για το πογκρόμ και επέβαλαν πρόστιμο ενός δισεκατομμυρίου Reichsmark (μάρκων του Ράιχ), δηλαδή περίπου 400 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ με την ισοτιμία του 1938, στην εβραϊκή κοινότητα της Γερμανίας. Η κυβέρνηση του Ράιχ κατάσχεσε όλες τις καταβολές αποζημιώσεων προς τους Εβραίους των οποίων οι κατοικίες και οι επιχειρήσεις είχαν λεηλατηθεί, με αποτέλεσμα το κόστος των επισκευών να επιβαρύνει τελικά τους ίδιους τους Εβραίους ιδιοκτήτες.

Αντιεβραϊκή νομοθεσία

Στις εβδομάδες που ακολούθησαν, η κυβέρνηση της Γερμανίας θέσπισε δεκάδες νόμους και διατάγματα, με αποκλειστικό στόχο την αρπαγή της ιδιοκτησίας των Εβραίων και των μέσων που χρησιμοποιούσαν για να εξασφαλίσουν τα προς το ζην. Πολλοί από αυτούς τους νόμους επέβαλαν την πολιτική της «Αριοποίησης», δηλαδή τη μεταβίβαση των επιχειρήσεων και της ιδιοκτησίας των Εβραίων σε «Άριους» αποδέκτες, συνήθως για ένα μικρό ποσοστό της πραγματικής τους αξίας. Η νομοθεσία που ακολούθησε απαγόρευσε στους Εβραίους, οι οποίοι ήδη δεν μπορούσαν να εργαστούν στο δημόσιο τομέα, να ασκήσουν τα περισσότερα επαγγέλματα του ιδιωτικού τομέα.

Η νομοθεσία συνέχισε να περιορίζει τη συμμετοχή των Εβραίων στη δημόσια ζωή. Οι εκπαιδευτικές αρχές της Γερμανίας απέβαλαν τα εβραιόπουλα που φοιτούσαν ακόμη σε γερμανικά σχολεία. Οι Εβραίοι της Γερμανίας δεν είχαν πλέον το δικαίωμα να αποκτούν άδεια οδήγησης ή να είναι κάτοχοι αυτοκινήτων. Η νομοθεσία περιόρισε την πρόσβαση των Εβραίων στα μέσα μαζικής συγκοινωνίας. Οι Εβραίοι δεν είχαν πλέον δικαίωμα εισόδου σε «γερμανικά» θέατρα, κινηματογράφους ή αίθουσες συναυλιών.

Ορόσημο

Τα γεγονότα της Kristallnacht αποτέλεσαν ένα από τα πιο σημαντικά ορόσημα της αντισημιτικής πολιτικής των Εθνικοσοσιαλιστών. Ιστορικοί έχουν επισημάνει το γεγονός ότι μετά από το πογκρόμ, η αντιεβραϊκή πολιτική είχε αρχίσει να εναποτίθεται ολοένα περισσότερο στα χέρια των SS. Επιπλέον, ο παθητικός τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισαν τις βιαιοπραγίες οι Γερμανοί πολίτες στην πλειοψηφία τους, έδειξε στο Ναζιστικό καθεστώς ότι η γερμανική κοινή γνώμη ήταν έτοιμη για πιο δραστικά μέτρα.

Το Ναζιστικό καθεστώς προχώρησε στη διεύρυνση και εντατικοποίηση των μέτρων που είχαν στόχο να αφαιρέσουν κάθε εβραϊκό στοιχείο από την οικονομική και κοινωνική ζωή της Γερμανίας στα χρόνια που ακολούθησαν. Στη συνέχεια, το καθεστώς υιοθέτησε πολιτικές καταναγκαστικής μετανάστευσης και τελικά υλοποίησε το σχέδιο μιας Γερμανίας «ελεύθερης από Εβραίους» (judenrein) με την απέλαση του εβραϊκού πληθυσμού «προς την Ανατολή».

Κατά συνέπεια, η Kristallnacht θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά ορόσημα στους διωγμούς των Εβραίων από τη Ναζιστική Γερμανία, οι οποίοι κορυφώθηκαν με την απόπειρα αφανισμού των Εβραίων της Ευρώπης.

Η ξενη βοηθεια το 1940

Αναδημοσιευω αρθρο του Ριζοσπαστη σαν συνεχεια προηγουμενης αναρτησης μου πριν λιγες μερες. Το θεμα λοιπον ειναι πως η χωρα στελνει στρατο να πολεμισει απο την Κορεα μεχρι το Αφγανισταν και την Αφρικη.Στρατο που πληρωνουν οι Ελληνες φορολογουμενοι.Τι εγινε στο παρελθον οταν οι ιδιοι φορολογουμενοι ζητησαν ΝΑ ΑΓΟΡΑΣΟΥΝ οπλα για να αμυνθουν εναντια στον Ναζισμο; Για διαβαστε.

Οι Ελληνες πολέμησαν μόνοι…

Πώς Βρετανοί και Αμερικανοί υπονόμευσαν την ενίσχυση της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας στη διάρκεια του ελληνο-ιταλικού πολέμου

Στις 6/4/1941 οι Γερμανοί επιτέθηκαν με τη σειρά τους στην Ελλάδα. Επί πέντε ολόκληρους μήνες Βρετανοί και Αμερικανοί είχαν επιδοθεί σε ένα εντυπωσιακά βρώμικο παιχνίδι με ένα και μόνο στόχο: Να μη φθάσει ούτε ίχνος σύγχρονου στρατιωτικού υλικού στους μαχόμενους Ελληνες (φωτ.: Κοιλάδα του Στρυμόνα.Γερμανική εισβολή στην Ελλάδα)

Επετειακό το άρθρο αυτό, ίσως όμως οι επέτειοι να έχουν κάτι να μας πουν. Εβδομήντα σχεδόν χρόνια μετά τον πόλεμο της Αλβανίας οι κυβερνήσεις της χώρας μας έχουν εναποθέσει την υπόθεση της ανεξαρτησίας και της εδαφικής της ακεραιότητας σε «μεγάλους συμμάχους», «στρατηγικούς εταίρους» και στους οργανισμούς που αυτοί κανοναρχούν. Πρόθυμοι τρέχουν να συμβάλουν σε πολέμους και εκστρατείες έτσι ώστε η χώρα να δείχνει αφοσιωμένος υπήκοος στους ισχυρούς και να τη λαμβάνουν αυτοί υπόψη όποτε τους έχει ανάγκη.

Αυτά που συνέβησαν το 1940 δείχνουν ανάγλυφα τη φενάκη αυτής της πολιτικής. Την ώρα της κρίσης και της ανάγκης οι μεγάλοι θα κοιτάξουν μόνο τα δικά τους συμφέροντα και δε θα διστάσουν να πλήξουν το μικρό «στρατηγικό τους εταίρο» πισώπλατα. Οι ρητορείες, τότε, στα 1940, όπως και σήμερα, τίποτε δεν κοστίζουν. Στην πραγματικότητα όμως οι λαοί μένουν μόνοι στις δύσκολες ώρες, όταν χρειάζεται να προασπίσουν την ελευθερία τους. Τότε αποκαλύπτονται οι «μεγάλοι σύμμαχοι», τότε φαίνεται η ποιότητα των δεσμεύσεων και των εγγυήσεών τους, τότε ο λαός μπορεί να βρεθεί με έναν ακόμα εχθρό στην πλάτη του. Οπως ακριβώς έγινε το ’40-’41.

***

Στην αρχή του πολέμου η Μεγάλη Βρετανία διακήρυξε σε όλους τους τόνους ότι θα στηρίξει με όλα τα μέσα τη μαχόμενη Ελλάδα και ότι θα τιμήσει στο ακέραιο τις υποχρεώσεις που εκπορεύονταν από τις εγγυήσεις που είχε δώσει στη μικρή της σύμμαχο. Πέρα από τα λόγια όμως η πραγματικότητα ήταν διαφορετική. Από την αρχή του πολέμου εκφραζόταν δυσαρέσκεια για την απουσία υλικής στήριξης της Ελλάδας από τη Βρετανία. Ιθύνοντες της τότε διπλωματίας φοβόντουσαν ότι αυτή η βρετανική απροθυμία μπορούσε να υποσκάψει τη μαχητική διάθεση του ελληνικού στρατού και να δημιουργήσει προβλήματα στην κυβέρνηση¹.

Μετά την κατάληψη της Κορυτσάς από τον ελληνικό στρατό οι Βρετανοί δήλωναν συνεπαρμένοι από τις ελληνικές νίκες και ισχυρίστηκαν ότι θα έστελναν στην Ελλάδα όσες αεροπορικές δυνάμεις μπορούσαν να εξασφαλίσουν. Με αφορμή αυτή την εξέλιξη ζητούσαν από τις ΗΠΑ να τους αναπληρώσουν το ταχύτερο τα αεροπλάνα που έστελναν στην Ελλάδα². Στην πραγματικότητα η παρουσία της βρετανικής αεροπορίας στην Ελλάδα το Νοέμβριο ανερχόταν σε μία μοίρα διώξεως (με 8-10 απαρχαιωμένα αεροσκάφη «Gladiators») και δύο μοίρες βομβαρδισμού (με είκοσι περίπου «Blenheims»). Κάτω από αυτές τις συνθήκες η ελληνική κυβέρνηση πύκνωσε τις προσπάθειες απόκτησης πολεμικού υλικού, αεροπλάνων κυρίως, από τις ΗΠΑ.Οι πρώτες επαφές του ελληνικού ΓΕΣ για προμήθεια οπλισμού από τις ΗΠΑ είχαν γίνει τον Ιούνιο του 1940, όταν οι γερμανικές επιτυχίες στο δυτικό μέτωπο άμβλυναν την αμερικανική προσήλωση στην ουδετερότητα. Στις 17 Σεπτεμβρίου 1940 η ελληνική κυβέρνηση, διαμέσου της πρεσβείας της στην Ουάσιγκτον, κατέθεσε συγκεκριμένο αίτημα για την προμήθεια 50 ως 75 καταδιωκτικών αεροπλάνων της εταιρείας «Vultee»³. Ενα μήνα αργότερα η ελληνική πλευρά κατέθεσε πρόσθετο υπόμνημα όπου ζητούσε επιπρόσθετα άλλα 50 μονοθέσια καταδιωκτικά αεροπλάνα καναδικού σχεδιασμού («Columbia») που κατασκευάζονταν στις ΗΠΑ ή έστω την παράδοση σε αυτή μέρους ή του συνόλου των 60 καταδιωκτικών «Seversky» που είχε παραγγείλει η κυβέρνηση της Σουηδίας, αλλά εκκρεμούσε η παράδοσή τους⁴.

Μετά την κατάληψη της Κορυτσάς από τον ελληνικό στρατό, οι Βρετανοί δήλωναν συνεπαρμένοι από τις ελληνικές νίκες και ισχυρίστηκαν ότι έστελναν στην Ελλάδα όσες αεροπορικές δυνάμεις μπορούσαν να εξασφαλίσουν

Η αμερικανική κυβέρνηση καθυστέρησε «ευγενικά» την οποιαδήποτε απάντηση στα ελληνικά αιτήματα. Στις σχετικές συζητήσεις μεταξύ των Αμερικανών αξιωματούχων εκφράζονταν ισχυρές αμφιβολίες για το εάν η ελληνική κυβέρνηση επιθυμούσε πραγματικά να αντιταχθεί στις δυνάμεις του Αξονα και εάν ήταν σε θέση να αντιτάξει κάτι περισσότερο από μία συμβολική αντίσταση στην περίπτωση εισβολής. Σε αυτές τις περιπτώσεις τυχόν παράδοση σύγχρονων αεροπλάνων στη χώρα θα μπορούσε τελικά να οδηγήσει στην ενίσχυση του οπλοστασίου του Αξονα. Οι Ελληνες πιλότοι και μηχανικοί δεν κρίνονταν επαρκείς στην αξιοποίηση σύγχρονων αεροσκαφών και καθώς η Βρετανία πολεμούσε σκληρά στους αιθέρες – η «μάχη της Αγγλίας» μαινόταν εκείνες τις ημέρες – κρινόταν ότι η παράδοση των διαθέσιμων αεροπλάνων στους Βρετανούς θα ήταν πολύ πιο αποδοτική από την παράδοσή τους στους Ελληνες. Αυτά τα επιχειρήματα θεωρούνταν πιο ισχυρά από την ανάγκη ενθάρρυνσης, ηθικής όσο και υλικής στήριξης, ενός μικρού ευρωπαϊκού κράτους που επρόκειτο να αντιμετωπίσει τον ακατανίκητο ως τότε Αξονα. Την ίδια στιγμή πάντως αναγνωριζόταν ότι μία σημαντική κίνηση ενίσχυσης της ελληνικής άμυνας εκ μέρους των ΗΠΑ ίσως απέτρεπε τα διαφαινόμενα ιταλικά σχέδια για εισβολή στη χώρα αυτή⁵. Κανείς δεν μπορεί να το ξέρει αυτό καθώς τέτοια κίνηση ποτέ δεν έγινε.Η αμερικανική άρνηση για την πώληση στρατιωτικών αεροπλάνων στην Ελλάδα ανακοινώθηκε στον Πρέσβη Διαμαντόπουλο στις 26 Οκτωβρίου, δύο ημέρες πριν ξεκινήσει η ιταλική εισβολή⁶. Θα μπορούσε να το εκλάβει κανείς ως πικρή ειρωνεία.

Με την έναρξη του πολέμου η ελληνική κυβέρνηση επανήλθε στα διαβήματα για στρατιωτική βοήθεια τόσο από τη Μεγάλη Βρετανία όσο και από τις ΗΠΑ. Οι Αμερικανοί διαπίστωσαν μεν ότι οι συνθήκες είχαν δραματικά αλλάξει από την προηγούμενη άρνησή τους για στρατιωτική ενίσχυση της Ελλάδας⁷. Στις 8 Νοεμβρίου ο ίδιος ο Μεταξάς, διαμέσου του Αμερικανού Πρέσβη στην Αθήνα (Mc Veagh), έκανε έκκληση στον μόλις επανεκλεγέντα Πρόεδρο Ρούσβελτ για στρατιωτική βοήθεια προς την Ελλάδα και, ειδικά, για την άμεση παράδοση 60 καταδιωκτικών αεροπλάνων⁸. Παρά το δραματικό χαρακτήρα των ελληνικών εκκλήσεων, οι Αμερικανοί δεν έδειξαν ιδιαίτερο ενθουσιασμό στο όλο ζήτημα. Ξεκίνησαν διαβουλεύσεις με τους Βρετανούς για το ποιος εκ των δύο θα συνδράμει τη μαχόμενη Ελλάδα, χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα. Οι Βρετανοί υπόσχονταν στους Αμερικανούς ότι θα στείλουν ό,τι μπορούν χωρίς να διευκρινίζουν τίποτε ειδικότερα⁹. Οι τελευταίοι βρήκαν ευκαιρία να καυτηριάσουν στον Ελληνα πρεσβευτή τις «υπόγειες» ενέργειες που έκανε (μέσα από μεσάζοντες) η κυβέρνηση της Αθήνας για να προμηθευτεί αεροπλάνα από τις ΗΠΑ.

Τις επόμενες ημέρες το ζήτημα των πιστώσεων σε δολάρια που θα μπορούσε να πάρει η ελληνική κυβέρνηση, για να πληρώσει τα στρατιωτικά εφόδια που θα αγόραζε, αποτέλεσε το νέο κεφάλαιο της κωλυσιεργίας. Οι Βρετανοί απαγόρευαν τη διάθεση των μικρών στρατιωτικών πιστώσεων (5.000.000 λίρες), που είχαν δώσει στην Ελλάδα, για αγορές μη βρετανικών ειδών. Ο πρέσβης Διαμαντόπουλος υπενθύμισε την παροχή τέτοιου είδους πιστώσεων στη Φινλανδία τον προηγούμενο χρόνο για αγορά στρατιωτικού υλικού. Η διαφορά ήταν ότι η Φινλανδία πολεμούσε τους Σοβιετικούς, όχι τον Αξονα…. Στα μέσα Νοεμβρίου οι Αμερικανοί κατέληξαν στη θέση ότι η ενίσχυση της μαχόμενης Ελλάδας ανήκε αποκλειστικά στην ευθύνη των Βρετανών και ότι εκείνοι θα έκριναν το τι είδους οπλισμός – ακόμα και αμερικανικής προέλευσης – θα δινόταν στο μικρό τους σύμμαχο¹⁰. Στην ελληνική πλευρά η εξέλιξη αυτή δεν άρεσε καθόλου και η διπλωματική αποστολή της χώρας στην Ουάσιγκτον εξακολούθησε να διεκδικεί στρατιωτική βοήθεια σε κάθε κατεύθυνση. Στην ίδια κατεύθυνση εκδηλωνόταν και ο πρέσβης ΜcVeagh που ζούσε την ατμόσφαιρα της Αθήνας και μπορούσε να εκτιμήσει καλύτερα τις συνθήκες του πολέμου. Την όλη κατάσταση σκίαζε ακόμα περισσότερο το γεγονός ότι οι ΗΠΑ είχαν μόλις ολοκληρώσει τις παραγγελίες αεροσκαφών που είχε παραγγείλει η ουδέτερη Τουρκία και εφαίνοντο πρόθυμοι να της πωλήσουν άλλα 50 καταδιωκτικά, ενώ την ίδια στιγμή έστελναν αεροσκάφη ακόμα και στην κυβέρνηση του Ιράν¹¹. Μόνο για την Ελλάδα δεν περίσσευε τίποτε!

Στις 22 Νοεμβρίου, μετά από σχετική έκφραση της επιθυμίας του ίδιου του προέδρου των ΗΠΑ, Ρούσβελτ, οι υπηρεσίες των ΗΠΑ φαίνεται πως, για πρώτη φορά, ανακάλυψαν ότι 30 καταδιωκτικά «P-40» θα μπορούσαν να πωληθούν στην Ελλάδα. Η βρετανική αντίδραση ήταν άμεση: Η βρετανική αποστολή στις ΗΠΑ δήλωσε κατηγορηματικά στον Ελληνα πρέσβη ότι τα εν λόγω αεροπλάνα δεν είναι δυνατό να μειώσουν τον αριθμό των προοριζόμενων για την Αγγλία αντίστοιχων και ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να προμηθευτεί μόνο αεροπλάνα που προορίζονταν για την αμερικανική αεροπορία. Ο δυστυχής Διαμαντόπουλος μετέφερε τη βρετανική αυτή θέση στους Αμερικανούς, ζητώντας σχετική ρύθμιση¹². Ο Μεταξάς επανήλθε προσωπικά στο ζήτημα σε ικετευτικούς περίπου τόνους, οι Βρετανοί όμως και οι Αμερικανοί συνέχιζαν το παιχνίδι των καθυστερήσεων¹³. Να σημειωθεί ότι είχε ήδη φτάσει ο Δεκέμβριος, η «μάχη της Αγγλίας» είχε προ πολλού λήξει και ότι, σε συνδυασμό με την έλευση του χειμώνα, ουδείς άμεσος κίνδυνος δεν απειλούσε τα βρετανικά νησιά.

Καθώς ο Δεκέμβριος προχωρούσε και οι δραματικές εκκλήσεις των Ελλήνων έδειχναν να οδηγούν σε κάποια άμβλυνση των αμερικανικών αντιρρήσεων για την πώληση αεροπλάνων, οι βρετανικές υπηρεσίες αποφάσισαν να επιστρατεύσουν παραπλανητικούς ελιγμούς για να αποτρέψουν μία τέτοια εξέλιξη. Ξαφνικά, οι Βρετανοί πρότειναν την παράδοση στην ελληνική αεροπορία 30 αγγλικών καταδιωκτικών τύπoυ «Defiant» στη θέση των 30 αμερικανικών καταδιωκτικών «P-40» τα οποία θα παραδίδονταν στην RAF σε αντιστάθμισμα¹⁴. Τα «Defiant» ήταν πεπαλαιωμένα αεροσκάφη αεροπλανοφόρων που ήδη αποσύρονταν από την ενεργό υπηρεσία. Αμερικανοί και Βρετανοί διπλωμάτες έσπευσαν να «χαιρετίσουν» αυτή τη «γενναιόδωρη» ως προς τους Ελληνες εξέλιξη και έσπευσαν να προκαταλάβουν τη σχετική «συμφωνία» της ελληνικής κυβέρνησης στο σχέδιο¹⁵.

Στις 17 Δεκεμβρίου η ελληνική κυβέρνηση έβαλε κατηγορηματικά τέλος στα βρετανικά σχέδια με επείγουσα διακοίνωση της διπλωματικής της αποστολής στην Ουάσιγκτον. Η ελληνική αεροπορία αρνιόταν κατηγορηματικά να παραλάβει αεροσκάφη «Defiant» και ζητούσε την άμεση παράδοση των 30 αμερικανικών καταδιωκτικών¹⁶. Οι πιέσεις προς την ελληνική κυβέρνηση για να δεχθεί αυτόν το διακανονισμό συνεχίστηκαν για μερικές ακόμα ημέρες. Αμερικανοί ιθύνοντες διαβεβαίωναν την ελληνική πλευρά ότι τα αεροπλάνα «P-40» ήταν ιδιαίτερα δύσκολα στο χειρισμό και στη συντήρησή τους και ότι θα ήταν περισσότερο βάρος παρά πλεονέκτημα για την ελληνική πλευρά¹⁷.

Στις 27 Δεκεμβρίου, δύο μήνες μετά την έναρξη του ελληνο-ιταλικού πολέμου, ο Μεταξάς έκανε νέα δραματική έκκληση προς την Ουάσιγκτον για την επιτέλους προμήθεια καταδιωκτικών αεροπλάνων. Η έκκληση συνοδευόταν από μακρύ «τεχνικό» υπόμνημα όπου αναιρούνταν ένα προς ένα τα επιχειρήματα της αμερικανικής και βρετανικής πλευράς. Αφού, για παράδειγμα, διαπιστωνόταν ότι οι Βρετανοί πιλότοι δε χρησιμοποιούν τα πεπαλαιωμένα «Defiant» για να αναχαιτίσουν τη γερμανική αεροπορία, με ποια λογική ζητούσαν από τους Ελληνες πιλότους να πολεμήσουν με τέτοιου είδους αεροπλάνα. Τονιζόταν επίσης ότι η μαχόμενη Ελλάδα ήταν έτοιμη να ξοδέψει τα τελευταία της αποθέματα σε συνάλλαγμα για να πληρώσει «μετρητοίς» τα αεροπλάνα αυτά¹⁸.

Παρά τις δραματικές εκκλήσεις της ελληνικής πλευράς, φαίνεται ότι η μη παράδοση σύγχρονων καταδιωκτικών αεροπλάνων στην Ελλάδα είχε γίνει «θέμα τιμής» για τους Βρετανούς και Αμερικανούς ιθύνοντες. Τις τελευταίες ημέρες του 1940 οι πρώτοι επανήλθαν με νέα τεχνάσματα για να εκτονώσουν την ελληνική πίεση. Το νέο σχέδιο ήταν αρκετά πολύπλοκο: Η RAF θα παρέδιδε στους Ελληνες 30 αεροσκάφη «Mohawk» («P-36»), υποδεέστερα των «P-40», από τα αποθέματά της στην Αίγυπτο. Σε αντάλλαγμα οι Αμερικανοί θα έπρεπε να παραδώσουν στους Βρετανούς 30 «P-40» στη …Βασσόρα του Ιράκ¹⁹! Το «κόλπο» αυτή τη φορά συνίστατο στο εξής: Οι ΗΠΑ διατηρούσαν ακόμα καθεστώς ουδετερότητας στον πόλεμο και κατά συνέπεια δεν ήταν δυνατό να οργανώσουν, να χρηματοδοτήσουν και να εκτελέσουν μία αποστολή που συνίστατο στη μεταφορά και παράδοση στρατιωτικού υλικού σε εμπόλεμη ζώνη – έστω και αν αυτή ήταν το Ιράκ. Στην ουσία οι Βρετανοί προχώρησαν σε έναν διπλωματικό εκβιασμό για να αντικρούσουν την πιθανότητα να παραδοθούν σύγχρονα αεροσκάφη στην Ελλάδα. Η βρετανική κυβέρνηση μάλιστα τόνιζε, χωρίς να υπάρχει ιδιαίτερος λόγος γι’ αυτό, την ανάγκη (it was essential) να χρησιμοποιηθούν για τη μεταφορά στο Ιράκ αμερικανικά και μόνο πλοία²⁰.

Στο μεταξύ, στα μέσα Ιανουαρίου βρισκόμασταν πλέον, ο πόλεμος στα βουνά της Αλβανίας είχε πάρει σκληρή και αιματηρή μορφή. Η ελληνική κυβέρνηση έσπευσε να δεχθεί τη βρετανική «προσφορά», βάζοντας ως μοναδικό όρο το να είναι τα αεροπλάνα σε καλή κατάσταση και να υπάρχουν ανταλλακτικά. Εσπευσε μάλιστα να προσφέρει ελληνικά εμπορικά πλοία για να μεταφέρουν τα καταδιωκτικά που ζητούσαν σε αντιστάθμισμα οι Βρετανοί από τις ΗΠΑ στο Ιράκ²¹. Οι Βρετανοί όμως δεν το έβαλαν κάτω. Την επόμενη κιόλας ημέρα ανακοίνωσαν ότι τα 30 καταδιωκτικά που θα έδιναν στους Ελληνες δε βρίσκονταν στην Αίγυπτο – για την ακρίβεια είχαν φορτωθεί τα Χριστούγεννα του 1940 στη Νέα Υόρκη και βρίσκονταν κάπου στο δρόμο χωρίς κανείς να ξέρει πότε και πού θα έφθαναν. Αφηναν να εννοηθεί ότι είναι υπόθεση ίσως και μηνών²². Επιπλέον, λίγες ώρες αργότερα, η βρετανική κυβέρνηση έσπευσε να στείλει ένα επείγον μήνυμα από το Λονδίνο, σύμφωνα με το οποίο η στρατιωτική κατάσταση στα βρετανικά νησιά είχε μπει σε κρίσιμη φάση και ότι, κατά συνέπεια, η παράδοση αμερικανικών αεροπλάνων σε οποιαδήποτε άλλο κράτος (Ελλάδα, Κίνα), έπρεπε να αναβληθεί μέχρι να ξεπεραστεί η κρίση²³. Εξυπακούεται ότι καμία ειδική κρίση δεν απειλούσε τα βρετανικά νησιά στο μέσο του χειμώνα…

Μπροστά στο αδιέξοδο, οι προσπάθειες παραπλάνησης της ελληνικής πλευράς από τις δύο μεγάλες «συμμαχικές» της δυνάμεις έφθασαν σε επίπεδα χυδαιότητας. Οι ιθύνοντες των δύο δυνάμεων εκμεταλλεύθηκαν το κενό εξουσίας που δημιουργήθηκε στην Αθήνα από την ασθένεια και το μετέπειτα θάνατο του Μεταξά για να προβάλουν ένα νέο σενάριο σύμφωνα με το οποίο η ελληνική κυβέρνηση είχε αποδεχθεί την αντικατάσταση των 30 καταδιωκτικών που δεν της παραδίδονταν με 30 εκπαιδευτικά αεροσκάφη του αμερικανικού ναυτικού. Οι Ελληνες αξιωματούχοι έσπευσαν να διαψεύσουν ετούτα τα παράξενα σενάρια μόνο και μόνο για να εισπράξουν υποτιμητικά σχόλια από τους ισχυρούς ομολόγους τους²⁴. Με όλα αυτά πέρασε ακόμα ένας μήνας χωρίς οι Ελληνες να δουν τα αναμενόμενα αεροσκάφη….

Στις 31 Ιανουαρίου ο Ελληνας πρέσβης στην Ουάσιγκτον κλήθηκε επειγόντως στο γραφείο του υπουργού Οικονομικών των ΗΠA, Morgenthau. Στο ιδιαίτερο γραφείο του τελευταίου είχαν κληθεί και οι επικεφαλής των βρετανικών υπηρεσιών προμηθειών στις ΗΠΑ καθώς και αξιωματούχοι του State Department. Το κλίμα ήταν ιδιαίτερα βαρύ ως και εκβιαστικό. Ο Morgenthau ζήτησε εξηγήσεις από τον Ελληνα πρέσβη για το ποιος απέρριψε την προσφορά των ΗΠΑ για 30 εκπαιδευτικά αεροσκάφη του ναυτικού. Ζήτησε μάλιστα, σχεδόν περιφρονητικά, να επαναλαμβάνονται στα γαλλικά οι ερωτήσεις του για να αντιληφθεί καλά ο Ελληνας επιτετραμμένος αυτά που του λένε. Ο Διαμαντόπουλος δήλωσε ότι την άρνησή του την μετέφεραν οι εμπειρογνώμονες της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας που είχαν φθάσει στις ΗΠΑ. Οι παρευρισκόμενοι έσπευσαν να υπογραμμίσουν το ότι δε ρωτήθηκε η κυβέρνηση στην Αθήνα, φέρνοντας τον Ελληνα διπλωμάτη σε θέση κατηγορούμενου. Κατόπιν ο Morgenthau, εξουσιοδοτημένος σε αυτό από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, όπως δήλωσε, έθεσε με μορφή τελεσιγράφου το ζήτημα: Η Ελλάδα θα δεχθεί ή όχι τα 30 αεροσκάφη; – η προσφορά, συμπλήρωσε, θα ίσχυε δύο – τρεις ημέρες και κατόπιν η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα έδινε τα αεροπλάνα στους Βρετανούς. Η ζητούμενη απάντηση ήταν Ναι ή Οχι, χωρίς να προσδιορίζεται ξεκάθαρα αν το ερώτημα αφορούσε τα παλαιά εκπαιδευτικά αεροσκάφη ή τα σύγχρονα καταδιωκτικά!

Μετά την αναχώρηση του Διαμαντόπουλου, ο υπουργός εξήγησε ότι το ζήτημα των αεροπλάνων για την Ελλάδα απασχόλησε το υπουργικό συμβούλιο όπου και αποφασίστηκε να τελειώνουν με αυτό το ζήτημα κάνοντας μία προσφορά του τύπου «take it or leave it» στους Ελληνες. Σε σχετική ερώτηση απάντησε ότι δεν έγινε καμία μνεία στην παράδοση σύγχρονων καταδιωκτικών «P-40» στην Ελλάδα²⁵…

Καθώς ο Morgenthau αναχώρησε ευθύς αμέσως από την Ουάσιγκτον, η συζήτηση συνεχίστηκε τις επόμενες ημέρες σε επίπεδο αξιωματούχων. Την 1ηΦεβρουαρίου ο Διαμαντόπουλος, αφού συνεννοήθηκε με την Αθήνα, κατέθεσε ένα υπόμνημα όπου, αφού περιέγραφε τις παλινωδίες Αμερικανών και Βρετανών στο ζήτημα για τρεις πλέον μήνες, εξέφραζε τη βαθιά του λύπη και ζητούσε εγγράφως τη διασαφήνιση της κατάστασης²⁶. Από την πλευρά τους οι αξιωματούχοι του State Department προσπάθησαν και αυτοί να καταλάβουν τι ακριβώς προσφερόταν στους Ελληνες. Τα συμπεράσματα αυτών των αναζητήσεων ήταν τα ακόλουθα: Μετά την απόφαση για αποστολή 100 καταδιωκτικών αεροσκαφών «P-40» στην Κίνα το Δεκέμβριο του 1940 δεν περίσσευαν ούτε 15 σύγχρονα καταδιωκτικά για την Ελλάδα. Η τελευταία θα μπορούσε να γραφτεί στη σειρά για να ελπίζει σε αεροπλάνα το καλοκαίρι ή το φθινόπωρο του 1941. Η προσφορά των παλαιών (1936) – και περιορισμένων πλέον σε εκπαιδευτικούς ρόλους – «Grumman» («F3F-1») του ναυτικού ήταν το μόνο που θα μπορούσαν να κάνουν οι ΗΠΑ για την Ελλάδα²⁷.

Τα πράγματα όμως δεν έμειναν εκεί. Σε μία προφανή προσπάθεια εκβιασμού της ελληνικής πλευράς και μεταφοράς των ευθυνών σε αυτή, ο υπουργός Ναυτικών των ΗΠΑ Frank Knox δήλωσε δημόσια ότι το αμερικανικό ναυτικό πρόσφερε ως δώρο 30 αεροπλάνα στους Ελληνες και αυτοί απέρριψαν την προσφορά του! Ο Ελληνας πρέσβης έσπευσε, σε κατάσταση υστερίας (in a state of great excitement), να διαψεύσει τη δήλωση, τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι τα αεροσκάφη αυτά θα πληρώνονταν, με τουλάχιστον ένα εκατομμύριο δολάρια – όπως εξάλλου επέβαλαν οι περί ουδετερότητας νόμοι των ΗΠΑ²⁸. Καθώς δε, στο μεταξύ, είχε ανακοινωθεί στον Τύπο η πρόθεση των ΗΠΑ να παραδώσουν άμεσα εκατό καταδιωκτικά «P-40» στην Κίνα, ο Διαμαντόπουλος έθεσε το εύλογο ερώτημα για τον τρόπο με τον οποίο εξασφαλίζονται αεροπλάνα για όλους εκτός της Ελλάδας²⁹. Στις 12 Φεβρουαρίου, στην Αθήνα, ο νέος πρωθυπουργός, Αλέξανδρος Κορυζής, κάλεσε τον Αμερικανό πρέσβη και του ζήτησε να τιμήσει η Ουάσιγκτον τις υποσχέσεις που είχε δώσει τον περασμένο Νοέμβριο³⁰.

Καθώς στον πολεμικό ορίζοντα η επικείμενη επίθεση της Γερμανίας ενάντια στην Ελλάδα είχε αρχίσει να διακρίνεται με διαύγεια, οι Αμερικανοί ιθύνοντες θέλησαν να δώσουν κάποιες ελπίδες στην ελληνική κυβέρνηση ώστε η τελευταία, στην απελπισία της, να μη σπεύσει να συνθηκολογήσει με το νέο εχθρό της. Ουσιαστικά τίποτε δεν άλλαξε πέρα από τις διαβεβαιώσεις των Αμερικανών αξιωματούχων. Στα μέσα Φεβρουαρίου το State Department πληροφόρησε «εμπιστευτικά» τον Ελληνα πρέσβη ότι μέσα στις επόμενες τέσσερις εβδομάδες θα εξασφαλιστούν 30 σύγχρονα καταδιωκτικά για την Ελλάδα³¹. Η μυστικότητα οφειλόταν στην προώθηση από την κυβέρνηση Ρούσβελτ του νέου νόμου περί «εκμισθώσεως και δανεισμού» για την ενίσχυση των αντιπάλων του Αξονα χωρών και τίποτε το συγκεκριμένο δεν έπρεπε να διαρρεύσει πριν ο νόμος ψηφιστεί από το Κογκρέσο. Δύο ημέρες αργότερα ο υπουργός Knox ανακοίνωσε στην ελληνική αποστολή ότι τον επόμενο μήνα το ναυτικό θα παρέδιδε στην Ελλάδα 30 καινούρια καταδιωκτικά «Grumman» («F4F-3») και 15 παλαιά «F3F-1». Οι Ελληνες πίστεψαν ενθουσιασμένοι ότι την τελευταία έστω στιγμή η σχεδόν κατεστραμμένη από τον πολύμηνο αγώνα αεροπορία τους θα δεχόταν ένα ουσιαστικό «φιλί της ζωής».

Πολύ γρήγορα αποδείχθηκε ότι βιάστηκαν, για μία ακόμη φορά, να χαρούν. Η πρώτη καθυστέρηση ήρθε από την αναμονή της ολοκλήρωσης της διαδικασίας αποδοχής του «Lend-Lease Bill» (Νόμου περί εκμισθώσεως και δανεισμού) από το Κογκρέσο. Πριν όμως ολοκληρωθεί η σχετική διαδικασία οι αξιωματούχοι του ναυτικού έσπευσαν να χαρακτηρίσουν αυτόν τον τύπο αεροπλάνου ως «απαραίτητο για την εθνική ασφάλεια» και κατά συνέπεια να μπλοκάρουν την εξαγωγή του στην Ελλάδα. Στις 11 Μαρτίου ολοκληρώθηκε η ψήφιση των νέων κανόνων διάθεσης πολεμικού υλικού χωρίς να αλλάξει τίποτε ως προς τα ελληνικά αιτήματα. Στις 22 Μαρτίου ο Ελληνας πρέσβης στην Ουάσιγκτον παρατήρησε με βαθιά πικρία στους Αμερικανούς διπλωμάτες ότι τα 30 καταδιωκτικά «Grumman» που δε δόθηκαν στην Ελλάδα ως «απολύτως απαραίτητα» για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ, είχαν μόλις παραδοθεί στη Μεγάλη Βρετανία³². Για μία ακόμα φορά ξεκίνησε ένας κύκλος «επεξηγήσεων» (η Μεγάλη Βρετανία ήθελε να ενοποιήσει τους τύπους των αεροπλάνων της και γι’ αυτό πήρε αυτά που προορίζονταν για την Ελλάδα), ψεύτικων υποσχέσεων (οι Βρετανοί θα έδιναν ίσο αριθμό «Hurricane» στους Ελληνες, τα οποία, φυσικά, αποκαλύφθηκε πως δεν υπήρχαν), παραπλανητικών φημών (η Ελλάδα είχε ήδη μυστικά παραλάβει τα «Hurricane»), δικαιολογιών (κάποιο μπέρδεμα έγινε…) και όλα όσα είχαμε ξαναδεί να συμβαίνουν στους προηγούμενους μήνες.

Στις 6 Απριλίου 1941 οι Γερμανοί επιτέθηκαν με τη σειρά τους στην Ελλάδα. Οι συζητήσεις για την προμήθεια σύγχρονων αεροσκαφών στην Ελλάδα δεν είχαν πλέον αντικείμενο. Επί πέντε ολόκληρους μήνες Βρετανοί και Αμερικανοί είχαν επιδοθεί σε ένα εντυπωσιακά βρώμικο παιχνίδι με ένα και μόνο στόχο: Να μη φθάσει ούτε ίχνος σύγχρονου στρατιωτικού υλικού στους μαχόμενους Ελληνες. Αυτόν τον στόχο, όπως φαίνεται στα διπλωματικά έγγραφα, τον υπηρέτησαν με ανεξήγητη επιμονή. Σε αυτό το διάστημα αμερικανικά, αλλά και βρετανικά αεροπλάνα παραδόθηκαν στην Τουρκία, στο Ιράν, ακόμα και σε κράτη της Λατινικής Αμερικής. Μόνο για την Ελλάδα, τη μόνη χώρα που ενεργά πολεμούσε τον Αξονα εκείνο τον καιρό, δε βρέθηκε τίποτα! Οι «μεγάλοι σύμμαχοι» και «στρατηγικοί εταίροι» της χώρας μας «υπερήφανα» άφησαν το μικρό λαό της να βγάλει μόνος του τα κάστανα από τη φωτιά του πολέμου…

Παραπομπές

1. FRUS, 1940, v. III, Παρατηρήσεις από τον Αμερικανό πρέσβη στο Βελιγράδι (Lane) στο Department of State, 31 Οκτωβρίου 1940.

FRUS: Foreign Relations of the United States, Δημοσιευμένα διπλωματικά έγγραφα των ΗΠΑ.

2. FRUS, 1940, v. III, (σ. 563), MacVeagh (πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα) προς το State Department, 23 Νοεμβρίου 1940.

3. FRUS, 1940, v. III. (σ. 575), The Greek Minister (Diamantopoulos) to the Secretary of State, 17 Σεπτεμβρίου 1940.

4. FRUS, 1940, v. III. (σ. 576), Memorandum by the Greek Legation, 16 Οκτωβρίου 1940.

5. FRUS, 1940, v. III. (σ. 577), Memorandum by the Chief of the Division of Near Eastern Affairs (Murray) to the Under Secretary of State (Welles), 23 Οκτωβρίου 1940.

6. FRUS, 1940, v. III. (σ. 578), Memorandum by the Chief of the Division of Near Eastern Affairs (Murray) to the Under Secretary of State (Welles), 26 Οκτωβρίου 1940.

7. FRUS, 1940, v. III. (σ. 582), Memorandum by the Chief of the Division of Near Eastern Affairs (Murray) to the Chief of the Division of Controls (Green), 7 Νοεμβρίου 1940.

8. FRUS, 1940, v. III. (σ. 583), The Minister in Greece (McVeagh) to the Secretary of State, 8 Νοεμβρίου 1940.

9. Είχαν ήδη απορρίψει την ενίσχυση της ελληνικής αεροπορίας με σύγχρονα καταδιωκτικά «Hurricane».

10. FRUS, 1940, v. III. (σ. 589), The Acting Secretary of State (Welles) to the Minister in Greece (McVeagh), 16 Νοεμβρίου 1940.

11. FRUS, 1940, v. III. (σ. 591), Memorandum by the Chief of the Division of Near Eastern Affairs (Murray) to the Assistant Secretary of State (Berle), 18 Νοεμβρίου 1940.

12. FRUS, 1940, v. III. (σ. 594), The Greek Minister (Diamantopoulos) to the Under Secretary of State (Welles) , 5 Δεκεμβρίου 1940.

13. Ο Μεταξάς πληροφόρησε μάλιστα τον ΜακΒή ότι η Τράπεζα της Ελλάδος ήταν πρόθυμη να διαθέσει το σύνολο των εναπομεινάντων αποθεμάτων της σε δολάρια για την άμεση πληρωμή των 60 καταδιωκτικών αεροπλάνων! FRUS, 1940, v. III. (σ. 596), The Minister in Greece (Mc Veagh) to the Secretary of State, 9 Δεκεμβρίου 1940.

14. FRUS, 1940, v. III. (σ. 598), Memorandum by the Chief of the Division of Controls (Green) to the Secretary of State, 16 Δεκεμβρίου 1940. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι οι Βρετανοί δήλωσαν ψευδώς στους Αμερικανούς ότι η ελληνική αεροπορία ήδη χρησιμοποιούσε με επιτυχία αεροσκάφη τύπου «Defiant»!!!

15. FRUS, 1940, v. III. (σ. 599), Memorandum of Conversation by the Under Secretary of State (Welles), 16 Δεκεμβρίου 1940. Στην αναφορά του ο Αμερικανός αξιωματούχος αναφέρθηκε σε τηλεφώνημα που έλαβε από τον Βρετανό επιτετραμμένο Butler, στο οποίο ο τελευταίος τον διαβεβαίωσε ότι ο Μεταξάς δέχθηκε με ευχαρίστηση τη συμφωνία για την αντικατάσταση των «P-40» με αγγλικά «Defiant». Η πληροφορία, γρήγορα αποδείχθηκε, ήταν ολότελα ψευδής….

16. FRUS, 1940, v. III. (σ. 600), The Greek Legation to the Department of State, 17 Δεκεμβρίου 1940.

17. FRUS, 1940, v. III. (σ. 601), The Secretary of State to the Minister in Greece (McVeagh), 19 Δεκεμβρίου 1940.

18. FRUS, 1940, v. III. (σ. 602), The Minister in Greece (McVeagh) to the Secretary of State, 28 Δεκεμβρίου 1940. Την ίδια εποχή ο Μεταξάς προσπάθησε να κινητοποιήσει την ελληνική κοινότητα των ΗΠΑ για να στηρίξει τα αιτήματα για στρατιωτική βοήθεια. Η Ουάσιγκτον απαγόρευσε τη μετάδοση διαγγέλματος στα ελληνικά προς τους Ελληνες των ΗΠΑ με μάλλον άκομψο τρόπο.

19. FRUS, 1940, v. III. (σ. 605), Memorandum by the Under Secretary of State (Welles) to the Chief of the Division of Near Eastern Affairs (Murray), 27 Δεκεμβρίου 1940.

20. FRUS, 1941, Europe, v. II. (σ. 671), Memorandum of Conversation, by the Assistant Secretary of State (Berle), 10 Ιανουαρίου 1941.

21. FRUS, 1941, Europe, v. II. (σ. 674), Memorandum of Conversation, by the Chief of the Division of Near Eastern Affairs (Murray), 13 Ιανουαρίου 1941.

22. FRUS, 1941, Europe, v. II. (σ. 675), Memorandum by the Chief of the Division of Near Eastern Affairs (Murray) to the Assistant Secretary of State (Berle), 14 Ιανουαρίου 1941.

23. FRUS, 1941, Europe, v. II. (σ. 675), Memorandum of Conversation, by Mr. George V. Allen of the Division of Near Eastern Affairs, 14 Ιανουαρίου 1941.

24. Σύμφωνα με το σενάριο την ιδέα είχε ρίξει ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Morgentau και είχε αποδεχθεί κάποιος από την ελληνική κυβέρνηση! Η κατάσταση φάνηκε να ξεκαθαρίζει μόλις στις 22 Ιανουαρίου. FRUS, 1941, Europe, v. II. (σ. 680), Memorandum of Conversation, by the Assistant Chief of the Division of Near Eastern Affairs (Alling), 22 Ιανουαρίου 1941.

25. FRUS, 1941, Europe, v. II. (σ. 683), Memorandum of Conversation, by the Chief of the Division of Near Eastern Affairs (Murray), 31 Ιανουαρίου 1941.

26. FRUS, 1941, Europe, v. II. (σ. 685), Memorandum of Conversation, by the Chief of the Division of Near Eastern Affairs (Murray), 1 Φεβρουαρίου 1941.

27. FRUS, 1941, Europe, v. II. (σ. 687), Memorandum by the Chief of Near Eastern Affairs (Murray) to the Under Secretary of State (Welles), 3 Φεβρουαρίου 1941.

28. FRUS, 1941, Europe, v. II. (σ. 688), Memorandum of Telephone Conversation, by the Chief of Near Eastern Affairs (Murray), 6 Φεβρουαρίου 1941.

29. FRUS, 1941, Europe, v. II. (σ. 689), Memorandum of Conversation by the Chief of Near Eastern Affairs (Murray), 10 Φεβρουαρίου 1941.

30. FRUS, 1941, Europe, v. II. (σ. 690), The Minister in Greece (McVeagh) to the Secretary of State, 12 Φεβρουαρίου 1941.

31. FRUS, 1941, Europe, v. II. (σ. 691), Memorandum of Conversation, by the Assistant Secretary of State (Berle), 13 Φεβρουαρίου 1941.

32. FRUS, 1941, Europe, v. II. (σ. 703), Memorandum by the Chief of the Division of Near Eastern Affairs (Murray) to the Under Secretary of State (Welles), 22 Φεβρουαρίου 1941.

 

Γιώργος ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ
Καθηγητής Ιστορίας στο ΑΠΘ